Maak kennis met ‘Bronzen Uil’-winnaar Caro Van Thuyne: De schrijfster die niet spreekt

Het nieuwe boek van Caro Van Thuyne is prachtig uitgegeven door uitgeverij Luster, met illustraties van het 24-jarige Roeselaarse tekentalent Wiske Vandendriessche (foto KVdm)
Kurt Vandemaele
Kurt Vandemaele Reporter

Zoveel lof, zoveel prijzen kreeg Caro Van Thuyne de recentste jaren toebedeeld dat ze intussen wereldberoemd had kunnen zijn in Vlaanderen. Maar die ambitie heeft de Torhoutse schrijfster niet. Ze blijft liever in de schaduw staan. Als er aandacht is, dan liever voor haar werk, zoals Hier begint de natuur’, haar prachtige nieuwe boek waarin ze ons de schoonheid van de natuur leert zien. Ze stelde het vorige zondag voor in het Groenhovebos. Daar was er groen genoeg om zich achter te verschuilen. En toch beantwoordde ze onze vragen, schriftelijk dan.

Nadat haar eerste roman Lijn van wee en wens met de Bronzen Uil werd bekroond en ook het enige Vlaamse boek was dat een plekje kon bemachtigen op de longlist van de Nederlandse Libris-prijs, rees de vraag wie die mysterieuze Torhoutse schrijfster was. In welke mate was dat verhaal van de rouwende vrouw die de natuur intrekt dat van haarzelf? Een vraag waarop geen antwoord kwam. Nochtans kwamen we online makkelijk in contact met haar. Ze liet weten dat ze enkel geschreven interviews wou doen. “Ik ben een schrijver, geen prater”, zo deelde ze ons mee. “Bovendien wil ik als persoon zo onzichtbaar mogelijk blijven. Ik wil dat alleen mijn werk in de kijker staat.”

‘Kleiner’ kijken

Slechts een analfabeet zal niet kunnen zeggen dat deze dame kan schrijven. Ze heeft woorden voor de natuur en andere levensfenomenen die een ander niet heeft. Een rijke taal waarvoor ze een deel van haar inspiratie vindt tijdens de wandelingen met haar man Bart Van Thuyne, Barrie voor de vrienden. Ze wonen in de buurt van het Groenhovebos in Torhout. Daar heeft de plaatselijke afdeling van Natuurpunt zijn lokaal, de vereniging waarvan Barrie de voorzitter is. Hij is ongetwijfeld de vogelman uit haar nieuwste boek. Zondag begon de boekvoorstelling met een wandeling waarbij hij de joviale gids was. Hij vertelde de massaal opgekomen wandelaars dat hij hen kleiner zou leren kijken.

Hoe zwijgzaam en gereserveerd Caro Van Thuyne is in het publiek, zo warm en opgewekt is haar man Bart Van Thuyne. De goedlachse voorzitter van Natuurpunt Torhout, Barrie voor de vrienden, is een geweldige gids. Een geboren verteller. (foto KVdm)
Hoe zwijgzaam en gereserveerd Caro Van Thuyne is in het publiek, zo warm en opgewekt is haar man Bart Van Thuyne. De goedlachse voorzitter van Natuurpunt Torhout, Barrie voor de vrienden, is een geweldige gids. Een geboren verteller. (foto KVdm)

“Er is overal zoveel te zien, gewoon voor en onder je voeten. Dat is de bedoeling van deze wandeling”, aldus Barrie. Caro had het hem al voorgezegd in het boek: “Ik kan het iedereen aanraden: zintuiglijker in het leven staan. Kleiner kijken, dichter luisteren, opener ruiken, dieper voelen, aandachtiger proeven. En dat alles kruiden met je verbeelding.”

Laatbloeier

Caro Van Thuyne schrijft zo aanstekelijk over de natuur dat je als lezer goesting krijgt om er ook op uit te trekken. Haar kennis der soorten laat vermoeden dat ze een opleiding als biologe of iets wetenschappelijks achter de rug heeft. Een rijke taal zoals die van haar komt evenmin zonder opleiding. Bij de voorstelling las ze een mooie passage voor uit haar boek en overhandigde ze ook een cheque van 2.000 euro aan Natuurpunt, maar een gesprek zat er niet in. Op onze geschreven vragen wou ze verrassend wel wat persoonlijke info kwijt. “Ik heb graduaat orthopedagogie gestudeerd en mijn hele loopbaan in de zorg gewerkt, in het MPI Spermalie in Brugge. Ik heb nooit enige opleiding creatief schrijven gevolgd, maar ik heb wel altijd heel veel gelezen en zelf ook kortverhalen geschreven. Daar heb ik nooit veel mee gedaan tot een paar jaar geleden. In 2018 debuteerde ik met een kortverhalenbundel, Wij, het schuim. Die werd meteen genomineerd voor een paar Nederlandse debuutprijzen. Ik was toen al 48. Zo zie je maar dat het nooit te laat is om je dromen te volgen. Vorig jaar verscheen mijn eerste roman, Lijn van wee en wens. Ik won er de Bronzen Uil mee en stond er ook, als enige Vlaming, mee op de longlist van de Libris. Dat gaf me genoeg zelfvertrouwen om helemaal voor mijn droom te gaan. Ik heb ontslag genomen en ben nu professioneel schrijver.”

Stadstuintje

De aandacht voor de natuur was er al langer, maar ging aanvankelijk niet zo diep. “Ik denk dat ik in mijn jonge jaren meer een oppervlakkig of afstandelijker natuurliefhebber was: genieten van de schoonheid van landschappen, de waarde ervan goed beseffen en van daaruit de natuur willen beschermen zonder er echt veel over te weten. Het is pas door als het ware in te zoomen en er op die manier meer over te leren dat de liefde dieper geworden is. Bij mij is dat begonnen in mijn dertiger jaren in ons stadstuintje in Kortrijk. Plots valt je een vogel of vlinder op waar je nooit eerder op gelet had in het wijdere landschap. Je begint die te observeren, je ontdekt dingen en je geraakt verknocht aan die beestjes.”

Houtland

Heel veel belangstelling voor de wandeling waarmee de boekvoorstelling begon (foto KVdm)
Heel veel belangstelling voor de wandeling waarmee de boekvoorstelling begon (foto KVdm)

Haar fascinatie leidde ertoe dat ze beestjes, planten, wolken en andere natuurfenomenen leerde benoemen. “Je moet de namen kennen om de wereld te zien”, schrijft ze. “Dat maakt de wereld misschien wel ingewikkelder, maar ook fascinerender. Als je van alles wat je ziet gewoon denkt: o, mooi!, dan mis je onnoemelijk veel. In ons stadstuintje in Kortrijk zat er eens een prachtige grote vlinder in een plantenbak op ons terras. Het is twintig jaar geleden, we haalden er onze vlindergids bij en vonden dat het een lindepijlstaart was. We lazen over zijn waardplant, we lazen over zijn schutkleuren. De volgende keer dat je dan een vlinder ziet, denk je spontaan na over zijn camouflagekleuren en de planten die de rups of de vlinder nodig heeft. Misschien heeft deze vlinder ook wel afweergiffen om zich te verdedigen tegen vogels, of hebben de planten afweergiffen tegen de rupsen enzovoort. Omdat je kennis steeds groter wordt, wordt je wereld ook steeds groter, je ziet steeds meer omdat je meer begrijpt, je ziet gelijkenissen en legt verbanden, je ziet hoe alles samenhangt en van elkaar afhankelijk is en hoe verregaand de gevolgen van je daden als mens zijn.”

Je wereld groter maken, is niet onbelangrijk als je niet vliegt. “Mijn man en ik nemen nooit het vliegtuig, uit principe”, geeft Caro ons nog mee. “Mensen blijven een grote affiniteit houden met het landschap van hun kindertijd. Zelf ben ik oorspronkelijk van Desselgem en mijn man van Zulte. Wij zijn kinderen van het Leielandschap en daarom blijven we in Torhout altijd een rivier missen. Maar intussen wonen we hier al bijna vijftien jaar en voelen we ons helemaal thuis in het Houtland.”

‘Hier begint de natuur’ is uit bij Luster, telt 268 pagina’s en kost 25 euro. De illustraties zijn van Wiske Vandendriessche.