Exclusieve peiling: één op de vijf West-Vlaamse cafébazen vreest faillissement

Exact 70 dagen na hun laatste getapte pint wachten onze cafébazen nog altijd op volk én op nieuws over hun heropening. Een exclusieve bevraging leert ons dat één op vijf uitbaters vreest voor een faillissement. “Zonder extra maatregelen wordt het een bloedbad.”

Onze provincie telt volgens officiële cijfers van Horeca Vlaanderen 8.407 horecazaken, waarvan 2.118 cafés en bars. Wij legden 100 van hen, verspreid over de hele provincie, een uitgebreide vragenlijst voor over hoe zij de verplichte sluiting door het coronavirus ervaren.

Zo’n 17 procent vreest binnenkort het faillissement te moeten aanvragen. Zij geven aan binnen één tot vier maanden de stekker eruit te moeten trekken. Dat wil niet zeggen dat de overige 83 procent zorgeloos vakantie geniet. Zij zeggen geen onmiddellijke sluiting te vrezen, maar melden wel dat de huidige crisis nu ook niet te lang meer mag aanslepen. Een gevoel dat ook Yves Van Moorter, voorzitter Horeca West-Vlaanderen, deelt. “De meeste West-Vlaamse cafés kunnen wel een klap incasseren, maar het is duidelijk dat dit niet mag blijven duren. Nóg maanden de deuren gesloten moeten houden, zou voor velen fataal zijn. Daar heeft de overheid een erg belangrijke rol in te spelen, want zij kunnen een financieel bloedbad vermijden.”

Getrouwd met hun zaak

De huidige steunmaatregelen 4.000 euro hinderpremie en 160 euro per dag dat er niet gewerkt kan worden werden door 91 procent van de respondenten aangevraagd. “De overheid staat aan onze kant, zoveel is duidelijk”, reageert Yves. “Op korte termijn was dit een uitstekende maatregel, maar op de lange baan is het een druppel op een hete plaat. Op dat vlak zijn alle cafés en andere horecazaken gelijk voor de wet: groot of klein, ze krijgen allemaal hetzelfde bedrag. Als de deuren nog enkele maanden gesloten blijven, dan moet het steunpakket uitgebreid worden én moet er bemiddeld worden tussen huurder en verhuurder.”

De meeste cafés kunnen wel een klap incasseren, maar deze situatie mag geen maanden meer aanhouden – Yves Van Moorter, voorzitter Horeca West-Vlaanderen

Dat blijkt ook uit de cijfers van de bevraging: 33 procent van de cafébazen zag een (of soms twee) maanden huur kwijtgescholden door de eigenaar van hun bewuste pand. Meestal gaat het om een brouwerij die de huur voor april liet vallen. Maar wat met mei? “Ook dan zal er geen geen enkele pint getapt geweest zijn. Net dáár zit de angel van dit hele verhaal. Als de huur gewoon verder wordt geïnd, stevenen we af op een pak faillissementen in het najaar. Financiële kopzorgen leven bij elk van onze 1.670 leden. Daar mag men niet blind voor zijn”, beklemtoont Yves. Steunacties zoals Café Courage van AB Inbev, waarbij je online een pint in je favoriete café kan kopen, worden door de cafébazen op gejuich onthaald. “Alle beetjes helpen.”

Heel wat restaurants hebben de voorbije weken in recordtempo een afhaaldienst op poten gezet, maar dat blijkt bij onze West-Vlaamse cafés minder het geval. Slechts 18 zaken hebben een dergelijk initiatief in het leven geroepen. “Ik begrijp dat sommige mensen nu creatief uit de hoek komen, maar je kan natuurlijk moeilijk pintjes aan de klanten hun voordeur gaan tappen.”

Slechts acht procent van de cafébazen heeft tijdens deze crisis dan weer tijdelijk een andere job zoals buschauffeur in bijberoep. “Dat dit cijfer niet hoger ligt, verbaast me niet. Cafébazen zijn getrouwd met hun zaak en voeren nu bijvoorbeeld klusjes uit om de zaak is een nieuw kleedje te steken.”

