Moslimvrouwen ondersteunen oproep voor betere kankeropsporing: “Laat naar je borsten kijken”

Zahra Lakhbizi (verpleegkundige), Hind Absa en Asiya Chhaib (bestuursleden moskee in Desselgem), Badria Absa (vrijwilligster) en Hilde Vermeersch (CM). © gf
Phebe Somers

Slechts 6 op 10 vrouwen tussen 50 en 69 jaar laat tweejaarlijks een mammografie uitvoeren. Nochtans kan daarmee borstkanker vroegtijdig opgespoord en behandeld worden. Dit cijfer wil het Centrum voor Kankeropsporing de hoogte inkrijgen, ook bij mensen met een migratie-achtergrond. Met de hulp van vrouwen uit de Marokkaanse gemeenschap doen gezondheidsorganisaties daarom een oproep. “Kanker is een taboe, wij willen dat helpen doorbreken”, zegt moslima Hind Absa.

Elke vrouw tussen 50 en 69 jaar krijgt tweejaarlijks een uitnodiging om zich gratis te laten screenen op borstkanker. Uit analyse van het Centrum voor Kankeropsporing blijkt dat in West-Vlaanderen 63,3 procent van de vrouwen binnen deze leeftijdscategorie effectief ingaat op dit aanbod. De totale dekkingsgraad is iets lager dan het Vlaamse gemiddelde van 66,7 procent. (lees verder onder de grafiek)

“Als je weet dat meer dan 10 procent van alle Belgische vrouwen ooit borstkanker krijgt, is het zeker geen overbodige luxe om ons wat extra te engageren om nog meer mensen te bereiken”, klinkt het bij CM. Maar ook binnen de provincie is niet elke vrouw even bereid om een mammografie te laten uitvoeren: zo laat in Mesen minder dan de helft van de vrouwen zich testen, in Langemark-Poelkapelle dan weer 74,4 procent van deze bevolkingsgroep.

Wijkniveau

Doordat de cijfers ook op wijkniveau worden bijgehouden, ontdekten de mutualiteiten dat er binnen eenzelfde stad of gemeente grote verschillen kunnen zijn. Ook blijkt dat vrouwen uit bepaalde bevolkingsgroepen minder goed worden bereikt voor borstkankerscreening dan andere: mensen in (kans)armoede, personen met een niet-Belgische afkomst, mensen met een beperking... (lees verder onder de kaart)

Dat bleek bijvoorbeeld het geval in Waregem: “We merkten dat de Torenhofwijk - een plek waar veel mensen met een migratie-achtergrond wonen - meer dan 10 procent slechter scoorde dan de rest van de stad. Dat deed bij ons alarmbellen afgaan”, aldus Carolien Luypaert, stafmedewerker gezondheidsbevordering bij de CM. “Preventie is zo belangrijk, daar hameren we al jaren op. Borstkanker is zeer behandelbaar, mits het vroegtijdig opgespoord wordt.”

Leerrijke ervaring

De netwerkcoördinator van de CM in Waregem, Hilde Vermeersch, besloot in het kader van het overkoepelende project contact op te nemen met twee lokale moskeeën. Na een enthousiast gesprek met verantwoordelijke Ali werd in beide moskeeën een infosessie gegeven. De aanwezige vrouwen kregen uitgebreid informatie over borstkanker en alles wat daarbij komt kijken: het herkennen van symptomen, de medische diensten waarbij ze terecht kunnen, de eventuele behandeling bij minder goede resultaten, de werking van het bevolkingsonderzoek...

“Mijn man zou zo'n infosessie ook kunnen gebruiken. Zijn uitnodiging om zich te laten testen op darmkanker vloog regelrecht de vuilnisbak binnen...”

Ze staken er alvast heel wat van op: “Ik dacht dat ik goed mee was op vlak van preventie, maar dat bleek toch tegen te vallen. Ik dacht altijd dat als er geen bobbel is en ik geen pijn voel, dat er niets aan de hand is. Door de infosessie weet ik dat kanker - tenminste in de beginfase - net pijnloos is en dat er nog tal van andere symptomen zijn zoals verkleuring, textuurveranderingen van de huid, een ingetrokken tepel...”, bekent een van de dames. Haar buurvrouw vult aan: “Ik heb nooit écht beseft hoe belangrijk het is om er vroeg bij te zijn. Dit project motiveert mij om sneller actie te ondernemen. Eerlijk, mijn man zou dit ook kunnen gebruiken. Zijn uitnodiging om zich te laten testen op darmkanker vloog regelrecht de vuilnisbak binnen...”

Angst

De groep moslimvrouwen kreeg aanvullend een privé-rondleiding in het OLV van Lourdes Ziekenhuis in Waregem. Het waren allemaal vrouwen die al minstens één keer een uitnodiging in de bus kregen om zich gratis te laten testen, en daar al dan niet op ingingen. De enige uitzonderingen zijn Hind Absa (24) uit Meulebeke en Asiya Chhaib (23) uit Dentergem. Als jonge twintigers behoren zij niet tot de doelgroep van het bevolkingsonderzoek, maar zij namen de vrouwen uit hun gemeenschap wel op sleeptouw. (lees verder onder de grafiek)

“De angst voor slecht nieuws is een van de voornaamste redenen bij vrouwen om zich niet te laten testen. Nochtans is fysieke gezondheid een zeer belangrijke pijler in ons geloof. Daarom is het heel belangrijk dat elke vrouw goed geïnformeerd wordt. Kanker is een taboe, wij willen dat helpen doorbreken. Enkel zo kun je de drempel verlagen en ervoor zorgen dat meer vrouwen - al dan niet met een migratie-achtergrond - zich tweejaarlijks laten screenen. Ik merk dat voor deze doelgroep een aanpak op maat écht werkt”, meent Hind.

Succes

De aanwezigen krijgen van dichtbij te zien hoe zo’n mammografie in z’n werk gaat. De verpleegster garandeert hen ook dat het in Waregem altijd vrouwelijke verpleegkundigen zijn die de eerste screening uitvoeren. “Een echte opluchting”, klinkt het bij velen. “Als verder onderzoek door een man gebeurt, dan stoort me dat absoluut niet. Maar zo’n mammografie, waarbij ze toch wel een beetje trekken en sleuren aan je borsten, is iets waarbij ik me meer op mijn gemak voel bij een vrouw.”

“Fysieke gezondheid in een heel belangrijke pijler in ons geloof”

De actie in Waregem was volgens de dames van CM een succes: “We zijn ervan overtuigd dat we veel vrouwen hebben bereikt, ook onrechtstreeks. De vrouwen die deelnamen aan deze rondleiding zullen na het vrijdaggebed ongetwijfeld honderduit vertellen over wat ze hebben geleerd tegenover familieleden, vriendinnen...”, besluit Vermeersch.

Zowel CM als LM en Solidaris zetten nog acties op poten in andere gemeenten rond sensibilisering om je te laten testen op verschillende soorten kanker. Dat gebeurt op plaatsen waar de deelname aan borstkanker-, darmkanker- en baarmoederhalskankeronderzoek lager dan gemiddeld ligt. Onder meer Oostende, Menen, Mesen, Poperinge en Heuvelland staan nog op de planning.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier