Geen van de Torhoutse politieke partijen die aan de gemeenteraadsverkiezingen van zondag 14 oktober deelgenomen heeft, is financieel haar boekje te buiten gegaan. Uit de officiële cijfers over de campagne-uitgaven blijkt dat iedereen – zowel individueel als op partijniveau – keurig binnen de wettelijke beperkingen gebleven is. Opvallend: Hilde Crevits, die de CD&V-lijst trok en straks in mei West-Vlaamse lijsttrekker voor de Vlaamse verkiezingen van haar partij is, sprong opvallend sober met de uitgaven om.
Eerst even wat cijfers op een rij. CD&V gaf in totaal een kleine 16.900 euro uit, N-VA net geen 15.900 euro, SP.A 15.700 euro, Groen amper 5.800 euro en Open VLD, de partij die pas op het laatste nippertje aan de verkiezingen deelnam, ruim 1.000 euro. In Torhout lagen de wettelijke uitgave-limieten per partij op 17.222 euro en per kandidaat op 1.290 euro. Wie aan zowel de gemeente- als de provincieraadsverkiezingen deelnam, mocht per persoon beduidend meer besteden, met name 7.355 euro. De Torhoutse kandidaat met de grootste individuele uitgaven voor de campagne is gedeputeerde Bart Naeyaert, die ruim 3.500 euro uitgaf, maar daarmee probleemloos onder het genoemde plafond bleef.
Minieme verschillen
Opvallend: liefst negen van haar partijgenoten gaven meer uit dan minister Crevits, die nochtans de lijsttrekker was. Al zijn de verschillen heel miniem. Los van Bart Naeyaert gaf Joost Cuvelier het meest uit (1.154 euro), gevolgd door Rita Dewulf (1.148 euro), Kristof Audenaert (1.104 euro), Annick Vanderspurt (1.098 euro), Elsie Desmet (1.084 euro), Hans Blomme (1.081 euro), Pieter Billiet (1.061 euro), Lieselotte Denolf (990 euro) en dan pas Hilde Crevits (983 euro). Ook de nieuwe kandidate Sandy Vanparys (975 euro) besteedde relatief veel. Ze werd trouwens verkozen.
Absolute meerderheid
“We hebben ervoor geopteerd om met CD&V als ploeg aan de gemeenteraadsverkiezingen deel te nemen”, aldus Hilde Crevits. “Je kon er niet naast kijken dat Kristof Audenaert en ik als tandem naar de kiezer zijn getrokken. We stonden ook samen op de affiche. En we hebben een boekje gemaakt waarin al onze kandidaten voorgesteld werden. Zo kwamen heel wat kosten van de campagne uit de kas van onze plaatselijke partijafdeling. De campagne leverde een mooi resultaat op: we hebben de absolute meerderheid behouden. Kristof, die we als jonge burgemeester naar voren hebben geschoven, kreeg bovendien nadrukkelijk het vertrouwen van de kiezer. Dat was ons doel en dit biedt toekomstperspectief.”
“De rolverdeling is nu duidelijk: Kristof is er voor de Torhoutenaar in onze stad en ik ben er als minister voor alle Vlamingen, waaronder uiteraard ook mijn stadsgenoten. Zo is het prima. Intussen ben ik door onze partij als West-Vlaamse lijsttrekker aangeduid voor de Vlaamse verkiezingen en dit al voor de vierde keer. Ik ben dankbaar voor het gestelde vertrouwen. We willen met CD&V in mei een sterk Vlaams resultaat neerzetten in onze provincie.”
Rol in Brussel spelen
“Het klopt dat ik sober ben omgesprongen met de verkiezingsuitgaven. Ik ben er namelijk van overtuigd dat dé allerbeste campagne het voeren van een degelijk beleid is. Eigenlijk duurt een verkiezingscampagne zes jaar, de hele bestuursperiode dus. Het Torhoutse College van Burgemeester en Schepenen heeft sterk geïnvesteerd in een grote aanwezigheid onder de mensen. Ook in de aanloop naar de verkiezingen hebben we met onze ploeg gefocust op het persoonlijke contact. En daar staat geen prijs op. We hebben veel huisbezoeken afgelegd en naar de mensen geluisterd.”
“Tijdens de campagne heb ik niets voor mij alleen gedaan. Alles stond hetzij in functie van onze groep, hetzij in functie van het vormen van het hechte duo met Kristof. Ik heb de lijst getrokken op uitdrukkelijke vraag van de hele partij met de bedoeling om samen de volstrekte meerderheid te behouden. Dat was dé inzet en het is ons ook gelukt.”
