Op de archeologische site waar de vernieuwde Carrefour komt in Ieper werden al meer dan 270 metalen vooral uit de middeleeuwen afkomstige voorwerpen gevonden. Het gaat om ringen, munten, insignes en zelfs speelgoed. Verantwoordelijk voor die vondsten zijn de vrijwilligers van de vzw Metaalstrijd. “Voor ons is dit de werf van de eeuw.”
“Misschien is dit de sleutel van het kasteel.” Amine Beldjoudi (42) is enthousiast over de vele vondsten die voor hem verspreid liggen. We bevinden ons op de site waar binnenkort een nieuwe Carrefour-winkel uit de grond moet rijzen. Voor de bouw daarvan kan aanvatten, is er nog een groot onderzoek bezig door archeologen van Group Van Vooren nv, bijgestaan door Hembyse Archeologie. Ondertussen vonden de archeologen een keermuur en resten van de mottegracht. Op de plaats stond ooit een mottekasteel.
Vzw Metaalstrijd
Maar de archeologen zijn niet de enigen die op de site op zoek zijn naar sporen uit het verleden, ook de metaaldetectoristen van de vzw Metaalstrijd doen dat. En niet zonder resultaat.
De vzw Metaalstrijd zag het levenslicht als een televisieprogramma op PlattelandsTV. “Drie jaar geleden blikten we zes afleveringen in, waarvan momenteel de heruitzending bezig is”, vertelt Amine. “We merkten dat er na de uitzendingen heel veel interesse was van mensen die eigenlijk niet wisten hoe ze moeten werken met een metaaldetector of vragen hadden over de regelgeving. Uiteindelijk riepen we met zes mensen uit dat programma Metaalstrijd in het leven. De bedoeling is niet alleen om gronden af te zoeken, we willen ook goede contacten onderhouden met de archeologen. Sommige archeologen staan sceptisch tegenover wat wij doen, maar met anderen werken we heel goed samen. Zoals hier bijvoorbeeld. Ze zeggen zelfs dat het dankzij ons is dat er zoveel voorwerpen zijn gevonden. Het gebeurde al dat we niets vonden, maar dat hoort er ook bij. Hier in Ieper mogen we gerust spreken van de werf van de eeuw voor ons.”
Amine, die beroepsmatig informaticus is, geeft toe dat hij en zijn collega’s zich wat in een grijze zone bevinden. “We zijn vrijwilligers en mogen eigenlijk niet meehelpen met een commerciële firma. Het kan immers gezien worden als zwartwerk. Maar als we niet helpen, kan er heel wat verloren gaan. Er zijn verschillende partners die vragende partij zijn om onze kennis toe te passen op de werf. Het is echter niet omdat je een metaaldetector in je handen hebt, dat je voorwerpen uit de grond kan halen.”
Vondsten
Metaalstrijd is een vzw met ondertussen een 150-tal leden. In Ieper hielpen de afgelopen weken er daar tientallen van mee. “We zijn al een drietal weken op deze site aan het zoeken en ondertussen vonden we al heel wat moois: van ringhespen over munten tot ringen en ook insignes met afbeeldingen op.” Amine toont ons een middeleeuwse zegel en een penning. “Dat was een soort jeton die de armen konden inruilen voor, ik zeg maar iets, een halve kilo vlees.” Volgens Amine Beldjoudi is de topvondst tot nu een metalen beeltenis van Thomas Becket (1118-1170), de aartsbisschop van Canterbury. “Het stuk was uitgegraven en weggegooid. Als ik er niet overheen was gestapt, had ik het nooit gevonden”, klinkt het.
“Hoe ik weet dat iets waardevol is? Ik heb ondertussen wat ervaring, maar van sommige gevonden voorwerpen weet ik eigenlijk ook niets. Hier in de binnenstad vind je zaken die totaal nieuw zijn voor mij en die je niet zal tegenkomen op het platteland. We hebben een groep en posten daar onze vondsten in. Er zitten daar ook enkele experten bij die al vlug kunnen zeggen of iets belangrijk is of niet.”
Amine Beldjoudi hoopt dat op zijn minst een deel van de gevonden spullen tentoongesteld zal worden. “In principe worden al die spullen gestockeerd en het duurt vaak heel lang voor ze worden bekeken. Wij boden zelf aan om de munten en de insignes schoon te maken, omdat het wel heel mooie vondsten zijn. Alles blijft echter in het bezit van de eigenaar van de grond. Het is de eigenaar die beslist wat er eventueel mee kan worden gedaan.”
De metaaldetectoristen denken dat er nog heel wat te vinden is op de site. “Ook in de berg afgegraven aarde. We zijn vragende partij om die ergens uit te spreiden, zodat wij die kunnen afzoeken. Een metaaldetector gaat immers slechts 20 cm diep.”
Maatschappelijk belang
Wie met een metaaldetector aan de slag wil gaan, moet een erkenning aanvragen bij de Agentschap Onroerend Erfgoed. “Wat de metaaldetectoristen in Ieper, maar ook elders, doen mag eigenlijk niet”, zegt Dimitry Soenen. Soenen is gewezen schepen in Ieper en zelfs fervent metaaldetectorist. Hij is ook ondervoorzitter van Detectum, een koepelorganisatie voor metaaldetectoristen. “Wij gaan in gesprek met het agentschap om te kijken wat of er ergens tot een overeenkomst kan worden gekomen. We zijn immers van oordeel dat de vrijwilligers die aan metaaldetectie doen een maatschappelijk belang hebben om de geschiedenis tastbaar te maken voor iedereen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
