“Mocht Trump de school van mijn dochter bezoeken, ik hield haar thuis die dag”

In alle uithoeken van de VS zochten en vonden we West-Vlamingen, en we vroegen hen hoe het is om te leven onder president Trump. Na zijn studies kwam Bastiaan Vanacker (42) uit Oostrozebeke in de VS terecht. Hij woont en werkt in Illinois.

Bastiaan haalde een doctoraat in de VS en werkt nu als professor mediarecht en media-ethiek aan de Loyola-universiteit van Chicago. Hij woont net buiten die grootstad, in River Forest. Bastiaan is getrouwd met Jenny en heeft drie kinderen: Nora (5), Samuel (3) en Elisa (1).

“Ik ben vastbenoemd aan de universiteit, geniet van hoogstaande gezondheidszorg en een goede verzekering en als het aan Trump en de Republikeinen ligt gaan mijn belastingen straks omlaag. De meeste politieke beslissingen die een directe invloed hebben op mijn dagelijks leven gebeuren op lokaal niveau.”

Wordt kindermeisje teruggestuurd?

“Het zijn vooral de zwakkeren die moeten vrezen. Een kindermeisje dat we al kennen sinds de geboorte van onze oudste dochter is als kind illegaal naar de VS gebracht door haar ouders. Een tijdje geleden heeft ze de procedure opgestart om haar situatie te regulariseren. Over immigratie heeft de president veel te zeggen, en ze vreest dat haar procedure zal worden stopgezet. Ik denk dat het uiteindelijk wel goed zal komen, maar dat is makkelijk gezegd als jij het niet bent die misschien teruggestuurd wordt naar een land waar je uit vertrokken bent toen je nog niet eens kon stappen.”

“Onze universiteit telt ook undocumented students, studenten zonder papieren. Mijn universiteit, net als vele andere, heeft een duidelijk standpunt ingenomen tegen de strengere maatregelen en steunt de studenten met raad en daad. Chicago is een sanctuary city, die weigert de immigratiemaatregelen van de federale overheid uit te voeren. Dit soort tegenmaatregelen zie je overal en dat geeft hoop.”

Economisch zeer rechts

“En dan is er natuurlijk de gezondheidszorg. Anderhalf jaar geleden had mijn schoonbroer een zwaar ski-ongeval. Sindsdien is hij werkonbekwaam. Aangezien ziekteverzekering via je werkgever verstrekt wordt, moet hij nu op eigen houtje een verzekering afsluiten. Dankzij Obamacare is hij daar in geslaagd, anders was hij wellicht aangewezen geweest op Medicaid, het Amerikaanse OCMW. Nu denk ik wel dat de afschaffng van Obamacare, als dat er al van komt, meer een natte droom van de Republikeinse partij is dan van Trump. Vrijwel alle Republikeinse presidentskandidaten hadden dit als programmapunt. En dat is iets dat we in gedachten moeten houden: veel van de maatregelen die Trump neemt – of probeert te nemen – zijn gewoon de uitvoering van een zeer rechts beleid. Hoewel Amerika de laatste jaren progressiever is geworden – met de aanvaarding van het homohuwelijk of de legalisering van cannabis in sommige staten – blijft het land economisch veel rechtser dan we in Europa gewoon zijn. Had Jeb Bush of Marco Rubio de verkiezingen gewonnen dan hadden we ook een zeer rechts economisch beleid gezien, hoewel de stijl ongetwijfeld iets beschaafder was geweest. Wat Trump vooral onderscheidt van andere Republikeinse presidenten zoals vader en zoon Bush is zijn standpunt tegen immigranten.”

“Mijn broer vroeg me na de verkiezingen in wat voor een bananenrepubliek ik terecht was gekomen”

“Ik denk dat in Europa nog steeds het vooroordeel leeft dat Amerkanen dom zijn, en deze verkiezing zal daar allicht weinig aan veranderen. Mijn broer vroeg me na de verkiezingen in wat voor een bananenrepubliek ik terecht was gekomen. En het geeft inderdaad te denken dat meer dan 60 miljoen kiezers op een schertsfiguur als Trump konden stemmen. Zijn de Amerikanen dan werkelijk zo dom? Dat is wat kort door de bocht. Waarom zoveel Amerikanen voor Trump hebben gestemd zijn politicologen aan het uitvlooien, en allicht is het een combinatie van oorzaken, maar gebrek aan intellect bij het kiespubliek is daar allicht niet één van.”

