Dat veel begraafplaatsen in de regio oases van rust en sereniteit geworden zijn, is in grote mate te danken aan Andy Malengier (50). Als er de afgelopen twintig jaar ergens een begraafplaats moest heringericht worden, kwam het ontwerp meestal van zijn hand.
Landschaps- en tuinarchitect Andy Malengier (50) groeide op in Wervik, woont in Ieper en heeft zijn kantoor in Zonnebeke. Als landschapsarchitect ontwierp hij in onze regio begraafplaatsen in Zonnebeke, Wulvergem, Zillebeke, Oedelem, Vleteren, De Panne, Deerlijk, Watou, Proven… Zijn vuurdoop als landschapsarchitect beleefde hij echter als 28-jarige toen hij een tijdelijke vervanging deed als hoofd van de groendienst in Wervik. “Ik kreeg er de kans van toenmalig burgemeester Rosa Lernout-Martens om de nieuwe begraafplaats te ontwerpen”, vertelt Andy. “Ik heb die met beide handen aangenomen. In 1999 werden we geselecteerd voor de International Funeral Award, samen met Kortrijk, dat de nieuwe begraafplaats realiseerde op het Hooge, een ontwerp van de Italiaanse architect Bernardo Secchi. Wij hebben toen gewonnen van de wereldvermaarde Secchi. Als jonge gast was dat fantastisch. Dat stond toen overal in de kranten. Als gevolg daarvan kreeg ik van de gemeente Zonnebeke de opdracht om vier begraafplaatsen in te richten. Daarna was ik vertrokken voor vele andere begraafplaatsen.”
Theaters
Niet alleen vergroening is belangrijk in de ontwerpen van Andy, maar ook aandacht voor het ceremoniële afscheid en de herdenking. “Zoals in Poperinge waar ik een mooie contemplatieve afscheidstuin ontworpen heb met strooiweide. In Vleteren, Staden en Watou bijvoorbeeld had ik de mogelijkheid om in te spelen op het landschap. Allen zijn het als het ware theaters gericht op het sublieme, het onbevattelijke. Het is belangrijk dat mensen afscheid kunnen nemen in een natuurlijk kader. Dat werkt troostend, want het gebeurt dat ik een brief of e-mail krijg van mensen die me bedanken. ‘We hebben ons vader, moeder, broer, zus, … begraven en hij of zij ligt daar toch zo schoon begraven’, schrijven ze dan. Het troostend effect is er duidelijk aanwezig. Ik had dat wel verwacht, maar ik verbaas mij toch nog steeds over de impact.”
Soms ontvang ik brieven van mensen die mij willen bedanken
Als we vragen waar hij zijn inspiratie haalt, vertelt Andy dat het al van kinds af in hem zat. “Ik was elf jaar toen ik met mijn grootvader naar de begraafplaats in de Komenstraat in Wervik ging, waarna ik thuisgekomen deze natekende. Met mijn grootvader uit Zonnebeke fietste ik in de Westhoek tussen de militaire begraafplaatsen. Dat heeft een rol gespeeld, want ik renoveerde in 2016 de Duitse militaire begraafplaatsen van Vladslo en Langemark, ben de ontwerper van het Brothers-In-Arms Memorial en werkte in opdracht van de CWGC een ontwerpvisie uit voor een Engelse begraafplaats in Polen en het Canadees Memorial Sint-Juliaan.”
Opleiding
“Zeer belangrijk was dat ik de artistieke humaniora volgde op het Sint-Lucasinstituut in Gent. Leraar-architect Gilbert Decouvreur gaf er mij drie jaar lang een unieke opleiding. Ik ben er hem voor altijd dankbaar voor. Door mijn grote fascinatie voor landschap en natuur zette ik nadien de stap naar de landschapsarchitectuur. Als ik niet in de tuin van mijn ouders aan het werken was, zat ik aan tafel te tekenen.”
De begraafplaats langs de Elverdingseweg in Poperinge is de meest recente realisatie, maar er zit nog meer in de pijplijn. “Volgende week starten de werken in Proven. Opdrachten lopen in Wachtebeke, Antwerpen, Galmaarden, Oudenaarde, Blankenberge, Zandvoorde, Sint-Pieters-Leeuw, Boechout, Veurne, Moorslede en Dadizele.”
“Als landschapsarchitect ontwerp ik niet alleen begraafplaatsen, maar ook private tuinen, parken… Dorpskernen liggen mij ook heel na aan het hart. We realiseerden de dorpskernen van Oostnieuwkerke en Zillebeke en maakten ontwerpvisies voor Oostrozebeke, Geluwe, Zandvoorde, Zele, Sint-Martens Lennik en Deurle. Twee nieuwe opdrachten voor de dorpskernen van Ichtegem en Houthulst werden recent aangevat. Als landschapsarchitect naast troostende schoonheid ook een maatschappelijke bijdrage leveren vind ik belangrijk”, besluit Andy.
1 november
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
