Bomvolle kerk verwacht voor uitvaart oud-burgemeester Gilbert Deleu van Komen-Waasten

Gilbert Deleu ging er prat op dat de Nederlandstaligen in zijn gemeente goed worden bediend en de taalfaciliteiten er correct worden toegepast. © Johan Anckaert
Jos Remaut

De uitvaartplechtigheid wordt nu zaterdag 27 juli om 10 uur opgedragen in de Sint-Chrysolekerk van Komen. De aansluitende teraardebestelling gebeurt in strikte intimiteit. Gilbert Deleu, die 30 jaar lang burgemeester was, overleed op donderdag 18 juli op 75-jarige leeftijd. Hij was al enkele jaren immobiel na een zware trombose.

Gilbert Deleu werd geboren in Wervik op 10 september 1943. Hij groeide op in een eenvoudig werkmansgezin in Kruiseke – vader werkte aan het spoor-, dat later verhuisde naar Komen. Daar volgde hij de Latijns-Griekse humaniora aan het collège Saint-Henri. Toen in 1963 de taalgrens een feit werd en de enclave Komen werd ingedeeld bij de provincie Henegouwen, was Gilbert Deleu er 19. “Toen de taalgrens werd getrokken, studeerde ik in Brussel. Ik was wel op de hoogte van de discussie die toen aan de gang was op het thuisfront, maar ik lag daar niet van wakker, en de bevolking eigenlijk ook niet. We waren als gemeente goed bediend door West-Vlaanderen, maar altijd in het Frans. Dat was normaal, want Komen was grotendeels Franssprekend. Doordat er hier geen Nederlandstalig onderwijs was, is het Vlaams geleidelijk aan weggedeemsterd. De meerderheid van de bevolking vond het logisch dat we bij de Franssprekenden werden ingedeeld“, vertelde Gilbert Deleu in een van de vele interviews die hij tijdens zijn loopbaan aan Krant van West-Vlaanderen heeft gegeven. Want hij had en héél goeie band met West-Vlaanderen, dat hij koesterde, vooral ook omdat hij er de opportuniteiten van inzag. Hij sprak ook perfect Nederlands.

Self-made man

Na zijn legerdienst ging Gilbert Deleu in Brussel op het ministerie van Tewerkstelling en Arbeid werken. Hij was ook een tijdlang kabinetsattaché bij minister Alfred Califice (PSC), waar hij instond voor de regularisatie van de vreemde arbeiders : zo’n 30.000 dossiers zijn in die periode door zijn handen gepasseerd. Ondertussen behaalde hij via het avondonderwijs aan Saint-Louis in Brussel zijn regentaatsdiploma economie, waarmee hij aan de slag kon in het technisch college van Komen. Hij bracht het tot directeur van de avondschool Saint-Henri, een job die volgens hem perfect te combineren viel met het burgemeesterschap.

Gilbert Deleu rolde de plaatselijke politiek binnen als leider van de Patro (zeg maar de Chiro) en bezieler van het plaatselijke jeugdhuis l’Etincelle. “Bij de verkiezingen van 1970 is de plaatselijke PSC-meerderheid me komen vragen om op de lijst te staan, samen met nog enkele andere jongeren. Ik was verkozen en werd aan mijn 27 jaar dadelijk schepen, onder meer van sport.” 18 jaar later, op 1 januari 1989 volgde hij Daniël Pieters op als burgemeester. De plaatselijke PSC had zich ondertussen omgedoopt tot AGIR en later tot Action, waarmee men de strijdvaardigheid wilde beklemtonen waarmee Komen-Waasten zich verzette tegen het zogenaamde bijzonder statuut van deze stad, dat onder meer inhoudt dat het schepencollege evenredig wordt samengesteld en dus ook leden kan bevatten uit de oppositie. “Bedoeld ter bescherming van de Nederlandstalige minderheid, maar het schoot zijn doel voorbij aangezien er maar één keer een zuiver Nederlandstalige lijst is opgekomen, die dan nog niet eens een verkozene telde”, argumenteerde Gilbert Deleu zo vaak als hij kon. Hij had het niet zo voor die opgeschroefde taalstrijdtoestanden in zijn gemeente. Hij ging er prat op dat de Nederlandstaligen goed worden bediend in Komen-Waasten en de taalfaciliteiten er correct worden toegepast. Wanneer er betogingen of relletjes waren, zoals met het fameuze Vlaamse schooltje van Komen, dan was dat volgens Gilbert Deleu altijd het werk van ‘les extremistes’, mensen van buiten de eigen gemeente die met bussen naar Komen werden gevoerd.

Altijd in de buurt

Action zat in Komen-Waasten overigens stevig in het zadel, want bijna zijn hele ambtsperiode lang regeerde Gilbert Deleu met een absolute meerderheid. Verkiezing na verkiezing kalfde die wel wat af en in 2012 was die nog zo nipt dat Action toch maar in coalitie ging met de PS. Persoonlijk was Gilbert Deleu een waar stemmenkanon. Ook bij nationale verkiezingen, waar hij nooit op een verkiesbare plaats stond maar PSC en later CdH wel op de eerste plaats bracht in het eigen kanton. Zijn populariteit dankte burgemeester Deleu vooral aan het feit dat hij alomtegenwoordig was op de gemeente. Geen kermis, geen plechtigheid, geen huwelijksjubileum of Gilbert Deleu was er. “Une politique de proximité”, dat was zijn gevleugeld woord.

