Proper strand lopers blikken terug op jaar met meer afval dan ooit: “We willen graag meer erkenning”

De coronacrisis zorgde voor een toegenomen gebruik van plastic, denk maar aan het vele plastic bij takeaway, maar het aantal opruimacties ging gelukkig ook in stijgende lijn. Burgerorganisatie Proper Strand Lopers blikt terug op het moeilijke coronajaar 2020 en trekt aan de alarmbel.

Proper Strand Lopers is een burgerinitiatief opgericht in 2016. Met tal van acties trachten de vrijwilligers de zwerfvuilproblematiek aan te pakken, vooral rond de kust. Ze motiveren mensen om zwerfvuil op te ruimen en daar een foto van te posten in de Facebookgroep. Het afval wordt niet enkel opgeruimd, maar ook geregistreerd. Daarmee hebben de Proper Strand Lopers een grote bron van data en informatie.

Enkele cijfers: in 2020 waren er gemiddeld ruim zeven geregistreerde opruimacties aan onze Belgische kust per dag. Sinds de oprichting van de Proper Strand Lopers in 2016 werd er een volume van 750.000 liter afval geregistreerd. Dit is het volume van een zwembad van 50 meter lang, 10 meter breed en 1,5 meter diep.

“Wie dacht dat de coronacrisis een game changer ging betekenen in bewustwording en een halt ging toeroepen aan het zwerfvuil was eraan voor de moeite”, klinkt het bij Kevin Pierloot en Tim Corbisier van Proper Strand Lopers. “Maar, wie voorspeld had dat het opruimen door vrijwilligers ging stilvallen zat er gelukkig ook flink naast. Heel wat nieuwe leden hebben de groep leren kennen mede door de crisis. Door de beperkende maatregelen hebben veel mensen opnieuw de natuur ontdekt, wat zorgde voor meer zwerfvuil maar ook voor meer mensen die aandacht kregen voor het zwerfvuil. Los van een kleine tussenpauze, zijn vrijwilligers tijdens de crisis blijven ruimen en registreren op individuele basis. Nieuwe zwerfvuilitems doken op zoals handschoenen, mondmaskers en verpakkingen van takeaway.”

Sluimerende ramp

In 2020 kon PSL alle traditionele zomerprojecten soms in afgeslankte vorm organiseren, zoals World Cleanup Day en de strandcabine van #DeStrandhelden. Die komt dit jaar trouwens zeker terug.

De Proper Strand Lopers blijft een succes, maar de vereniging trekt ook aan de alarmbel. “Na bijna vijf jaar stellen we vast dat we niet voldoende erkend worden voor de sterke resultaten die we neerzetten op een domein die de gehele samenleving aanbelangt”, klinkt het. “Zoals ook de recente studie van het VLIZ bewijst, legt zwerfvuil een beslag op ons welzijn. Vele van die recente studies wijzen ook op de gevolgen van plastics op onze gezondheid. Steeds meer aandacht wordt besteed aan deze sluimerende ramp en toch verhaalt dit zich niet in het uitbreiden van onze werking.”

Fulltime coördinator

“We hebben een enorme impact op sensibilisering rond zwerfvuil, gaan door onze aanpak tot de wortels van de problematiek, hebben dit maatschappelijk probleem overal op de agenda kunnen plaatsen, ons concept is een inspiratiebron voor vele andere verenigingen, we proberen het geruimde afval waar mogelijk opnieuw waardevol te maken, beschikken over unieke gegevens over de influx van zwerfvuil aan de kust… Onze maatschappelijke kostenbesparing is voor enkel het ruimen dit jaar al een half miljoen euro waard, zonder rekening te houden met het afval dat we preventief hebben kunnen verhinderen”, sommen Kevin en Tim op.

“Het is onbegrijpelijk dat we alles nog steeds op vrijwillige basis moeten zien te organiseren terwijl er geen middelen worden voorzien om hier een fulltime coördinator op te plaatsen. Hiervoor was nochtans al een aanzet gegeven in 2018 op het burgemeestersoverleg. Zonder bijkomende steun die ons nijpend tijdsgebrek opvangt zal dit initiatief het vijfde jaar van haar werking niet opnieuw met dezelfde flair doorstaan.”

(GL)