Karinina Dejonckheere is geschokt over de manier waarop de gemeente omgaat met het monument voor de slachtoffers van zelfdoding op de begraafplaats in Houthulst. Twee weken geleden stelde ze vast dat de witte zerken allemaal op een hoop waren gegooid. Dinsdag vond ze er een aantal terug op het recyclagepark. Volgens schepen Erik Verbeure gaat het echter om een geplande opruimactie. “De stenen zijn niet gemaakt van duurzaam materiaal. De meest beschadigde worden stapsgewijs verwijderd”, aldus de schepen.
Het verhaal van zerken heeft zijn oorsprong in oktober 2014. Langs de Ieperleedijk in Merkem verschenen toen vanuit het niets onder de noemer Operatie Freestone vierhonderd witte Ytong-zerken in een weide. De actiegroep wilde daarmee de aandacht vestigen op de hoge zelfdodingscijfers in de Westhoek. Enkele dagen later kwamen er ook namen op de zerkjes. Nog eens een maand later nam het Agentschap Natuur en Bos de stenen weg omdat ze in overstromingsgevoelig gebied stonden. In maart 2015 gingen de Provincie West-Vlaanderen en de Gemeente Houthulst op zoek naar een geschikte locatie in Houthulst voor het monument. Dat werd gevonden in een grasvlakte op de gemeentelijke begraafplaats Ter Ruste. Er kwam op die locatie ook een kunstwerk van Boudy Verleye, beter bekend als de West-Vlaamse muzikant Brihang, in het kader van de campagne ‘Oe ist?’.
Cirkel
Buurtbewoonster Karinina Dejonckheere merkte echter dat er sinds 2018 zerken verdwijnen. “Op een zekere dag waren alle naamloze stenen weggevoerd, niemand weet waarnaartoe”, vertelt Karinina. “In 2018 heb ik een mail gestuurd naar de gemeente met de melding dat het helemaal was overwoekerd. Op vraag van verschillende mensen heeft de gemeente dan een cirkel gemaakt met de zerken waar de naam nog op stond. Daar stond ook de naam op van iemand die wij verloren hadden aan zelfdoding. Het betekende voor ons heel veel om af en toe eens bij de steen te gaan stilstaan, en er herinnerd te worden aan de dramatische dag waarop oma uit het leven stapte. We legden er bloemen. De steen werd voor ons waarvoor hij was bedoeld: een rustplaats. Voor de buitenwereld stond hij er waarvoor hij was bedoeld: het aankaarten van het hoge aantal zelfdodingen in de streek. Hij werd ons beloofd als een vaste stek.”
Groot was Karinina’s verbazing toen ze twee weken geleden de stenen op een hoop zag liggen. “Ik zag dat er mensen van de Groendienst daar aan het werken waren en heb hen aangesproken. Ze antwoordden laconiek dat er een hoop onderhoud aan is en dat ze niet weten ze ermee gaan doen. ‘Moet je er eentje hebben misschien?’, vroegen ze”, zucht Karinina. “Ik vond dat zo in het belachelijke getrokken dat ik ben beginnen wenen. Een week later lagen ze daar nog altijd. Ondertussen had ik al contact opgenomen met de gemeente, maar ik kreeg geen reactie. Op vrijdag 21 mei heb ik dan beslist om foto’s te nemen en die op Facebook te zetten. Zaterdag stuurde ik een mail naar alle mensen die betrokken waren bij de inhuldiging van het monument destijds.”
“Raar maar waar, zondagmorgen vroeg stond een deel van die stenen weer op hun plaats. Ik kreeg berichten dat ik spoken zie, maar de foto’s liegen niet. Nog groter was mijn verbazing toen ik dinsdag een aantal van die zerken terugvond in een container op het recyclagepark. Er gebeuren dus vreemde dingen en ik heb veel vragen, maar van het gemeentebestuur krijg ik geen antwoorden. Ze reageren gewoon niet”, besluit Karinina.
Weide inzaaien
Schepen Erik Verbeure (CD&V), die verantwoordelijk is voor de Groendienst, zegt dat het om een geplande opruimactie ging. “Het materiaal dat toen gekozen werd door de initiatiefnemers is eigenlijk geen duurzaam materiaal. Het is onderhevig aan de weersomstandigheden. De stenen waren ook verzwaard met een metalen staaf die vanonder moesten dienen om die stenen stabiel recht te houden in de weide waar ze geplaatst geweest zijn”, aldus Erik Verbeure. “Dat heeft er toe geleid dat die stenen beetje bij beetje door hun poreus karakter beginnen aftakelen zijn. Drie jaar terug is er beslist geweest om ieder jaar de meest beschadigde stenen te verwijderen. Het is ook zo dat de bloemenweide om de drie jaar opnieuw moet ingezaaid worden. Dat is wat recent dan ook gebeurd is. Daarom werden die stenen verwijderd. Een aantal van de meest beschadigde elementen zijn uit de groep weggenomen geweest en uiteraard dan ook ondergebracht op het recyclagepark.”
Volgens de schepen werd Karinina daarvan op de hoogte gebracht. “Onze verantwoordelijke medewerker is met haar in communicatie geweest is. Zij wist dus op voorhand wat er zou gebeuren volgens onze medewerker. Onze medewerkers waren echter niet op de hoogte welke binding sommige mensen die daar in de buurt wonen hebben met de onderscheiden stenen. Er zijn inderdaad personalisaties aangebracht geweest, hetzij door nabestaanden, hetzij door vrienden of kennissen. Dit had eigenlijk geen officieel karakter.”
Weer piekfijn in orde
Daarmee is de kous af voor de schepen. “De omgeving is nu opnieuw piekfijn in orde. De laatste initiatieven zijn vrijdagnamiddag gebeurd. Dat er op zondagmorgen nog zerken werden teruggeplaatst is onmogelijk, want dan werken de medewerkers van de Groendienst niet. Aan de Provincie hebben we duidelijk gemaakt dat we die stenen niet allemaal brutaal gaan verwijderen, maar dat we stapsgewijs die groep stenen gaan afbouwen door de meest beschadigde jaarlijks te verwijderen”, aldus nog de schepen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
