Petitie wil beslissing om overweg Hogeweg af te sluiten omkeren: “Dit voelt niet fair aan”

© gf/RB/RB
Rémi Bruggeman
Rémi Bruggeman Medewerker KW

De overweg in de Hogeweg in Menen is sinds maandag 11 december gesloten voor wagens. Apotheker Jan De Bal uit de Generaal Lemanstraat startte een petitie om het stadsbestuur op andere gedachten te brengen. Een online petitie heeft ondertussen meer dan 500 handtekeningen. Ook oppositiepartijen CD&V en Vlaams Belang reageren misnoegd. Infrabel schat in dat er nog steeds een voldoende draagvlak is voor de beslissing.

Op 30 november werd de buurt rond de Hogeweg in Menen verrast toen er plotseling een signalisatiebord kwam te staan. “Overweg gesloten vanaf 11/12/2023” stond er te lezen. Op zondag 10 december kwam er dan een aankondiging op de site van stad Menen – nadat er volgens schepen van Mobiliteit Patrick Roose (Vooruit) veel vragen binnenkwamen over het bord – waarin te lezen stond dat de overweg in de Hogeweg eerst twee weken dicht zou gaan om werken uit te voeren en dat die daarna exclusief zou worden voor zwakke weggebruikers.

Communicatiefout

Zowel schepen Roose als woordvoerder van Infrabel Thomas Baeken gaven aan dat dit ging om een communicatiefout. Bij de normale procedure komt dat bord er pas nadat de buurtbewoners geïnformeerd worden via een brief. Dat gebeurde in dit geval pas op maandag 4 december, vier dagen later. Vorige week al kaartten verschillende burgers aan dat de communicatie ontoereikend was en dat ze zich zorgen maakten de ingeschatte verhoogde verkeerspassage.

Maandagochtend werd een ambulance opgehouden door het drukke verkeer in de Gen. Lemanstraat
Maandagochtend werd een ambulance opgehouden door het drukke verkeer in de Gen. Lemanstraat © gf

In de inschatting bleek te kloppen, want het verkeer stond in de Generaal Lemanstraat volledig vast tijdens de spitsuren in de eerste week van de werkzaamheden. Voor mensen die richting de overweg in de Hogeweg rijden, is de G. Lemanstraat immers sinds de werken de kortste weg om in het Meense centrum te geraken. “Het was een drama,” zegt Jan De Bal, die een apotheek heeft in de straat. “Alles stond vast. Het is ook heel gevaarlijk voor alle kinderen die onderweg zijn naar de basisschool VBS Binnenhof.”

Ambulances en vrachtwagens

“Op een gegeven moment moest er een ambulance passeren en die heeft een minuut moeten wachten op het einde van de straat vooraleer de auto’s plaats konden maken. Iets later zag je ook verschillende vrachtwagens door de straten in de wijk rijden – ze waren een weg aan het zoeken naar het centrum. Het was hallucinant.” De bevoegde schepen Patrick Roose geeft echter aan dat het de bedoeling is dat de mensen die van Wervik komen via de Ringlaan en Wervikstraat tot in Menen geraken. Hij schat in dat de drukte maar beperkt zal zijn tot de eerste dagen van de vernieuwde verkeerssituatie.

De geplande verkeersstroom in de nieuwe situatie
De geplande verkeersstroom in de nieuwe situatie © gf

Oppositiepartij CD&V Menen deed op vrijdag 8 december, drie dagen voor de start van de werkzaamheden, via sociale media nog een oproep om de werken niet te laten doorgaan en in overleg te gaan met de bewoners: “Een beslissing met zo’n grote impact kan enkel genomen worden als er een voldoende draagvlak bij de inwoners van onze stad is. Dat is er nu duidelijk niet. Een draagvlak kan enkel ontstaan wanneer de inwoners van je stad bij een project worden betrokken. Onze inwoners werden over dit project niet geïnformeerd, laat staan dat ze erbij betrokken werden”, staat daarin te lezen. Vlaams Belang organiseert overigens op maandag 18 december om 19 uur een stille protestactie aan de overweg.

“Een beslissing met zo’n grote impact kan enkel genomen worden als er voldoende draagvlak is. Dat is er nu duidelijk niet.” -CD&V Menen

Woordvoerder van Infrabel Frédéric Petit schat in dat dat draagvlak er wel is: “We vinden dat er een draagvlak is, maar begrijpen dat er hierover verschillende meningen bestaan. Omdat je niet elke inwoner/gebruiker persoonlijk kan raadplegen om zijn/haar mening te vragen, is onze eerste gesprekpartner in dit soort dossiers altijd de vertegenwoordigers van het lokale bestuur – in dit geval de gemeente. Zij zijn verkozen en zij spreken bijgevolg in naam van de inwoners van Menen. Mensen mogen uiteraard petities opstarten. Als Infrabel stellen we ons altijd op als een constructieve partner en willen we graag luisteren naar wat er leeft.”

Schepen Roose legt de nadruk op de verkeersveiligheid: “De doelstelling is om een verkeersveiligere omgeving rond de school en kinderopvang van Gen. Lemanstraat/Binnenhof te creëren. Hiertegen wordt er geen objectie geuit in de petities, er is enkel twijfel of deze ingreep het gewenste effect zal realiseren. Dat een wijziging in het verkeer ongerustheid veroorzaakt is menselijk. De communicatiefout met de borden heeft het vertrouwen erin geen deugd gedaan. Om het echte effect te meten dient wel over een langere termijn gemeten te worden.”

