Het door het vorige bestuur aangekondigde kunstwerk tegen kolonialisme aan de Drie Gapers komt er niet. Op korte termijn zal de stad in samenspraak met de Oostendenaars wel een herdenkingsplein vormgeven aan de site van het Oud-zwembad. Voormalig schepen Silke Beirens reageert scherp: “Er was wèl participatie”
“In de publieke ruimte in België vind je sporen en verwijzingen naar de koloniale geschiedenis. Zo ook in Oostende. Het ruiterstandbeeld van Leopold II op de Zeedijk is een historisch monument, maar ook omstreden, in het licht van de bewustwording van de koloniale geschiedenis en het huidige maatschappelijk debat rond dekolonisatie”, luidt het.
“Stad Oostende besliste in de vorige legislatuur om een artistieke commissie aan te stellen en een artistieke realisatie als tegenbeeld te voorzien voor het ruiterstandbeeld van Leopold II. Dit om de volledige site van de Drie Gapers te transformeren. De stad zou hiervoor samenwerken met kunstenaar Hew Locke.”
“Zonder overleg”
“De visie van het huidige bestuur strookt niet volledig met dit traject, waarin de transformatie van de Drie Gapers-site centraal stond, zonder overleg met de Oostendenaars. Daarom besliste de stad om dit project stop te zetten en geen nieuw kunstwerk rond het ruiterstandbeeld te plaatsen. Liever wil de stad inzetten op het bespreekbaar maken van het thema dekolonisatie en erover in dialoog gaan met de inwoners. En zo het maatschappelijk debat blijven voeren. Daarmee spreekt het bestuur zich enkel uit over de manier waarop het traject is gelopen en dus niet over de artistieke waarde van de kunstenaar.
Masterplan Parc Royale: dekolonisatie centraal
Op korte termijn zal de stad samen met de Oostendenaars een herdenkingsplein vormgeven ter hoogte van de site Oud-zwembad. “Dit moet een ruimte creëren waar mensen in dialoog kunnen gaan in het kader van de strijd tegen racisme en discriminatie en waar educatie centraal staat. Hoe de plek precies zal aangelegd worden en welke naam het zal dragen, wordt in samenspraak met de Oostendenaars beslist.”
Op langere termijn en in overleg met een commissie wil de stad onderzoeken hoe er verder ingezet kan worden op de koloniale sporen in de publieke ruimte. Dit alles nemen we mee in de ontwikkeling van een masterplan ‘Parc Royale’. Dit masterplan ontwikkelt een duurzame totaalvisie voor de site vanaf de Japanse tuin tot en met de Wellingtonrenbaan, inclusief de omgeving van het Thermae Palace en de site van het oud zwembad. Het gelopen artistieke traject zal daarbij een inspiratiebron zijn.”
Stad Oostende wil die dialoog na de zomer van 2025 opstarten, om eind 2026 de invulling van het herdenkingsplein te realiseren.
Wèl participatie
Gemeenteraadslid en voormalig schepen Silke Beirens (Trots op Oostende) reageert scherp op de beslissing van het stadsbestuur om het kunstproject van de Britse kunstenaar Hew Locke bij het ruiterstandbeeld van Leopold II stop te zetten. Volgens het stadsbestuur zou het project “onvoldoende gedragen” zijn en “te weinig participatie” hebben gekend, maar Beirens noemt dat manifest onwaar.
‘Er was wel degelijk participatie: inspraakmomenten, een openluchtexpo, gidsbeurten, een publieksbevraging, postkaarten, online deelname via het platform Ons Oostende én een commissie van experts die het project zorgvuldig begeleidde. Het tegendeel beweren is niet alleen onjuist, het ondermijnt het vertrouwen in een eerlijk en open beleid,’ aldus Beirens.
De gekozen installatie van Locke – vijf symbolische masten die uitnodigen tot reflectie over koloniale geschiedenis – werd na een traject van anderhalf jaar geselecteerd en zou eind dit jaar geïnstalleerd worden.
“Dit project zette Oostende internationaal op de kaart als eerste stad die een bestaand koloniaal monument een nieuwe artistieke interpretatie gaf. Andere landen inspireren zich nu op dit voorbeeld”, zegt Silke Beirens. “Vooruit en N-VA hebben een wereldstad geërfd, en maken er een dorp van. De Oostendenaar verdient beter.’
Tijdens de gemeenteraad van maandag 23 juni stelt raadslid Beirens vragen over de kwestie aan het stadsbestuur.
