In het doorgroeihuis voor daklozen werd in 2024 een recordaantal mensen opgevangen. “We moeten kort op de bal spelen bij uithuiszettingen, er komt overleg met de buurgemeenten en we breiden nog deze maand het aantal opvangplaatsen uit”, kondigt schepen van Welzijn Björn Pannecoucke (Vooruit Plus) aan.
295 mensen hebben in 2024 één of meerdere keren overnacht in het doorgroeihuis voor daklozen in de Overvloedstraat. “Dat zijn er 25 meer dan in 2023 en dat was al een recordjaar. Eén op vijf van hen was jonger dan 25. Er zijn helaas meer dakloze jongeren dan wij kunnen zien. Bij veel jongeren is er een drempel om hier aan te kloppen”, weet Ludo Van Gheluwe, coördinator van de daklozenopvang. Ludo is al 14 jaar actief en zag de opvang evolueren: “Het vooroordeel, met name bij jongeren, dat er veel geweld en diefstal is, hebben we de voorbije jaren aangepakt. Er is een grotere locatie en we hebben lockers.”
De nachtopvang is niet te vergelijken met de ‘chambrettes’ van 15 jaar geleden in de Vercamerschool: er zijn nu afsluitbare kamers, degelijk sanitair, een huiselijke onthaalruimte en een keuken. En geen brood meer als avondmaal. “We kunnen hier niet zelf koken, maar via de sociale kruidenier en foodsavers zijn er kant-en-klare maaltijden die we in de microgolf opwarmen.” Schepen Björn Pannecoucke: “87 procent van de opgevangen mensen had hun laatste adres in de regio. Het zijn mensen uit Oostende en buurgemeenten.”
Meer dan nachtopvang
De werking rond daklozen is uitgebreider dan enkel de nachtopvang: er is Huis Gerard om de hoek, waar vier mensen verblijven, en 32 trajecten van Housing First, waarbij eerst wordt gezorgd voor huisvesting en de deelnemers intensieve begeleiding krijgen. Ludo Van Gheluwe: “Dat aantal is de voorbije jaren, samen met het CAW, fors uitgebreid van 5 naar 32. Housing First is een booming hulpverleningsconcept geworden en het staat ook in het Vlaams regeerakkoord. Er zijn in Oostende zeven medewerkers van CAW en de stad bezig met deze intensieve begeleiding.”
Het team van Ludo bestaat uit 13 medewerkers en een 30-tal vrijwilligers. “We volgen ook de mensen op die uit Huis Gerard vertrekken. Dat is nodig, want soms duiken nadien nog problemen op, zoals bij iemand die succesvol verhuisde en bij ons nadien kwam aankloppen met een achterstallige huurschuld. Daarbij zoeken we mee naar een oplossing. Als je de mensen niet verder begeleidt, zal zo’n geval leiden tot nog grotere problemen voor betrokkene.”
Uithuiszetting
“De opvang is een pleister op een houten been. Onze opdracht is om te zorgen voor zo weinig mogelijk mensen dak- of thuisloos worden en dat willen we doen op verschillende manieren. Naast drie soorten opvang en begeleiding is de preventie erg belangrijk”, zegt schepen voor zorg en welzijn Björn Pannecoucke. “De uithuiszettingen, waarbij mensen soms maar een maand de tijd hebben om hun huurschuld te vereffenen, moeten we aanpakken. 85 procent van de uithuiszettingen komt uit de private sector. Vorig jaar waren er 218 huishoudens waarvoor een zaak werd ingeleid bij de vrederechter. In 2023 waren dat er 180, de jaren voordien rond de 200. Het is stijgend en dat baart ons zorgen. De problematiek van uithuiszetting is vrij onzichtbaar, maar is altijd bij iemand, een naaste, kennis of vriend, bekend. Zij kunnen straks het toekomstige meldpunt ‘Oostendenaar in nood’ daarover inlichten. Voor de jongeren moeten er meer Shelter-woningen komen, waarbij het CAW begeleidt. Nog deze maand zit ik met hen samen. We gaan na welke stadsgebouwen daarvoor kunnen dienen.”
Buurgemeenten
De telling van 2022 toonde aan dat er aan de Middenkust (zeven gemeenten) 1.126 daklozen zijn, waarvan 505 in Oostende. Ludo Van Gheluwe waarschuwt: “Dat zijn zeven mensen op 1000. We zijn koploper in Vlaanderen.” Schepen Pannecoucke: “We hebben geen toverstok en in Oostende ondernemen we actie.” Ook de omliggende gemeenten (Middelkerke, Bredene, Gistel, Oudenburg, Ichtegem en De Haan) moeten uit de pijp komen. Björn Pannecoucke: “Er is geen probleem om een slaapplaats aan te bieden voor daklozen uit een buurgemeente. Maar nadien doen die wel beroep op de hulpverlening in Oostende. Wij kunnen niet de lasten van de hele regio dragen. Er komt een voorstel naar de buurgemeenten om meer samen te werken. Er moet een beleid komen over de hele regio, ook inzake hulpverlening bij herhuisvesting.”
Aantal opvangplaatsen breidt uit
Eén van de eerste beslissingen van het nieuwe stadsbestuur was een uitbreiding met tien daklozenopvangplaatsen.
“In het zomerregime zijn er 20 bedden. In de koudere periode, van 1 november tot 1 mei, zijn er 26. Wachtlijsten met 20 personen zijn geen uitzondering. Maandag jongstleden was er zelfs een wachtlijst met 21 mensen”, zegt Ludo Van Gheluwe. De werkwijze, waarbij je vanaf 11 uur moet inbellen om een plaats te reserveren, is over heel West-Vlaanderen dezelfde. Veel beter dan de ‘loting’ in de beginjaren van de daklozenopvang. Schepen Björn Pannecoucke : “De vraag is dubbel zo groot als de capaciteit. De druk werd te groot. Daarom breiden we uit met tien bedden.” Dat zal gebeuren in de bestaande ruimtes : er komen nog deze maand extra stapelbedden. De nood-winteropvang werd nog niet geactiveerd : daarvoor moet het zowel overdag als ’s nachts vriezen. “Als dat het geval is, komen er nog eens tien plaatsen bij, schalen we op naar 46 en heropenen we opnieuw het voorgebouw aan de straat. Dat wordt nu gebruikt als opslagruimte.”
Ludo Van Gheluwe : “Bij de lagere temperaturen van de voorbije anderhalve week deden straathoekwerkers ’s avonds wel een extra ronde om na te gaan waar de daklozen liggen en of ze het warm genoeg zouden hebben.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