“Geen communicatie”

Op 15 maart 2023 was er wel al een infosessie over de invoering van de zone 30 in de wijk, waarop de beslissing om op termijn de overweg in de Hogeweg om te vormen werd meegedeeld. Volgens verschillende buurtbewoners gebeurde dat echter terloops, iets wat zowel Infrabel als schepen Roose betwisten. “Er is geen communicatie geweest,” stelt Jan De Bal (45). “Ik kon zelf niet naar dat infomoment gaan, maar weet van verschillende mensen die er wel waren dat dat toen terloops is meegedeeld. Er werd ook nog geen datum meegegeven.”

Apotheker Jan De Bal voor z'n zaak in de Generaal Lemanstraat
Apotheker Jan De Bal voor z’n zaak in de Generaal Lemanstraat © Rémi Bruggeman

“Ik had later informele gesprekken met mensen van het stadsbestuur die me vertelden dat die plannen waren voor 2030. Laat me toe om nu nog niet wakker te liggen van zaken die pas in 2030 gepland zijn. Dat dit er nu, in tien dagen nota bene, gekomen is, vind ik werkelijk absurd.”

Petities

De Bal startte een petitie om het stadsbestuur op andere gedachten te brengen. In de apotheek kan de petitie ondertekend worden, maar ook andere handelszaken in de buurt bieden ze al aan en bovendien gingen andere bewoners uit eigen initiatief al van deur tot deur. “Ik ben niet onredelijk, maar dit kan je als buurtbewoner gewoon niet goedkeuren”, zegt de apotheker. “Mocht ik nu de enige zijn die uit de lucht valt, dan zou ik ermee kunnen leven, maar het is echt de volledige buurt. Enkel het schepencollege was op de hoogte, want ook de andere gemeenteraadsleden wisten van niets.”

“De meeste buurtbewoners voelen dat dit niet fair is.” -Petitiemaker Jan De Bal

“Dit voelt niet fair aan. Ik voel me koud gepakt. De meeste buurtbewoners voelen zich zo. Vandaag (maandag, red.) was de eerste dag waarop mensen de petitie konden tekenen. Ik kan niet zeggen hoeveel mensen er al getekend hebben, maar ik zou zeggen dat het er al honderden zijn. 99,9% van de mensen die hier binnenkomen, vragen om de petitie te tekenen. Sommigen nemen hem zelfs mee om rond te gaan. Hier was echt geen draagvlak voor.”

Openbaar onderzoek

Ook CD&V Menen voelt dat er geen draagvlak is in Menen voor deze beslissing en haalt ook aan dat er geen openbaar onderzoek kwam – iets wat voor alle duidelijkheid nog niet wettelijk verplicht was bij het opstellen van het mobiliteitsplan: “Als Infrabel een overweg wil afschaffen, dient ze rekening te houden met de gemeente en de omwonenden. Hierover werd vorig jaar een wet goedgekeurd. Die procedure voorziet als eerste stap dat de gemeente een openbaar onderzoek over de afschaffing dient te organiseren zodat bijvoorbeeld omwonenden hun bezwaren tegen de afschaffing kunnen formuleren. Een openbaar onderzoek, los van deze wet, lijkt ons in zo’n dossier de normaalste zaak van de wereld.”

Ook Jan De Bal hekelt het feit dat er geen openbaar onderzoek kwam. Hij geeft trouwens nog aan dat hij de petitie enkel fysiek opzette zodat ze relevant kan blijven. Ondertussen is er wel een online petitie opgezet die op het moment van schrijven (woensdag, red.) meer dan 500 handtekeningen telde. “Ik wil met mijn petitie een oproep doen aan het stadsbestuur dat er voor dergelijke beslissingen een draagvlak moet zijn en dat ze ruim op voorhand moeten worden aangekondigd”, aldus De Bal. “We zullen met alle handtekeningen naar het stadhuis trekken in de aanloop van de volgende gemeenteraad. We willen dat de beslissing wordt tenietgedaan.” Schepen Roose geeft alleszins aan dat zo’n omkering technisch mogelijk is.

De overweg is sinds maandag 11 december dicht
De overweg is sinds maandag 11 december dicht © Rémi Bruggeman

Jan De Bal geeft nog aan dat de lijn Kortrijk-Poperinge, waar deze overweg deel van uitmaakt, geen prioriteit was voor Infrabel. Zowel schepen Patrick Roose als Infrabel geven aan dat ze de lijn als belangrijk achten. “Elke spoorlijn heeft zijn waarde en is belangrijk voor de infrastructuurbeheerder. Veel mensen rekenen ook op deze lokale spoorverbinding. Daarom wordt de lijn ook periodiek onderhouden en wordt erin geïnvesteerd”, zegt Frédéric Petit van Infrabel.

In het mobiliteitsplan van stad Menen staat ten slotte dat ook de overweg in de Charles Cappellestraat en Groenestraat zullen worden afgesloten. Schepen Roose geeft aan dat er nog geen timing gekend is en dat Infrabel die voorziet aangezien zij instaan voor de werkzaamheden.

Infrabel reageert: “Een datum hebben we inderdaad nog niet. De mogelijke alternatieven voor deze overwegen worden momenteel verder bestudeerd en geanalyseerd. De Ch. Capellestraat en de Hogeweg hebben beiden een alternatief voor doorgaand verkeer (N338 en N8). Ze liggen beiden in een schoolomgeving en vanuit de principes van de integrale mobiliteit met een geherwaardeerde overweg geven we ruimte aan de leefbaarheid in de onmiddellijke omgeving van de overweg en is het vooral een positieve (en moedige) keuze voor de zachte weggebruiker, voor de schoolgaande kinderen en voor een veiligere schoolomgeving.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier