Mona Rosseel: “Dit is mijn laatste jaar achter de toog”

Onze redacteur Philippe Verhaest en fotograaf Ronny Neirinck rijden deze zomer de N50, de aloude steenweg tussen Brugge en Kortrijk, af en houden halt bij intrigerende plekken en mensen. In de derde ‘etappe’ van hun roadtrip duwen ze op de rem aan café Lugano in Pittem. De herberg is in zo goed als de hele provincie een monument. En achter de toog een al even groot monument : de 78-jarige Mona Rosseel.

Een gesprek over het leven van Mona Rosseel starten, dat is op een rollercoaster aan anekdotes en ongezouten meningen kruipen. De vlassersdochter zit al 54 jaar in het vak, waarvan ze 46 jaar op eigen benen staat. “Toen het slecht ging in het vlas, namen mijn ouders café ‘t Nieuw Dorp op ‘t Veld in Meulebeke over”, graaft Mona in haar geheugen. “Ik was toen 16 of 17 jaar oud. Ik heb dus zo goed als mijn hele leven in een café doorgebracht.”

Op haar 32ste – in 1969 – nam Mona café Lugano over van haar ouders. “Dat was voor mij de evidentie zelve”, zegt ze. “Ik dacht er niet aan om iets anders te gaan doen. Ik was het caféleven gewend en ik jeunde me erin. Het was ook nog écht de goeie, oude tijd. Je kon nog een pintje drinken zonder ervoor te moeten vrezen dat de politie om de hoek lag te loeren. Een sigaar of sigaretje opsteken, was eerder regel dan uitzondering. Nu liggen de kaarten toch iets anders.”

WILL TURA EN RIK VAN LOOY

Na bijna een halve eeuw als cafébazin zag Mona veel vaste klanten komen en gaan. “Ik overdrijf niet : duizenden klanten heb ik hier over de vloer gehad. En ik heb veel klanten ook definitief weten vertrekken. Naar het kerkhof. Dat deed altijd wel een beetje pijn, want soms waren die klanten vrienden geworden. En ze kwamen niet enkel uit Pittem en omstreken. Café Lugano trok volk vanuit alle hoeken van West- Vlaanderen. Waarom ze naar hier kwamen ? Voor mij, tiens!”, schatert Mona.

“Ik ben er altijd trots op geweest dat iedereen hier welkom is. Dokter, advocaat, arbeider, stielman… Bij mij dronk – en drinkt – iedereen broederlijk zijn pintje. Ik kreeg ook een pak bekende koppen over de vloer. Will Tura is hier geweest, net als pianovirtuoos Johan Stolz. En coureur Rik Van Looy kwam hier naar zijn overwinning in Harelbeke kijken op de televisie. Maar voor mij waren die allemaal gelijk. Ze moeten ook naar de ‘koer’ gaan, hé.”

In Mona’s café hangt zelfs nog een authentieke telefoon in een apart hokje. “Vroeger had niemand een gsm en kwamen ze hier binnen om een telefoontje te plegen. Voor 10 frank. Eén keer ben ik er wel bijgelapt. Een onbekende passant had naar Washington gebeld, voor 10 frank. Maar op mijn factuur was dat ruim 5.000 frank. Ik heb hem nooit meer teruggezien.”

LAST VAN HET ROOKVERBOD

Het interieur van café Lugano is de laatste vijftig jaar niet veranderd. “Maar de klanten zijn dat wel”, onderbreekt Mona. “Ze zijn, hoe zal ik het zeggen, zuurder geworden.

Vroeger liepen er meer ‘gemakkelijke’ mensen rond. Ik ben wel altijd dezelfde gebleven. Ik sla nog altijd graag een babbeltje met mijn tooghangers, ken hun favoriete drank, weet hoe hun thuissituatie eruitziet.”

Vroeger liepen er meer ‘gemakkelijke’ mensen rond. Ik ben wel altijd dezelfde gebleven

“Maar het is niet te verwonderen dat onze maatschappij minder kan verdragen. Neem nu het rookverbod. Vroeger rookte iedereen op café. Wie er geen opstak, was de rare vogel. Nu mág je niet meer roken. En dat voel ik. Sinds 2011 heb ik een rookkamer. Nu zit de ene helft van mijn klanten in het café en de rest staat in dat kamertje te ‘paffen’. Dat bevordert de sociale cohesie niet echt, hé ?”