“Ik ben eerlijk geweest in mijn communicatie naar de kiezer toe. Ik heb nooit onder stoelen of banken gestoken dat ik Kristof een heel goede burgemeester vind en dat ik mijn rol in Brussel verder wil spelen in de toekomst. De kiezer heeft ook in die zin gestemd en dat is goed. Dat ik als geboren en getogen Torhoutenaar straks weer de lijst voor de Vlaamse verkiezingen mag trekken, doet me toch wat. Ik zal dat niet ontkennen. Ook op Vlaams niveau is mijn devies: zo lang mogelijk stevig beleidswerk blijven leveren. Ik herhaal: de allerbeste campagne is een degelijk beleid voeren.”
Bart Naeyaert ‘dubbel’
Al blijft het allemaal netjes binnen de perken, toch was gedeputeerde én gemeenteraadslid Bart Naeyaert – door de combinatie van gemeente- en provincieraad – de grootste individuele uitgever tijdens de verkiezingen.
“Dat klopt”, zegt hij. “Ik heb dan ook twéé campagnes gevoerd. En dus heb ik meer geïnvesteerd dan de andere Torhoutse kandidaten. Campagne voeren, is belangrijk. Mensen moeten via je communicatie kunnen zien dat je ervoor gaat. Ik heb dat met grote overtuiging gedaan, samen met mijn familie en mijn team. Ik vond dat nu eenmaal noodzakelijk.”
GROEN GEEFT WEINIG UIT, MAAR HAALT VEEL STEMMEN BINNEN
Groen gaf in Torhout maar zowat een derde uit van wat CD&V, N-VA en SP.A elk aan de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen besteedden, maar boekte toch een heel sterk verkiezingsresultaat. Blijkbaar zelfs het beste van de groenen in de provincie. “Verkiezingsreclame is noodzakelijk, maar overdaad schaadt”, aldus lijsttrekker Bertrand Vander Donckt. “We hebben voor een inhoudelijk sterke campagne gekozen zonder een slagveld van borden en affiches.”
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 behaalde Groen in het kartel met SP.A maar twee zetels en verdubbelde dat aantal nu tot vier. De vierde zetel hing weliswaar geruime tijd aan een zijden draadje, maar – met niet eens twintig stemmen verschil – konden de groenen hem binnenhalen ten nadele van SP.A. Wat niet wegneemt dat de score van Groen opvallend sterk was. En daar staat nochtans een heel goedkope campagne tegenover. Er werd maar een kleine 5.800 euro uitgegeven en daar deed geen enkele individuele kandidaat ook nog maar een cent bovenop. Op het kleine Open VLD na, bedroegen de uitgaven van de andere lokale partijen rond de 15.000 à 16.000 euro, plus nog eens individuele bestedingen.
Consequent gehandeld
Of dit betekent dat verkiezingsreclame anno 2018 verwaarloosbaar geworden is? “Dat zou ik niet durven te zeggen”, reageert Bertrand Vander Donckt. “Je moet de kiezer sowieso informeren over je kandidaten en je programma. Maar wat sommige politici niet snappen, is dat overdaad schaadt. Dat is alvast mijn overtuiging. Al die borden en affiches: niemand zit daarop te wachten.”
Groen had vooraf aan de andere partijen voorgesteld om het plaatsen van borden te beperken en zelfs maar één globale verkiezingsfolder in de bussen te droppen met de programma’s en kandidatenlijsten van alle partijen in. Maar de groene partij kreeg geen gehoor op dat vlak.
“Uiteraard zijn we zelf wél consequent geweest”, vervolgt Bertrand. “Onder het motto practice what you preach (‘doe wat je verkondigt’) hebben we een heel serene campagne gevoerd. We kozen er bewust voor om geen grote hoeveelheid borden te plaatsen of folders in de bussen te stoppen. We hebben slechts één folder laten drukken, waarmee we van deur tot deur zijn gegaan, plus één brochure, die we eigenhandig te voet of met de fiets over heel Torhout hebben verdeeld. Op die manier konden we onze ontwerp- en productiekosten tot een minimum beperken, net als onze uitgaven voor verzending en distributie. En tegelijkertijd promootten we het fietsen en wandelen.”
