Voor het eerst zal in Zulte een nieuwe straat de naam van een vrouw dragen. Esther Debusseré (1896-1998) was de eerste vrouwelijke burgemeester van Olsene en zal haar naam lenen aan een nieuwe verkaveling bij de Heirweg. “Het is een eerbetoon dat ze zeker verdient”, zegt Reynold Van den Weghe (99), de laatste overlevende zoon van Esther.
Esther Debusseré werd in 1896 geboren in het West-Vlaamse Ledegem en vluchtte tijdens de Eerste Wereldoorlog naar Olsene. In beide gemeenten werd haar huis zwaar getroffen door het oorlogsgeweld. Ondanks de ellende leerde ze tijdens de oorlogsjaren haar latere echtgenoot Joseph Van den Weghe kennen, zaakvoerder van Pelterij Van den Weghe in de Centrumstraat.
Machtsstrijd
Samen met zijn broer Jérome was hij de spil in de ontluikende industrie van Olsene. Dit zorgde voor stijgende spanningen met de adellijke familie Piers de Raveschoot, de bewoners van het kasteel van Olsene en sinds de onafhankelijkheid van België onafgebroken aan de macht als burgemeester. In het interbellum voerden de broers Van den Weghe oppositie, zij het zonder succes.
Reynold Van den Weghe (99), de enige overlevende zoon van Esther Debusseré en Joseph Van den Weghe, herinnert zich die machtsstrijd nog goed. “De mensen van het kasteel hadden het niet voor de industrie”, begint Reynold. “Ze hadden schrik om hun prestige te verliezen.”
Keerpunt
Na de Tweede Wereldoorlog stimuleerde Joseph zijn vrouw Esther om in zijn plaats de oppositie te leiden. Volgens kwatongen was hij in Olsene politiek verbrand door geruchten van collaboratie, maar dat spreekt Reynold met klem tegen. “De Gestapo stak hem zelfs een paar dagen in de cel omdat hij bewust slecht werk leverde. De beste vellen van de fabriek verstopte hij bij een boer. Toen dat uitkwam, stopte hij nog liever met werken. Hij liet de politiek over aan mijn moeder omdat de mensen meer naar haar vroegen dan naar hem. Zij was uiteindelijk het echte keerpunt voor Olsene.”
Esther Debusseré kwam voor het eerst op bij de historische gemeenteraadsverkiezingen van 1946. Na meer dan een eeuw aan kasteelheer-burgemeesters van Piers de Raveschoot, werd hun absolute meerderheid gebroken. Esther werd eerste schepen onder de nieuwe burgemeester Leon De Wael.
Mantelpakje en brede hoed
Zes jaar later werd hij herverkozen maar hij overleed nog voor hij aan zijn ambtstermijn kon beginnen. Zo werd Esther Debusseré in 1953 officieel de eerste vrouwelijk burgemeester van Olsene. Ze zou nog twee keer herverkozen worden en was, met haar eeuwig mantelpakje en brede hoed, een opvallend en graag gezien figuur in de gemeente.
“Ze heeft veel goeds gedaan voor Olsene”, gaat Reynold verder. “Als mensen iets nodig hadden, dan moesten ze bij madame gaan. Zo stond ze bekend. Ze was een slimme vrouw, eigenlijk vooral een zakenvrouw. Ze ging elke dag te voet naar het gemeentehuis en controleerde intussen nog het werk in ons bedrijf.”
“Ze heeft altijd gewerkt voor de gemeente en niet voor haarzelf”
“Ook op politiek vlak was ze heel slim, ze trachtte met iedereen overeen te komen. Ze heeft altijd gewerkt voor de gemeente en niet voor haarzelf. Alles moest eerlijk gebeuren. Over het feit dat ze een vrouw was, werd niet gesproken. Een vrouwelijke burgemeester, dat bestond in die tijd niet maar bij mijn weten is er ook nooit een probleem van gemaakt.”
“Ze was ook heel katholiek. Ze hoopte dat een van ons vijf -we waren met zes kinderen waarvan vijf zoons- priester zou worden. Er kwam zelfs eens iemand langs van een klooster in de buurt. Uiteindelijk is niemand van ons in het klooster gegaan, daarom heeft mijn moeder de opleiding betaald van vijf anderen die daar voor priester gingen studeren.”
Vereeuwigd
In 1970, zes jaar voor de fusie met Zulte, kwam een einde aan het burgemeesterschap van Esther Debusseré. Er kwamen voor het eerst vier partijen op en via een coalitie werd ze buitenspel gezet. Esther bereikte uiteindelijk de gezegende leeftijd van 102 jaar en overleed in 1998. Ruim 27 jaar later zal ze vereeuwigd worden in het straatbeeld van Olsene. Een nieuwe verkaveling langs de Heirweg zal later het Esther Debusseréhof heten.
“Toen ze mij dat kwamen vragen van de gemeente, ging ik uiteraard meteen akkoord”, besluit Reynold. “Ze heeft zo’n eerbetoon zeker verdiend. Of ik er zelf nog bij zal zijn als de straat geopend wordt? Ik hoop het maar dit jaar word ik honderd. Ik doe nog alles zelf maar ik leef van dag tot dag.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
