Infrabel introduceert Code Rails op scholen, een ontsnappingsspel om jongeren bewust te maken van de veiligheidsregels rond het spoor. In 2021 kwamen vijf personen om het leven door spoorlopen.
Infrabel ontwikkelde ‘Code Rails’, een escape game voor leerlingen tussen 12 en 18 jaar. Het is het eerste in zijn soort in Vlaanderen. “Als infrastructuurbeheerder willen we daarmee de jongeren op een ludieke manier bewust maken van de risico’s van gevaarlijk gedrag op het spoorwegdomein en ook van de bestaande veiligheidsmaatregels rond het spoor”, zegt Thomas Baeken, woordvoerder van Infrabel.
Beveiligingsmaatregelen
Deze sensibiliseringsactie werd ondersteund door de Spoorwegpolitie (SPC) van de Federale Politie. “Sensibiliseren blijft nodig want spoorlopen blijft in België een groot probleem. In 2021 registreerde Infrabel liefst 591 gevallen van spoorlopen. Een lichte daling van 4% ten opzichte van 2020.
Deze daling is deels te verklaren door COVID-19. Maar toch vooral ook door een combinatie van sensibiliseringsacties, beveiligingsmaatregelen zoals het plaatsen van afsluitingen en de controles van politie en Securail in de hotspots.”
Sensibiliseren blijft nodig want spoorlopen blijft in België een groot probleem
Al geruime tijd ontwikkelt Infrabel hulpmiddelen, zoals bijvoorbeeld lespakketten, schoolkalenders en video’s, om jongeren bewust te maken van de problematiek van spoorlopen. Het nieuwste instrument is nu de escape game ‘Code Rails’, dat bestaat uit een spel en een theoretisch gedeelte.
“De jongeren worden ondergedompeld in verschillende situaties waarbij ze op een gepaste manier moeten reageren op bepaalde omstandigheden op en rond het spoor. Het spel bestaat uit drie avonturen die aangepast zijn aan meerdere leeftijdscategorieën:12-13, 14-16 en 17-18 jaar”, legt Thomas Baeken uit. Het doel is om elke puzzel in 60 minuten op te lossen.
De leerlingen van het Guldensporencollege in Kortrijk mochten als eersten in Vlaanderen spelen met ‘Code Rails’. “Het is boeiend en aangenaam en leuk maar niet zo gemakkelijk: puzzels oplossen door verbanden te leggen, spelkaarten combineren en verschillende cijfers en codes in een digitale app invoeren. Je moet wel geconcentreerd blijven en goed nadenken”, aldus Jitse (16), Bryan (16) en Niels (15) uit het vierde middelbaar van de richting elektronica, mechanica, hout. “Het spel maakt wel duidelijk dat er gevaar loert dichtbij de sporen. Je kan niet zomaar een gevallen voorwerp van het spoor halen.”
Op sporen lopen is bij wet verboden en dus strafbaar
Ook Tony Schuiten van de Federale Spoorwegpolitie is die mening toegedaan. “Te dicht bij de sporen komen kan gevaarlijk zijn. Zelf op de sporen lopen om een gevallen voorwerp op te rapen mag niet. De wet verbiedt het betreden van delen van de spoorweginfrastructuur die niet toegankelijk zijn voor het publiek”, zegt Tony Schuiten van de Spoorwegpolitie.
“De belangrijkste reden waarom mensen over de sporen lopen, is echter nog steeds, het nemen van een kortere weg. Mensen denken de omgeving goed te kennen maar vergeten soms dat een trein uit beide richtingen kan komen en een snelheid van 120 km per uur heeft. Zulk gevaarte van duizenden kilo kan niet zomaar op 10 of 20 meter remmen.”
Overtreders worden bestraft met een boete van 300 euro of 500 euro bij recidive. “De veiligheidsagenten van Securail van NMBS en wij van de Spoorwegpolitie (SPC) voeren regelmatig controles en repressieve acties uit. De SPC en Infrabel hebben aangekondigd dat er in de komende weken een gelijkaardige actie zal plaatsvinden.
Klasthema
Het spel werd, op vraag van Infrabel en ook in nauwe samenwerking met de infrastructuurbeheerder, ontwikkeld door een bedrijf gespecialiseerd in gezelschapsspelen. Leerkrachten kunnen de speldoos gratis en een theoretisch lessenpakket over het thema bestellen op de website van Infrabel.
“Dat komt van pas in onze lessen Godsdienst en Nederlands. In die lesuren hebben we iets meer tijd om op een thema in te gaan, zoals spoorlopen. We kunnen dat perfect kaderen binnen de lessen”, aldus leerkracht Stephanie Penez.
In 2021 werden 591 gevallen geregistreerd, tegenover 614 in 2020, een daling van 4%. De cijfers mogen dan wel dalen, de gevolgen blijven zeer ernstig. Vorig jaar kwamen vijf mensen als gevolg van spoorlopen. Dat zijn evenveel dodelijke slachtoffers als in 2020. Naast al dat menselijke leed veroorzaken spoorlopers ook heel wat vertraging voor het treinverkeer.
Intelligente afsluiting
Vorig jaar ging het om 108.988 minuten vertraging. Omgerekend is dat gemiddeld bijna 5 uur per dag”, zegt Thomas Baeken. Infrabel heeft 49 hotspots geïdentificeerd op het spoorwegnet. Dat zijn plaatsen waar er meer spoorlopers zijn dan op andere. De infrastructuurbeheerder werkt, al geruime tijd, aan de beveiliging van deze zones.
De belangrijkste maatregel is het plaatsen van afsluitingen om spoorlopers het moeilijker te maken om over de sporen te lopen. In 2021 werd zo’n 5 km aan extra omheiningen geïnstalleerd. Dat brengt het totaal op bijna 41 km aan afsluitingen. Daarmee is tot nu toe 87% van de in kaart gebrachte hotspots extra beveiligd met omheiningen.
In Kortrijk werd vorig jaar ook de eerste ‘intelligente afsluiting’ van Vlaanderen geplaatst. Met behulp van sensoren, die over de volledige lengte van de omheining, zijn aangebracht, kan deze innovatie beweging detecteren. Bijvoorbeeld iemand die over het hek wil klimmen om zo de sporen over te lopen. Met behulp van camera’s kan men vanuit een controlekamer inzoomen op het mogelijke probleem en de gepaste maatregelen nemen.”
(PVH)
In 2021 waren er in West-Vlaanderen 49 gevallen van spoorlopen tegenover 48 in het jaar 2020. In Vlaanderen doet enkel Limburg ‘beter’ met 22 gevallen van spoorlopen.
Er vielen vijf doden als gevolg van spoorlopen vorig jaar. Geen daarvan deden zich voor in West-Vlaanderen. Spoorlopers zijn hoofdzakelijk pendelaars, tussen de 20 en 49 jaar. Meestal gaat het om mannen. Van de slachtoffers woont 60 procent in de buurt van spoorinfrastructuur.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