Ook voor Mona persoonlijk was het rookverbod een harde noot om te kraken. “Ik rook al mijn hele leven. Al sinds ik kan babbelen”, knipoogt ze.

“Ik ben begonnen met een pijp, maar schakelde al snel over op sigaren. Italiaanse. Veel mensen kennen me ook zo. Mona met de sigaar in de mond. Maar als ik wil roken, moet ik nu naar het privégedeelte of naar buiten. En dat gaat niet, want ik moet mijn café in de gaten houden. Ik rook dus een pak minder. Goed voor de gezondheid ? Bwa. Ik ben 78 en voel me nog kiplekker. Het zal nu ook niet meer op dat ene sigaartje komen.”

CAFÉ VERKOPEN

Café Lugano was het decor voor veel memorabele momenten, maar Mona beleefde ook mindere tijden. “Ik heb zes inbraken achter de rug, voornamelijk in de laatste tien jaar. Het zegt iets over de tijdgeest. Mijn tv werd al gestolen, net als mijn muziekinstallatie en een voorraad drank. In mijn kassa zullen ze nooit iets vinden, want die maak ik elke avond leeg.”

Ik ben 78 en voel me nog kiplekker. Het zal nu ook niet meer op dat ene sigaartje komen

En stilaan denkt Mona er ook aan om de tapkraan definitief af te sluiten.

“Ik word er niet jonger op. Ik speel met de gedachte om er eind dit jaar mee op te houden. Het is ook niet meer rendabel. Ik doe nog open voor mijn eigen plezier en voor mijn vaste klanten. Maar de dag dat ik de deur definitief achter me toetrek, zal niet makkelijk zijn”, zegt Mona zichtbaar geemotioneerd.

“Ik heb hier immers meer dan de helft van mijn leven doorgebracht. Veel klanten zeggen nu al dat ze niet zullen weten waar te gaan wanneer de Lugano sluit. Ze zullen me missen. En ik hen.”

“En als ik sluit, wordt dit huis verkocht. Voor mijn part moet het geen café blijven. De koper mag ermee doen wat hij wil. Zo zal ik ook dit mooie hoofdstuk kunnen afsluiten. Wat ik dan zal doen ? Genieten van mijn pensioen. Eens naar zee gaan, mijn zuster in Destelbergen bezoeken, lekker tafelen. Zelf op café gaan ? Daar begin ik niet aan“, lacht Mona breed.

HUIZEN VAN PLEZIER

Een constante langs het zuidelijke deel van de N50 zijn de vele huizen van plezier. In Zwevezele treffen we met Elckerlyc een exemplaar aan dat ook niet bepaald erg gangbare diensten aanbiedt. Een sm-meesteres willigt er al uw wensen in. Al hopen we dat ze er iets beter uitziet dan de bijhorende etalagepop…

EMILIA BONAMI

Ter hoogte van de zendmast in Egem is aan enkele bomen een gedenkhoekje voor Emilia Bonami te vinden. Zij kwam op maandag 27 juni 2011 om het leven in een verkeersongeluk, waarbij nog twee andere mensen de dood vonden. De dood van de toen 20-jarige blonde schone uit Zwevezele bracht heel wat teweeg, ook al omdat haar vriend toen profrenner Guillaume Van Keirsbulck was.

FIETSEN VAN ACHIELLE

In Egem staat een oude damesfiets over de N50 uit te kijken. Net naast Multi Bazar bouwt de familie Oosterlinck gloednieuwe retrofietsen. En die vallen de laatste jaren alsmaar meer in de smaak. Zo dook er al een echte (West-Vlaamse) Achielle op in de straten van Hollywood. De eigenaar : Sarah Jessica Parker uit Sex and the City.

OPVALLENDE GEVEL

Op het kruispunt van De Hille in Zwevezele springt deze gevel van Gevaert Graphics in het oog : alsof enkele mannen constant willen binnengluren.

D’OUDE POSTERIE Dit pand werd in 1783 als wisselplaats voor postkoetsen gebouwd en is dus een van de oudste gebouwen van Pittem. Nu huisvest het al een hele tijd een bloeiend jongerenen weekendcafé.