Onafhankelijker van partijen

“Een groot verschil is dat de macht van de partijen veel groter is in België dan die van een president hier. De coalitie gaande houden is allicht de grootste uitdaging in België, maar voor de rest kan de meerderheid altijd haar besluiten erdoor duwen. Maar Trump, zelfs met een Republikeinse meerderheid in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, kan niet op die partijdiscipline rekenen. Omdat de afgevaardigden rechtstreeks verkozen zijn in hun kiesdistricten en hun zitje niet te danken hebben aan de positie die ze van de partij op de lijst kregen, handelen ze vaak onafhankelijker. Dat heeft Trump al mogen ondervinden toen een aanzienlijk aantal Republikeinen hem niet steunden in de eerste poging om Obamacare te herroepen. Als over twee jaar de Democraten zoals verwacht wordt de controle over het Huis van Afgevaardigden terugwinnen, wordt het nog moeilijker regeren voor Trump. Het is dus zeker niet zo dat met Trump alles in één keer verandert.”

Slingerbeweging

“Amerikanen wantrouwen macht. En hun politieke systeem is ontworpen om de macht van de president in te perken, wat dit land zeer moeilijk te besturen maakt. In het stemgedrag zie je vaak een slingerbeweging: wanneer een partij te veel macht krijgt, loopt ze tegen een verkiezingsnederlaag aan. Ik denk dat dit gedeeltelijk verklaart waarom zoveel Obama-kiezers nu voor Trump hebben gestemd. Ze hebben Obama een kans gegeven en vinden dat het na acht jaar Democraten welletjes is geweest en het nu de beurt is aan de andere partij.“

“Nog elke dag denk ik wel eens: die Amerikanen toch”

“Ik kijk bijna elke avond naar CNN en volg het politieke nieuws op de voet. Wat telkens terugkeert is dat wat Trump uitsteekt nog nooit vertoond is. This is truly unprecedented, hoor je telkens zeggen. Maar ook dat went. Mijn indruk is dat er eigenlijk minder drukte wordt gemaakt over zijn tweets nu dan toen hij nog presidentskandidaat was.“

Afkeer voor Trump

“Wat ik merk is dat men veel opener voor zijn politieke voorkeur of afkeer uitkomt. Vroeger lette je wat op als je een politieke uitspraak deed, want misschien was je gesprekspartner van een andere politieke signatuur. De afkeer voor Trump en zijn kiezers is voor velen zo groot dat men daar niet meer om geeft.“

“Een president heeft ook een ceremoniële functie. Het is zijn foto die in scholen hangt, het is hij die medailles uitdeelt, en normaal gezien respecteert iedereen die kant van het presidentschap. Men kon van politieke mening verschillen met Barack Obama of George W. Bush, maar voor de meeste Amerikanen vertegenwoordigden zij de natie. Vooral omdat die mannen op persoonlijk gebied weinig aangewreven kon worden, op wat jeugdzonden na. Dat respect is er niet voor Trump. Mocht Trump de school van mijn dochter bezoeken, zou ik haar thuis houden die dag. En zo denken veel Amerikanen.”

Vrouw huilde in de keuken

“De ochtend na de verkiezingen stond ik op met de vraag of ik nog in dit land kon of wilde wonen.Net zoals miljoenen Amerikanen, die opeens hun vaderland niet meer herkenden. Toen ik mijn dochter moest uitleggen dat de mean guy gewonnen had en me realiseerde dat de eerste president die ze zich zou herinneren een man was die pochte over ‘grabbing the pussy‘, toen mijn vrouw stond te huilen in de keuken, toen mijn studenten vertelden dat ze echt bang waren voor de komende vier jaar… Het hakte er stevig in. Maar ik heb dit ondertussen een plaats gegeven en ik denk dat we het wel overleven.”

Nog steeds buitenstaander

“Over twee jaar verloopt mijn green card en misschien dat ik dan toch mijn staatsburgerschap aanvraag. Voor je het weet labelt Trump België als een safe haven voor terroristen en mag ik het land niet meer in. Ik ben hier ondertussen 18 jaar, maar voel me toch nog steeds een beetje buitenstaander. Ik hou van dit land maar denk ook nog iedere dag wel eens: die Amerikanen toch. Ik voel me nog steeds Vlaming, lees dagelijks De Standaard, volg het voetbal en keer twee keer per jaar terug naar de Mandelvallei met mijn kinderen. Ik vind het belangrijk dat ook zij die band met Vlaanderen behouden. Het is dan ook wat beangstigend dat stemmen opgaan om de dubbele nationaliteit af te schaffen. Misschien wordt een van mijn kinderen wel president, zou het niet leuk zijn om een Belgische president van Amerika te hebben?“