Onze kranten zijn samen meer dan 500 jaar oud

Levend redactiegeheugen Jos Remaut is gefascineerd door de geschiedenis van onze krant(en). (foto Stefaan Beel)© Stefaan Beel
Levend redactiegeheugen Jos Remaut is gefascineerd door de geschiedenis van onze krant(en). (foto Stefaan Beel)© Stefaan Beel
Bert Vanden Berghe

Komende woensdag is het exact 115 jaar geleden dat de allereerste editie van de krant Brugsch Handelsblad van de persen rolde. De vijf edities van De Krant van West-Vlaanderen zijn samen goed voor zo’n 500 jaar geschiedenis. We blikken terug met levend redactiegeheugen Jos Remaut.

De Weekbode: 74 jaar

“De Weekbode wordt vandaag beschouwd als de oereditie van De Krant van West-Vlaanderen, maar is wel degelijk de jongste in het rijtje.” Op 6 mei 1947 verscheen de aller-eerste editie. Gratis overigens, vanaf het tweede nummer betaalde je 2 frank. Stichter Willy De Nolf zou acht jaar later de uitgeverij Roularta opstarten. “Opvallend is dat ze in een uiterst competitieve markt stelselmatig hun concurrenten overnamen”, weet Jos. “Zo kochten we lokale weekbladen uit Izegem, Torhout, Ieper en Tielt. Die titels verdwenen, maar bij de overname van De Zeewacht (1979), Brugsch Handelsblad (1989) en Kortrijks Handelsblad (1989) bleven die namen wel behouden. Sinds 1996 werden ze gebundeld onder Krant van West-Vlaanderen. De vlag dekt ook effectief de lading sinds 1 januari 2000 toen ook Het Wekelijks Nieuws werd overgenomen en de Westhoek niet langer een blinde vlek was.” Sinds vorig jaar telt De Krant van West-Vlaanderen vijf edities en bundelt De Weekbode het lokale nieuws uit Roeselare, Izegem en Tielt.


Kortrijks Handelsblad: 77 jaar

“Olivier D’Hondt richtte na de bevrijding in september 1944 het gratis huis-aan-huisweekblad Het Kortrijks Handelsblad op. Hij overleed in het voorjaar van 1982, waarna zijn zoon Carl samen met zijn jongere broer Luc de krant overnam. Carl had een verleden als presentator bij Radio 2 en als muziekjournalist.” Bij de krant richtte hij zich op de verslaggeving van het Kortrijkse stadsleven en zijn geliefde sport: volleybal. Op 1 juli 1989 nam de familie De Nolf van Roularta dit huis-aan-huisblad over van de familie D’Hondt. “Hierdoor verdween in Kortrijk het weekblad De Weekbode als titel en veranderde op 1 januari 1990 in het Kortrijks Handelsblad. Carl maakte deze start nog mee als redacteur, werkte als beroepsjournalist en werkte ook voor De Streekkrant. In 1999 overleed Carl op zijn 54ste na een lange strijd tegen een slepende ziekte. De titel Kortrijks Handelsblad verdween in 2018 toen De Krant van West-Vlaanderen haar edities herschikte.” De inwoners van Kortrijk, Menen, Waregem en omstreken worden vandaag bediend met de huidige KW-titel.


Brugsch Handelsblad: al 115 jaar een gevestigde waarde. (gf)
Brugsch Handelsblad: al 115 jaar een gevestigde waarde. (gf)

Brugsch Handelsblad: 115 jaar

“Met als ondertitel Onpartijdig Nieuws-, Handels- en Nijverheidsblad verscheen Brugsch Handelsblad voor het eerst op 23 juni 1906”, weet Jos. “Stichter Maurice Herreboudt voer een nieuwe koers, nadat zijn vader en grootvader De Gazette van Brugge op de kaart had gezet. Die laatste verdween kort na WO I.”

Opvallend: toen verscheen de krant drie keer per week. Zonen Pierre en Raymond Herreboudt namen de zaak over, maar trokken zich tijdens de Tweede Wereldoorlog terug toen de bezetter een Duitsvriendelijke hoofdredacteur eiste. De twee richtten zich dan op het uitgeven van literair werk en gaven uit onder de naam Roya. Vanaf 1948 verscheen het Brugsch Handelsblad opnieuw en won ze aan populariteit. “De krant had een grote maatschappelijke rol, zeker ook voor de mensen die er aan meewerkten”, aldus Jos. “De impact daarvan was niet te onderschatten.” In 1989 werd de krant verkocht aan Roularta. Jan Herreboudt, zoon van Raymond, bleef tot aan zijn pensioen in 2017 verantwoordelijke uitgever.


Het Wekelijks Nieuws: 117 jaar

Valère Sansen was amper 19 toen hij eind 1904 als medebeheerder van de drukkerij Sansen in Poperinge het initiatief nam om een lokaal weekblad uit te geven. Het verscheen onder de naam Het Notarieel en Nijverheids Annonceblad van Poperinghe en Omstreken en in 1906 kreeg het de titel De Poperinghenaar. Zowel de krant als de drukkerij groeiden en in 1931 werd er overgeschakeld op een sneller rotatiedruk om de 12.000 exemplaren gedrukt te krijgen. In 1946 nam het weekblad een nieuwe start en verscheen Het Wekelijksch Nieuws, met drie edities, die de regio’s Ieper, Roeselare en Westkust coverden. De generatiewissel in het bedrijf met zonen Jan en Albert Sansen, zorgde voor een uitbreiding van het machinepark. Er werden ook overal in West-Vlaanderen bijkantoren opgericht en zo was het kleine Sansen uitgegroeid tot een belangrijke West-Vlaamse uitgeverij. In de jaren tachtig werd de uitgeverij geleid door de derde generatie met Luc en Herman Sansen. Die laatste besloot om op het einde van de vorige eeuw de krant te verkopen aan Roularta.


De frontpagina van de allereerste editie van De Zeewacht, een van de vijf lokale kranten bij De Krant van West-Vlaanderen. Eind dit jaar bestaat ze 125 jaar. (gf)
De frontpagina van de allereerste editie van De Zeewacht, een van de vijf lokale kranten bij De Krant van West-Vlaanderen. Eind dit jaar bestaat ze 125 jaar. (gf)

De Zeewacht: 124 jaar

“De Zeewacht is de oudste in het rijtje. In december krijgt onze kustkrant liefst 125 jaren op de teller”, weet Jos. “Alphonse Elleboudt richtte het in 1896 op in Oostende. Het eerste nummer van De Zeewacht verscheen op een zondag.” Niet toevallig op een ‘christelijke’ dag. De lokale verkiezingen waren twee jaar eerder op een succes uitgedraaid voor de katholieken, die ook in de Oostendse gemeenteraad verankerd raakten en een katholiek weekblad wel konden pruimen. Samen met de krant Le Littoral voerde De Zeewacht een strijd tegen de liberale Franstalige concurrenten in de stad. “Zo’n strijd zagen we bij elke editie en dat zette de journalisten op scherp. Zo bekeken was de verzuiling toen geen slechte zaak.”

De Zeewacht was een van de weinige kranten die de twee wereldoorlogen en bijhorende censuur doorstond. In 1948 stapten zonen Robert en Charles in de zaak, die daarna een grote bloei kende. Twintig jaar later werd Charles opgevolgd door zijn zonen Jacques en Jean. Vanaf 1979 sloten ze zich aan bij Roularta.