Bij de inhuldiging van een kunstwerk van de Ploegsteertse beeldhouwer Bernard Verhaeghe : Gilbert Deleu wist altijd een passend woordje te plaatsen.
Bij de inhuldiging van een kunstwerk van de Ploegsteertse beeldhouwer Bernard Verhaeghe : Gilbert Deleu wist altijd een passend woordje te plaatsen.© Walter Vandenberghe

Maar tegelijk was hij ook een stevige dossiervreter en een vooruitziend maar voorzichtig bestuurder. Door zijn vele politieke connecties, zowel in Brussel als in Namen, wist hij voor heel wat belangrijke projecten de nodige subsidies los te weken. Ook in Vlaanderen had hij overigens goeie connecties, niet alleen via de intercommunale Gaselwest (Komen-Waasten is de enige Waalse gemeente die Telenet heeft!) maar ook via de provincie West-Vlaanderen, die hem de weg wees voor de Europese subsidies voor het oorlogsherdenkingcentrum in Ploegsteert. Hij heeft er bij de opening de provincie West-Vlaanderen en oud-gouverneur Paul Breyne openlijk voor bedankt – in het Nederlands – in de tot nok gevulde tent vol Waalse prominenten. Een hoogtepunt in zijn loopbaan was ongetwijfeld ook de apotheose van Lichtfront, in oktober 2014 aan het memoriaal van Ploegsteert, met het eerste publieke optreden ooit van kroonprinses Elisabeth.

Gilbert Deleu tijdens een van zijn jaarlijkse bals van de burgemeester, in het gezelschap van zijn echtgenote Françoise Catteau, die maar zelden in de openbaarheid kwam.
Gilbert Deleu tijdens een van zijn jaarlijkse bals van de burgemeester, in het gezelschap van zijn echtgenote Françoise Catteau, die maar zelden in de openbaarheid kwam.© Zenon Bekaert

Dat Gilbert Deleu zich met zo’n overgave op zijn burgemeestersmandaat kon storten, had hij vooral ook te danken aan zijn echtgenote Françoise Catteau, die een ware huismus was en hem door dik en dun steunde. Op reis gaan deden ze niet: Gilbert was er altijd en overal voor zijn burgers. Tenzij dan op zondagnamiddag, wanneer hij met zijn gehandicapte zoon Amaury naar het voetbal ging in Moeskroen. Het gezin werd overigens niet van tegenslag gespaard, want eind de jaren 1990 verongelukte hun dochter Angélique als tiener bij een dodelijk verkeersongeval in Neerwaasten.

Hobby’s had Gilbert Deleu nauwelijks, eigenlijk was zijn burgemeesterschap alles voor hem. Dat leidde uiteindelijk ook tot de breuk met zijn goeie vriend Jean-Jacques Vandenbroucke, met wie hij samen vele (linkse) politieke watertjes heeft doorzwommen en die vele jaren aan zijn zijde stond als eerste schepen. Maar toen de belofte dat hij als burgemeester plaats zou maken voor hem alsmaar opnieuw werd uitgesteld, trok Jean-Jacques in 2008 zijn conclusies en een paar jaar later verdween hij helemaal uit de politiek. Velen in Komen vinden het toch jammer dat dit zo gelopen is.

Op vrijdag 8 januari 2016 werd Gilbert Deleu op zijn kantoor geveld door een lichte trombose. Hij werd overgebracht naar het Jan Ypermanziekenhuis in Ieper, waar zijn toestand nog verslechterde en hij als gevolg van de hersenbloeding een bijna volledige verlamming opliep. Na een maandenlange hospitalisatie werd hij in juli overgebracht naar een home in Komen, waar zijn toestand noch verbeterde noch verslechterde. Hij werd er dagelijks liefdevol omringd door zijn echtgenote, maar kreeg ook nog wel bezoek van vrienden van vroeger, waaronder… Jean-Jacques Vandenbroucke!

Ondertussen was ook al duidelijk dat Gilbert Deleu niet meer zou terugkeren als burgemeester. Eerste schepen Marie-Eve Desbuquoit heeft al die tijd gefungeerd als dienstdoend burgemeester en zij werd met de jongste gemeenteraadsverkiezingen dus lijsttrekker. Maar zonder de duizenden stemmen voor Gilbert Deleu kon Action zijn absolute meerderheid niet behouden en kwam de partij in de oppositie terecht.

Gilbert Deleu op een verkiezingsavond, met zijn typische blik en met aan zijn zijde Marie-Eve Desbuquoit, die hij na de breuk met Jean-Jacques Vandenbroucke als zijn opvolger lanceerde.
Gilbert Deleu op een verkiezingsavond, met zijn typische blik en met aan zijn zijde Marie-Eve Desbuquoit, die hij na de breuk met Jean-Jacques Vandenbroucke als zijn opvolger lanceerde.© Walter Vandenberghe

Door zijn ziekte takelde Gilbert Deleu echter alsmaar verder af en diende hij ook de palliatieve zorgen te krijgen. Op donderdag 18 juli 2019 is hij vredig overleden, vlak in de buurt van zijn zo geliefde stadhuis van Komen.

De uitvaartplechtigheid wordt opgedragen nu zaterdag 27 juli om 10 uur in de parochiekerk van Komen, waarna in strikte intimiteit de bijzetting volgt in de familiegrafkelder. De familie wil geen bloemen of kransen, maar wie wil kan een gift doen voor vzw Le Village, waarvan Gilbert Deleu 35 jaar geleden de medestichter was.

De overledene kan niet worden begroet, maar in het funerarium Dekimpe ligt wel een rouwregister dat kan worden ondertekend.

Burgemeester Gilbert Deleu was ook steevast van de partij op onze jaarlijkse huldigingsavond van 'De Krak van jouw gemeente', op het Provinciaal Hof in Brugge.
Burgemeester Gilbert Deleu was ook steevast van de partij op onze jaarlijkse huldigingsavond van ‘De Krak van jouw gemeente’, op het Provinciaal Hof in Brugge.© Ronny Neirinck

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier