Een zelfverklaarde “onafhankelijke groep Ieperlingen” start een petitie voor het behoud en ontsluiting van de “duizendjarige grafelijke burcht”, die recent werd ontdekt tijdens archeologisch onderzoek op de vestiging van Carrefour tegenover de Ieperse kathedraal en Lakenhallen. “Spijtig genoeg gingen de voorbije jaren unieke kansen verloren.”
“Deze ontdekking plaatst Ieper in het centrum van de middeleeuwse geschiedenis van Vlaanderen. De site is echt uniek. Een woord dat vaak wordt misbruikt, maar hier zeker niet. Daarom moeten we alle kansen onderzoeken en steunen om de site met haar tastbare, authentieke geschiedenis te bewaren en te ontsluiten”, stelt Lieven Stubbe, gemeenteraadslid van de Ieperse oppositiepartij Groen.
Hij benadrukt dat de petitie geen louter partijpolitiek initiatief is van Groen. “Ook Piet Chielens, oud-directeur van het In Flanders Fields Museum, en Rudy Claeys van Natuurpunt Westland werken hieraan mee. We houden deze petitie liever buiten de partijpolitieke sfeer.”
Een van de vroegste
De “zelfverklaarde onafhankelijke groep Ieperlingen” benadrukt dat “de resten van de grafelijke burcht de oudste sporen van het ontstaan van de stad” zijn. “Het dendrochronologische onderzoek op de palen, planken en de binnenzijde van de burcht zal meer duidelijkheid brengen over de bouwperiodes. Het onderzoek wijst nu al op een grafelijke nederzetting die duizend jaar oud is.”
“De vondst vertelt niet alleen het begin van de stad. De authenticiteit en de staat van bewaring van deze ontdekking, samen met de vele historische vondsten, overstijgen het lokale belang voor Ieper: het gaat om een van de vroegste grafelijke residenties in Vlaanderen uit de elfde en misschien wel tiende eeuw. Dat is de periode dat de koninkrijken, graafschappen en steden in West-Europa vaste vorm kregen. Het actuele Europa werd toen geboren.”
“De bodem gaf onmiskenbare delen van het historische complex prijs: de grondvesten en onderbouw van de burchtmuur met steunberen, de walgracht versterkt met houten wanden, de houten ondersteuning van de brug of valpoort… In de brede walgracht vond men intussen meer dan driehonderd objecten uit verschillende periodes vanaf de twaalfde eeuw. Verder onderzoek zal ongetwijfeld nog veel meer gegevens opleveren.”
Derde Vlaamse stad
“Rondom deze grafelijke versterking ontstond een agrarische woonkern en een klooster. Deze eerst kern verenigde zich tijdens de twaalfde eeuw met de zuidelijk gelegen Sint-Pietersparochie, bevolkt door allerlei vaklui, gespecialiseerd in de productie en handel in hoogkwalitatieve lakenstoffen. Zo ontwikkelde Ieper zich op spectaculaire wijze tot de derde stad in Vlaanderen, die rond 1300 niet minder dan 40.000 inwoners telde.”
Gravensteen
Na Vlaams erfgoedminister Ben Weyts (N-VA) kreeg de site nog hoog bezoek. “Die graaf van Vlaanderen was een man om serieus rekening mee te houden in de hoge middeleeuwen. Getuige daarvan de sporen van zijn ‘Gravensteen’ in Ieper”, aldus Peter De Wilde, administrateur-generaal van het Vlaamse agentschap Onroerend Erfgoed. Hij noemde de buitenste burchtmuur na z’n bezoek “een tweeling van het Gentse Gravensteen”. “Minister Ben Weyts, mijn collega’s van Onroerend Erfgoed en ikzelf zijn alvast zwaar onder de indruk!”
Ook Jurgen Vanlerberghe kwam recent langs. “Wat een fascinerende plek — de site spreekt echt tot de (toeristische) verbeelding! Heel benieuwd hoe dit verder zal evolueren”, stelde de West-Vlaamse gedeputeerde voor Toerisme (Vooruit). “Absoluut veel respect voor de manier waarop de eigenaar-bouwheer met de hele situatie omgaat. Ik zou alvast al een paar nachten slecht geslapen hebben mocht ik in zijn schoenen staan…”
Afbraak haven
Groen hield vorig najaar een rouwstoet over de heraangelegde Leet en een wake boven de middeleeuwse binnenhaven die na de vondst en uitgraving werd afgebroken en opgevuld. “Spijtig genoeg gingen de voorbije jaren unieke kansen verloren om via authentieke, goed bewaarde archeologische vondsten deze enorme geschiedenis aan een breed publiek te presenteren.”
De groep Ieperlingen wil het ontdekte ‘Iepers Gravensteen’ maximaal bewaren en ontsluiten. “De archeologen noemen dit de meest belangrijke vondst ooit in Ieper. De kans om het ontstaan van de stad in situ, op basis van de authentieke bouwstructuren, voor de toekomst te bewaren, op een verantwoorde wijze in te richten en te ontsluiten voor een breed publiek. Deze ultieme kans mag niet verloren gaan.”
Reddingsactie
“Op vandaag is de burcht van Ieper onderdeel van een commercieel project: normaal komt er een nieuw Carrefour-supermarkt met zes appartementen”, aldus Stubbe. “Het wordt niet eenvoudig om alle betrokken instanties en bestuursniveaus te overtuigen om een reddingsactie op te zetten en om de eigenaar, die zeker meedenkt over de mogelijkheden tot behoud, een aanvaardbare vergoeding te bieden voor het opgeven van het commerciële project.”
“Om onze beleidsmensen, op elk niveau, duidelijk te maken dat we er met zéér velen van overtuigd zijn dat deze unieke kans niet mag verloren gaan, moeten we hen dat heel snel laten weten. Vandaar deze oproep. Alleen als we massaal reageren kan dat duidelijk worden.”
(TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