“Enkele kandidaten en sympathisanten maakten campagnefilmpjes die we op Facebook verspreid hebben. Om die filmpjes te promoten, hebben we een klein budget van 162 euro uitgetrokken.”
Amper 11 procent van maximum
“In onderling overleg hadden we beslist dat geen enkele kandidaat eigen financiële middelen zou inbrengen. De hele campagne werd dus uitsluitend met geld van onze partij gefinancierd. Die centen zijn afkomstig van wat raadsleden moeten afdragen en van diverse activiteiten zoals een quiz of een concert. Dat we in totaal – voor de partij en de individuele bestedingen – maar een kleine 5.800 euro uitgegeven hebben, stemt me tevreden. Dat is maar 11 % van het toegestane maximumbedrag, als ik er de limieten voor de individuele kandidaten bijtel. Elk van ons is daar best wel trots op, want met weinig middelen wisten we ijzersterk te scoren.”
“Waaraan ik ons knappe resultaat met vier zetels vooral toeschrijf? Aan ons inhoudelijk sterke programma in combinatie met onze collectieve werklust en een niet te temperen enthousiasme.”
“BIJ SP.A STOND DE TEAMGEEST VOOROP”
SP.A heeft in Torhout als ploeg campagne gevoerd en niet of nauwelijks met individuele insteken. En dus waren de verkiezingsuitgaven hoofdzakelijk voor rekening van de partij.
Lijsttrekker Paul Dieryckx besteedde in eigen naam een kleine 400 euro, verwaarloosbaar dus. “Voor ons stonden twee belangrijke zaken voorop”, zegt hij. “Vooreerst wilden we sterk inzetten op inhoud en ten tweede legden we de nadruk op de teamgeest. Of anders gezegd: we hebben een brede campagne gevoerd waarbij geen enkele individuele kandidaat centraal stond.”
“We zijn al in mei gestart met een kleine campagne waarbij we wekelijks een slogan toevoegden aan onze verkiezingsborden. Zo konden we de bevolking stelselmatig laten kennismaken met zowat al onze belangrijkste thema’s. Ook onze twee rode postfietsen waren in die periode in het straatbeeld te zien. Vanaf september hebben we er dan voor gekozen om een eerder beperkt aantal borden te plaatsen, maar dan wel op strategische plaatsen. Bij ons zag je geen grote individuele affiches, maar groepsaffiches waarop iedere kandidaat in beeld werd gebracht.”
“Gratis maar écht onbetaalbaar bleek onze sterke teamspirit te zijn. We probeerden zo vaak mogelijk in onze rode outfit collectief op evenementen te verschijnen. Blijkbaar de juiste werkwijze, want na 36 jaar maken we met SP.A weer deel uit van de meerderheid.”
“N-VA WAS IN HET STRAATBEELD TE ZIEN”
N-VA koos voor een campagne met opvallend veel verkiezingsborden. “We wilden duidelijk in het straatbeeld te zien zijn”, zegt lijsttrekker Eva Maes. “En we hebben met zes zetels sterk gescoord.”
“De grootste hap uit ons budget was het drukwerk. We hebben sterk geïnvesteerd in onze affiches. Die waren van een degelijke kwaliteit, regenden niet af en verkleurden ook niet. De borden zelf hadden we van zes jaar geleden.”
“Ik heb erop gehamerd dat iedereen hetzelfde formaat van affiches zou hebben. Of je nu als achtste of als vijfentwintigste op de lijst stond, je kreeg een gelijk pakket van visitekaartjes, andere publicitaire kaarten en raamaffiches. Van de grote affiches ontving iedereen er acht, verdeeld over ongeveer 160 grote borden. Enkel de top vier van de lijst kreeg een nog groter exemplaar.”
“Sommige N-VA-afdelingen in ons arrondissement kozen voor minder borden, maar wij vonden dat we duidelijk in het straatbeeld te zien moesten zijn. Zeker omdat CD&V als grootste partij een duidelijke overmacht wou vertonen door massaal verkiezingsborden neer te poten. Onze sterke uitslag is het resultaat van meerdere factoren. Ik vond het erg belangrijk dat iedere kandidaat zich evenwaardig kon voelen in de campagne. Plus: dat hij of zij met de door ons aangereikte middelen ook kon zingen zoals hij gebekt is. Wel zou ik bij de volgende verkiezingen een campagneleider aanstellen, want nu moest ik daar zelf te veel energie in stoppen.”
Dossier Verkiezingsuitgaven
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier