Waar West-Vlamingen twintig jaar geleden nog aan recordtempo een streep trokken onder hun huwelijk, wordt er vandaag opvallend minder gescheiden. Liefst 40 procent minder, om precies te zijn. “Koppels wachten langer en kiezen hun partner bewuster dan vroeger”, klinkt het bij experts. En de vergrijzing zou er ook voor iets tussen zitten.
D’r wordt nog altijd min gesket, dan dat er wordt getrouwd, zingt een hoopvolle Wannes Cappelle in Naar de wuppe. Ongelijk heeft de frontman van Het Zesde Metaal niet: in 2023 weerklonk 4.392 keer ja in een West-Vlaams gemeentehuis, terwijl er dat jaar slechts 1.968 huwelijken werden ontbonden. Dat blijkt uit de meest recente cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau.
Meer zelfs: die 1.968 echtscheidingen zijn het laagste cijfer sinds het begin van deze eeuw en liefst 40 procent minder dan twintig jaar geleden. In geen enkele andere provincie is het verschil zo groot als in West-Vlaanderen. Met 16,1 echtscheidingen per 10.000 inwoners wordt er bovendien alleen in Vlaams-Brabant nóg minder gescheiden dan bij ons. (lees verder onder de grafiek)
“Uit mijn eigen ervaring kan ik alleen maar gokken dat het lage aantal echtscheidingen te maken heeft met het conservatieve karakter van West-Vlamingen”, zegt Isabel Vroman, erkend familiaal bemiddelaar uit Izegem. “In tegenstelling tot grootstedelijke gebieden gaat scheiden hier volgens mij nog meer gepaard met schaamte. Ik hoor dat ook in mijn praktijk: Wat gaan de mensen wel niet denken? is vaak een van de eerste bezorgdheden. Gevoelens opkroppen is voor een West-Vlaming gemakkelijker dan de confrontatie aangaan.”
Emancipatie
De bemiddelaar en therapeute is er bovendien van overtuigd dat onze sterk veranderde maatschappij een grote invloed heeft op het beeld, de verwachtingen én ons gedrag rond relaties. “Begin jaren 2000 zagen we een grote verschuiving, vandaar het recordaantal echtelijke breuken toen”, zegt ze. De cijfers staven dat: in 2003 werden in West-Vlaanderen 3.258 huwelijken ontbonden, of 28,7 per 10.000 inwoners.
Daarmee moesten we alleen Oost-Vlaanderen boven ons dulden. “De emancipatie van de vrouw kwam toen volledig tot uiting: voor het eerst waren veel vrouwen financieel voldoende onafhankelijk om hun partner te kunnen verlaten. Door de technologische ontwikkelingen werd ieders wereld ook breder en werd zichtbaarder hoe andere mensen hun relatie beleefden. Dat leidde vaak tot zelfreflectie.” (lees verder onder het kader)
Scheiden is niet altijd lijden
Dat een echtscheiding niet altijd hoeft uit te draaien op een vechtscheiding, bewijzen Mario Desmet uit Ruiselede en zijn ex-vrouw Sofie Smessaert. De twee namen deel aan het VRT-programma Gelukkig gescheiden, waarin gescheiden koppels het met hun nieuwe partner tegen elkaar opnemen in een ludieke quiz. De overwinning ging naar Mario en zijn nieuwe partner Frederik. Dat leverde het koppel een reis naar Thailand op… maar ze gaan samen met Sofie, haar nieuwe vriend Frederiek en hun kinderen naar het vakantieparadijs. “Dat hadden we eigenlijk al voor onze deelname beslist. We zullen de extra kosten gewoon delen”, klinkt het. De gewezen geliefden runnen ook nog altijd samen een kapsalon. Sofie was zelfs getuige toen Mario hertrouwde met Frederik…
Dat laatste is volgens Isabel Vroman ook de reden waarom er niet enkel minder gescheiden, maar ook minder getrouwd wordt. “Koppels verwachten veel meer van elkaar. Mensen zijn individualistischer én hebben meer keuze, denk aan de opmars van online dating. Mensen hebben doorgaans al verschillende relaties achter de rug voor ze in het huwelijksbootje stappen, ze weten daardoor beter wat ze willen en verwachten, hun keuze om te trouwen is veel bewuster en minder vanzelfsprekend dan vroeger.”
“Koppels denken vandaag beter na voor ze trouwen, waardoor ze ook minder snel scheiden”
“Kijk maar naar al die koppels die wettelijk samenwonen in plaats van te huwen. De kans dat getrouwde koppels effectief samenblijven is in dat opzicht groter, want ze hebben er gewoon beter over nagedacht. Tot slot rust er ook veel minder taboe op zaken zoals relatietherapie, waardoor huwelijken ook bij problemen vaak alsnog standhouden..”
Vergrijzing
Dat we minder trouwen, blijkt ook uit de cijfers. West-Vlaanderen is de enige provincie waar er in 2023 minder werd getrouwd dan 20 jaar geleden, 7 procent minder om precies te zijn. In 2003 waren we nog de meest trouwlustige provincie van Vlaanderen, met 41,4 huwelijken per 10.000 inwoners. Goed voor 4.698 keer ja. Vandaag zijn ze enkel in Vlaams-Brabant minder enthousiast om in het huwelijksbootje te stappen. (lees verder onder de grafiek)
Dat verschil valt volgens coördinator Kathleen Emmery van het Kenniscentrum Gezinswetenschappen deels demografisch te verklaren. “De vergrijzing in West-Vlaanderen speelt zeker mee. Procentueel gezien wonen er minder jonge mensen in de provincie, dus is het logisch dat er minder getrouwd wordt. Daarnaast kent West-Vlaanderen het laagste aandeel van inwoners met een buitenlandse afkomst, een doelgroep waar om verschillende redenen nog veel meer het jawoord wordt gegeven dan bij de autochtone bevolking.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
