Graaf Henri d’Udekem d’Acoz, oom van koningin Mathilde, overleden op 87-jarige leeftijd

Graaf Henri d'Udekem d'Acoz is afgelopen nacht overleden. Hij werd 87 jaar. © Michael Depestele
Olaf Verhaeghe

Thuis in Proven bij Poperinge is graaf Henri d’Udekem d’Acoz in de nacht van zondag op maandag overleden. Dat is bevestigd aan onze redactie. ‘Nonkel Henri’, de oom van koningin Mathilde, en oud-burgemeester van Proven en Poperinge werd 87 jaar. Hij laat met Marie-Madeleine Kervyn d’Oud Mooreghem een echtgenote na.

Henri d’Udekem d’Acoz werd op 23 november 1933 geboren in de Poperingse deelgemeente Proven, als oudste zoon van de baron Charles d’Udekem d’Acoz en Susanna van Outryve d’Ywalle. In het adellijke gezin komen later nog twee zoons, Raoul en Patrick.

Als twintiger groeit Henri in de lokale politiek voor CVP, later CD&V. Tussen 1960 en 1970 is hij burgemeester van Proven, daarna zes jaar van fusiegemeente Proven-Krombeke en van 1995 tot 2005 zelfs burgemeester van Poperinge. In 1971 wordt hij ook provincieraadslid, van 1985 tot 2002 zetelt hij als voorzitter van de provincieraad. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 stelt hij zich niet opnieuw kandidaat en stapt hij uit de actieve politiek. In totaal zetelde hij 45 jaar in de gemeenteraad.

Henri combineert al die jaren zijn politieke carrière met een stevig palmares in de advocatuur. Maar liefst vijftig jaar is hij actief als advocaat, onder meer als stafhouder bij de balie van Ieper en met een bijzondere expertise op vlak van pachtrecht.

Jarenlange familieruzie

In de verre Westhoek leidt de familie eigenlijk een vrij onopvallend bestaan, tot Mathilde, dochter van Patrick en dus het nichtje van Henri, het hart van toenmalig kroonprins Filip weet te veroveren. Op 11 september 1999 wordt de verloving van Mathilde met Filip officieel bekendgemaakt, waarna de familie d’Udekem d’Acoz heel wat persaandacht genereert.

Nonkel Henri met een foto van zijn nichtje Mathilde, op haar huwelijksdag met toen nog kroonprins Filip.
Nonkel Henri met een foto van zijn nichtje Mathilde, op haar huwelijksdag met toen nog kroonprins Filip. © KRANT VAN WEST-VLAANDEREN

Vooral de tien jaar durende familievete tussen de drie broers – Patrick enerzijds en Raoul en Henri anderzijds – over de verdeling van de erfenis beroert. Lange tijd vliegen harde woorden over en weer en de broers staan in 2005 zelfs tegenover elkaar in de rechtbank. Henri d’Udekem d’Acoz, op dat moment burgemeester, werd veroordeeld tot een boete van 4.000 euro voor belangenvermenging. Hij had in 1999 een woning onbewoonbaar verklaard nadat die net werd gekocht door zijn broer Patrick. Pas in 2009, een jaar na het overlijden van Patrick, keert de rust grotendeels terug en kunnen de plooien binnen de familie worden gladgestreken.

Ondanks de moeilijkheden binnen de familie valt er halverwege jaren 2000 ook leuk nieuws te rapen bij ‘Nonkel Henri’, zoals hij vaak wordt genoemd. In 2005 stapt Henri d’Udekem d’Acoz, graaf sinds het huwelijk van Mathilde en Filip, in het huwelijksbootje met jonkvrouw Marie-Madeleine Kervyn d’Oud Mooregehm, zijn Mouche. Henri is dan al 71 jaar, Marie-Madeleine 66 en weduwe na het overlijden van haar man. Tot die tijd bleef Henri altijd alleen, een bewuste keuze, zo gaf hij daarvoor meermaals aan. “Ik heb als advocaat veel echtscheidingen gedaan, te veel”, klonk het. “Dat was om ziek van te worden. Ik bleef zelfs liever ongehuwd.”

Nonkel Henri samen met zijn echtgenote Marie-Madeleine Kervyn d'Oud Mooregehm.
Nonkel Henri samen met zijn echtgenote Marie-Madeleine Kervyn d’Oud Mooregehm. © Antoine Debyser

Verwaarloosd kasteel en oplichtingszaak

In 2010 haalt Nonkel Henri opnieuw de kranten, dit keer met zijn kasteel ‘t Couthof waar hij opgroeide en altijd bleef wonen. Monumentenwacht tikt Henri d’Udekem d’Acoz op de vingers omdat het neoclassicistische kasteel zou worden verwaarloosd. De graaf belooft beterschap voor het monument en schenkt het kasteel uiteindelijk aan zijn neef Bernard d’Udekem d’Acoz uit Ruddervoorde, de oudste zoon van Raoul. Bernard staat sinsdien in voor het onderhoud van de gebouwen en het prachtige park rond ‘t Couthof.

Het einde van de zorgen is het niet, want naast politieke perikelen – CD&V zet hem aan de deur na een flirt met N-VA – blijft ook het gerecht de graaf achtervolgen. In 2015 komt Henri in opspraak in een oplichtingszaak. Samen met twee anderen wordt hij verdacht van het oplichten van een man uit Ingelmunster, een valse kunstschatting en een erfeniskwestie. De Kortrijkse rechtbank veroordeelt hem in 2006 tot een celstraf van zes maanden met uitstel en een forse geldboete.

Henri d’Udekem d’Acoz blijft altijd alles ontkennen, zijn advocaat Herman baron spreekt over ‘te goedgelovig en zelf slachtoffer van oplichting’. In 2018 spreekt het hof van beroep de graaf vrij van alle schuld, de rechtbank achtte de feiten onvoldoende bewezen.

Diabetes

De laatste jaren blijft Nonkel Henri almaar meer op de achtergrond en verschijnt hij steeds minder in de openbaarheid. De tachtiger sukkelt met zijn gezondheid, lijdt aan diabetes en is slecht te been. In de nacht van 29 op 30 augustus 2021 overlijdt Henri d’Udekem d’Acoz thuis in het kasteel in Proven. Hij werd 87 jaar.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier