Meerderheidspartij N-VA vraagt extra maatregelen tegen de aanwezigheid van PFAS in het (West-)Vlaamse kraanwater. Vlaams Parlementslid Andy Pieters herinnert Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns (CD&V) aan de afspraak om voor 1 januari een strategisch plan klaar te hebben voor de bescherming van drinkwater, waaronder een uitfasering van PFAS-houdende pesticiden. In onze provincie werd in november vorig jaar in onder meer Zillebeke, Zedelgem, Poperinge en Ieper veel TFA – de kleinste vorm van PFAS – aangetroffen.
Zowat 24 procent van de Vlaamse drinkwaterstalen voldeed in 2024 niet aan de strengste normen voor de aanwezigheid van PFAS, nauwelijks afbreekbare chemicaliën die in verband worden gebracht met allerhande gezondheidsproblemen. Dat blijkt uit cijfers van oppositiepartij Groen.
Kleinste PFAS-variant
Ook wordt er steeds vaker TFA vastgesteld in het Vlaamse kraanwater: in 16,8 procent van de metingen ligt de waarde boven de norm die geldt in Wallonië, Brussel en Nederland, maar de wettelijke norm in Vlaanderen ligt hoger. TFA of trifluorazijnzuur is de kleinste variant van PFAS. In november vorig jaar werd er bij ons zo in onder meer Zillebeke, Zedelgem, Poperinge en Ieper veel TFA aangetroffen.
Vlaams Parlementslid Mieke Schauvliege (Groen) noemt de cijfers “onaanvaardbaar”, zeker omdat drinkwaterbedrijven steeds meer moeten investeren in zuivering en monitoring van PFAS, van 250.000 euro in 2021 tot bijna 4 miljoen euro in 2024. “Deze kosten worden doorgerekend aan de burgers via een hogere drinkwaterfactuur, terwijl de vervuilers vrijuit gaan”, zegt ze.
Meerderheidspartij N-VA vraagt bevoegd minister Jo Brouns ook om werk te maken van het strategisch plan voor de bescherming van drinkwater, dat er volgens de afspraken binnen de regeringspartijen op 1 januari moet liggen. Volgens Vlaams Parlementslid Andy Pieters “zetten de nieuwe cijfers de nood kracht bij”. “Als je hoort wat de mogelijke gevolgen zijn voor de gezondheid van PFAS en zeker TFA in drinkwater, is het nodig om extra maatregelen te nemen.”
Ook coalitiepartner Vooruit vindt dat “we een versnelling hoger moeten schakelen in de bescherming van ons drinkwater”. “Minister Brouns moet zo snel mogelijk, uiterlijk op 1 januari 2026, met een strategisch plan komen om het drinkwater te beschermen. (..) De klok tikt verder en de cijfers tonen aan dat er echt geen tijd te verliezen is, voor de gezondheid én voor de portemonnee van de Vlaming”, zegt Vlaams Parlementslid Hannes Anaf. Op het kabinet van minister Brouns klinkt het dat het drinkwaterplan er in januari zal liggen.
“Signaalwaarde”
Het kabinet van bevoegd minister Jo Brouns ontkent de cijfers die Groen aanhaalt niet, maar nuanceert wel. De streefwaarde waar Groen naar verwijst is geen wettelijke norm, maar een doelstelling van het Europees voedselveiligheidsagentschap EFSA die eigenlijk pas vanaf 2028 van toepassing is en ook dan geen bindende norm zal zijn. “Het is een signaalwaarde, geen gezondheidsalarm”, klinkt het. “De wettelijke norm wordt overal in Vlaanderen gehaald.”
Bijgevolg “kan elke Vlaming met een gerust hart water van de kraan drinken, daar bestaat geen twijfel over”, aldus Brouns. Een gezondheidsrisico is er volgens het Brouns dus niet, maar de minister wil wel naar de Europese doelstelling streven. In januari komt hij met een drinkwaterplan, benadrukt hij.
Elke Vlaming kan met een gerust hart water van de kraan drinken
Volgens Schauvliege “zaait Brouns bewust verwarring over PFAS” en is de EFSA-richtlijn “de streefwaarde waarvan alle experts zeggen dat ze gevolgd moet worden”. “De Europese streefwaarde is 25 keer strenger dan de Vlaamse wettelijke norm, die door Brouns en niet door experts is vastgelegd. We moeten ons baseren op wat experts als gezond beschouwen, niet op een versoepelde politieke norm die de vervuilende industrie beschermt”, zegt ze.