Slechtziende Nico (43) doet voor eerst mee aan sprinttriatlon van VIVES: “Dit is een droom die uitkomt”

Nico (rechts) is helemaal klaar voor zijn eerste sprinttriatlon. © RV
Jan Steenhoudt
Jan Steenhoudt Editieredacteur KW Kortrijk – Menen – Waregem

De slechtziende Nico Vandenbogaerde (43) uit Stasegem mag op 13 mei een vinkje extra naast een topic op zijn bucketlist zetten. Zaterdag staat hij namelijk aan de start van de eerste VIVES-sprinttriatlon in Zwevegem. Nico is Lego-fanaat en werkt bij de Techniekacademie van VIVES Kortrijk. “Ik wil iedereen bewijzen dat mensen met een beperking wél iets kunnen bereiken”, zegt Nico.

Stasegemnaar Nico (43) is geboren in het Kortrijkse, maar verhuisde na een half jaar al met zijn ouders naar Brussel, die er een bakkerij hadden. Daar woonde hij 28 jaar, maar in 2009 keerde hij terug naar de West-Vlaamse heimat. Nu woont Nico in Stasegem. Hij woont er onder hetzelfde dak als zijn ouders, maar het huis is in tweeën gesplitst. “En dat lukt heel goed. Heel soms zijn er meningsverschillen, maar mijn mama heeft me altijd geleerd dat mensen gemaakt zijn om discussies uit te praten.”

“We hebben lang gedacht dat mijn linkeroog goed was en het rechter slecht, maar het is net andersom” – Nico Vandenbogaerde

De reden waarom Nico in de nabijheid van zijn ouders woont, is simpel: hij is slechtziend. Al vanaf zijn geboorte. “Ik ben zelfs blind geboren. En vreemd genoeg is het geen erfelijke aandoening. Het zou kunnen dat een medische controle bij mijn moeder net voor mijn geboorte, in de jaren tachtig dus, de oorzaak is van mijn beperking. De stralingen van de scan zouden de zenuwen in mijn ogen beschadigd kunnen hebben. Maar goed, dat is slechts een vermoeden. We hebben trouwens lang gedacht dat mijn linkeroog goed was en het rechter slecht, maar het is net andersom. Links heb ik een gezichtsscherpte van 8 procent links, rechts 12 procent.”

De piepjonge Nico begon zo pas op zijn vierde te zien. “Ik volgde toen een homeopathische behandeling. Ik herinner me ook nog een kwakzalver, die me voorschreef om zoutdruppels in mijn oog te doen en vloeibare kalk te drinken (lacht). Maar goed, het heeft misschien geholpen. Het eerste wat ik zag? Auto’s. Daar is ook een mateloze fascinatie uit ontstaan.”

Onbeschermde wereld en de RVA

Nico heeft als slechtziende persoon al een lang traject van vallen en opstaan achter de rug. Hij liep school in het buitengewoon onderwijs in Leuven, en volgde vanaf zijn achttiende een kantooropleiding in Anderlecht. Een vreselijke periode, zegt Nico. “Ik ging er van de luwte naar de onbeschermde wereld. Ik ben stil, nogal introvert en geen meeloper. Ik ben in die tijd ook zwaar gepest geweest.”

Desondanks is en blijft Nico een optimist. “Ik zal nooit zeggen dat ik gehandicapt ben. Ik heb een beperking. Eentje met het geheugen van een olifant bovendien. Ik ben van nature ook heel nieuwsgierig. Bij het RVA (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening, red.) wisten ze ook nooit wat ze met mij moesten aanvangen. Ik omschrijf mezelf vaak als middelmatig: te goed voor de ene job, minder geschikt voor de andere.”

“De RVA heeft me twee decennia lang een waaier aan jobs voorgesteld, de een al vreemder dan de ander. De beschutte werkplaats was zo’n mogelijkheid. Maar ik heb daar stage gelopen, en ik weet dat ik, met alle respect, wel ietske meer kan. Een job als klusjesman in de Ancien Belgique was dan weer te hoog gegrepen. Pas op, toen er iemand bij de RVA plots zei dat ik, met mijn invaliditeit, eigenlijk niet meer hoef te werken, heb ik wel gerebelleerd. Ik wilde mij bewijzen, de kans krijgen om de maatschappij tot nut te zijn.”

Elisa zal Nico zaterdag begeleiden tijdens het zwemmen.
Elisa zal Nico zaterdag begeleiden tijdens het zwemmen. © RV

Liefde voor Lego

Die kans kreeg Nico uiteindelijk. Eerst in het gemeente-archief en de personeelsdienst van Harelbeke, daarna bij de Sint-Augustinusschool in Stasegem. Sinds 2011 zat Nico ook bij ondersteunings-vzw Groep Ubuntu. De jobcoach zei er er eerlijk dat een job in het kleuter of lager onderwijs moeilijk zou zijn voor Nico. Maar in 2019 vond hij met VIVES Kortrijk dan toch wat hij zocht. Hij kwam ik er bij coördinatoren Nele Heyen en Rik Ostyn terecht, die hem er meteen thuis deden voelen.”

“Hoe ik uit de voeten kan met Lego? Simpel: jij gebruikt enkel je ogen om te zien, maar bij mij zijn mijn handen een tweede paar ogen”

Nico werkt nu bij de Techniekacadmie aan educatieve programma’s voor kinderen, in de vorm van verschillende soorten Lego-dozen. Dat is geen toeval, want de 43-jarige Stasegemnaar draagt de liefde voor Lego al mee van in zijn kindertijd. “Ho! Ik ben er wel even mee gestopt hoor (lacht). Op mijn 30ste heeft een tante me een Legodoos cadeau gedaan, en zo ging de bal weer aan het rollen.”

“En ja, ik weet dat iedereen zich afvraagt hoe een slechtziende uit de voeten zou kunnen met Lego. Wel, dat is heel simpel: jij gebruikt enkel je ogen om te zien, maar bij mij zijn mijn handen een tweede paar ogen. De instructies en plannetjes vergroot ik dan gewoonweg op mijn Ipad. Dat ik werk en hobby zo kan combineren, vind ik heerlijk. Voor wie graag met Lego bezig is, is dit de meest fantastische job die er is.

Als loopcompagnon kon Nico terecht bij Bart, de man van Nele Heyen, coördinator bij de Techniekacademie van de VIVES.
Als loopcompagnon kon Nico terecht bij Bart, de man van Nele Heyen, coördinator bij de Techniekacademie van de VIVES. © RV

Dankzij zijn job bij VIVES krijgt Nico nu ook de kans om een andere droom te vervullen: de sprinttriatlon in Zwevegem, op 13 mei. “Een sprinttriatlon staat al héél lang op mijn lijstje. Ik ben zeer sportief, maar heb vaak assistentie nodig om te kunnen sporten, zeker als het om competitie gaat. Vind maar eens iemand die dat ziet zitten hé. Nu, na lang zoeken heb ik uiteindelijk toch drie mensen gevonden die wilden helpen. Mijn collega Elisa David zal me bijstaan in het zwemmen. We hebben al drie keer getraind, waarbij ik haar spoor volg. We twijfelen nog om Nele een opvallende muts op te zetten, voor de zichtbaarheid. Die knoop moeten we nog doorhakken.”

Als loopcompagnon kon Nico terecht bij Bart, de man van Nele Heyen. “We probeerden al een koord uit, maar ik zou liever naast hem lopen. Bart geeft aan of er putjes in het wegdek liggen en of er obstakels, mensen of een helling aankomen. Voor het fietsen doe ik trouwens een beroep op oud-collega Rik Ostyn. We hebben ook bij Fietsencentrum Mobiel aangeklopt. Mits enige reclame mocht ik een maand lang een tandem gebruiken.”

“We twijfelen nog om Nele een opvallende muts op te zetten, voor de zichtbaarheid. Die knoop moeten we nog doorhakken”

In Zwevegem zal Nico 500 meter moeten zwemmen, 20 kilometer fietsen en 5 kilometer lopen. Stress heeft de 43-jarige Stasegemnaar niet. Goesting, dat dan weer wel. “Een van mijn grootste sterktes is mijn vastberadenheid en doorzettingsvermogen. Ik doe ook mee omdat ik op sociale media vaak misverstanden lees over mensen met een beperking. Ik wil iedereen tonen dat wij zeker wel iets kunnen bereiken, dat we nuttig kunnen zijn en dat ons leven absoluut geen langgerekte klaagzang is.”

Wie zaterdag wel de zenuwen door de kelen zullen voelen gieren, zijn de ouders van Nico. “Ze zijn inderdaad ongerust. Maar goed, ze hebben maar een kind hé. Eentje van wie de fiets bovendien niet zijn beste vriend is. ‘Train niet te hard, ‘t is voor het plezier’, zeiden ze me. Vertel dat maar eens tegen iemand die zo competitief is als ik (lacht). Ze kunnen op beide oren slapen, straks zullen ze zien dat al dat trainen niet voor niets is geweest.”

Dromen van 42 KM

Nico kijkt ook al verder dan zaterdag. Ook een duatlon en een halve Ironman staan op zijn bucketlist. “Die laatste zou ik dan aan een goed doel kunnen koppelen. En, wie 20 kilometer kan lopen, kan er ook 42 aan.. Een marathon, en daarna een volledige Ironman, is hét ultieme in mijn ogen. Misschien niet realistisch, maar dromen mag hé!”