En geklust wordt er. Maar liefst 45 procent van alle cafébazen sloeg de voorbije weken aan het schilderen of verbouwen. “Dat zet de weerbaarheid van onze sector duidelijk in de verf”, zegt Yves Van Moorter. “We weigeren de handdoek te gooien en doen er alles aan om de klanten straks in een nóg mooier kader te ontvangen. Als we opnieuw kunnen opstarten, zullen heel wat cafés er een pak frisser dan voordien uitzien. Maar ook die werken hebben hun prijs. Hopelijk zakken de klanten straks weer naar hun favoriet café af, want de onbetaalde facturen mogen zich niet blijven opstapelen.”

Gevangenisgevoel

41 procent van de bevraagde cafés denkt voor de start van de zomervakantie weer aan de slag te kunnen gaan, terwijl 35 procent op een moment tijdens die vakantieperiode mikt. Opvallend: 24 procent denkt pas na de zomermaanden weer de deuren te kunnen openen. Net geen 6 op de 10 uitbaters denkt dus dat een heropening niet voor juli zal zijn. “Laten we hopen dat die groep ongelijk krijgt”, zucht Yves. “Ons streefdoel is nog altijd 8 juni. Het water staat veel mensen al aan de lippen. Het voorjaar zijn we al kwijt. Nog eens een mooie zomer missen, zou een echte ramp zijn. Ik vrees dat de coronacrisis sowieso een pak cafés en andere horecazaken op de fles zal doen gaan. Vooral de kust zal hard getroffen worden. Daar leef je echt van dagjesmensen, toeristen en tweedeverblijvers. Horecazaken in een stad als Roeselare hebben een vast publiek uit eigen streek en staan dus iets steviger in de schoenen.”

Minister van Werk Nathalie Muylle: “BTW-verlaging ligt op op tafel”

De oproep van de horeca om de steunmaatregelen uit te breiden, valt niet in dovemansoren. Naast de Vlaamse hinderpremie van 4.000 euro zijn er ook federale maatregelen die de pijn verzachten. En die worden mogelijk uitgebreid. “We hebben de tijdelijke werkloosheid al tot en met eind juni verlengd”, zegt federaal minister van Werk Nathalie Muylle (CD&V) in een reactie op onze enquête. “Dat statuut kan eventueel zelfs verlengd worden tot 31 augustus, mocht dat nodig zijn. Wie nog niet meteen kan openen, mag dus op verdere steunmaatregelen blijven rekenen. Onze provincie telt nu ruim 10.000 tijdelijk werklozen in de horecasector. Vooral aan de kust en in Brugge werken er veel mensen in die sector.”

“Daarnaast zorgen we met het overbruggingsrecht voor een gewaarborgd inkomen voor wie een horecazaak uitbaat. Zo steunen we zowel werknemers als zaakvoerders. Deze maatregelen zorgen voor wat ademruimte. Net daarom ligt ook een BTW-verlaging voor de horeca op tafel. Die kan voor een bepaalde periode, bijvoorbeeld zes maanden of een jaar, op 6 procent gebracht worden. Voor ons is het eenvoudig: we willen de horecasector zoveel mogelijk faciliteren, want het is een van dé hoekstenen van onze samenleving.”

Horeca West-Vlaanderen pleit er dan ook voor om het btw-tarief naar beneden te halen. “Voor voeding geldt momenteel 12 procent, voor non-alcoholische dranken zelfs 21 procent. Breng beide naar 6 procent en je geeft al wat extra ademruimte.”

Hoe er straks opnieuw van start kan gegaan worden, zorgt ook voor onzekerheid. Bijna alle cafébazen vragen zich af hoe de anderhalve meter afstand in stand kan gehouden worden. Ook het mogelijk gebruik van plexischermen roept vraagtekens op. “Dat zal voor een gevangenisgevoel zorgen”, werpt een horeca-uitbater op. “Terwijl de hoeksteen van bruine kroegen net die gezelligheid is.”