Kortrijkse partijen spenderen centen aan coach, step en fietstassen

Bijna 200.000 euro. Zoveel spendeerden de Kortrijkse partijen samen om een zitje in de gemeenteraad te veroveren. Individuele uitgaven van kandidaten niet meegerekend. Vlaams Belang besteedde het minst per gekregen stem, SP.A het meest.

Afhankelijk van het aantal kiezers is er een maximumbedrag dat elke partij mag spenderen aan internetadvertenties, affiches, en in het geval van Team Burgemeester: elektrische steps. Ze kunnen ervoor kiezen om dat geld in hun algemene campagne te pompen of in individuele kandidaten investeren. Die kandidaten kunnen er bovendien voor kiezen om hun eigen spaarcentjes te spenderen. Zo droeg burgemeester Vincent Van Quickenborne 1.216,29 euro van zijn eigen geld bij. Daarnaast ontving hij nog eens bijna 2.700 euro aan middelen van de partij om zijn burgemeestersstoel te behouden, met succes. Ook voor de kandidaten is er trouwens een wettelijk maximum. Voor Kortrijk is dat 4.218,07 euro.

5.800 euro voor fotoshoot

Alle kandidaten zijn verplicht om een gedetailleerde beschrijving van hun uitgaven te bezorgen in de Rechtbank van Brugge. De dappere zielen die het zien zitten om zich middeleeuwsgewijs door die berg papieren te worstelen, kunnen die ook inkijken. Hier en daar zijn wel wat opvallende uitgaven te vinden. Zo besteedde N-VA 5.800 euro aan een fotoshoot en filmpje voor hun lijsttrekker Axel Ronse. Annemieke Lambrecht, die de 14de plaats op de lijst van Groen sierde, was dan weer een van de weinige kandidaten die gesponsord werd. Opvallend is dat ze 15 giften ontving van 124 euro. Pittig detail, schenkers zijn verplicht om zich bekend te maken als ze een schenking doen die groter is dan 125 euro. “Het is niet dat zij met alle geweld anoniem wilden blijven, maar aangezien de wet dat toelaat hebben we het zo opgelost”, zegt ze daarover.

CD&V spendeerde ondanks tegenvallende resultaten een dikke 1.000 euro aan het bedanken van hun kandidaten. Voorts betaalden ze ook bijna 2.000 aan een coach die de kandidaten moest klaarstomen voor de verkiezingsrace. SP.A houdt het opvallend sober. Ze investeerden vooral in persoonlijke brieven en de bijhorende portkosten. Daarnaast ging er ook iets meer dan 700 euro naar het bedrukken van fietstassen. Vlaams Belang zette dan weer sterk in op het online verhaal. Zij betaalden Facebook 2.371,08 euro om hun advertenties te promoten bij de kiezer. Team Burgemeester ten slotte besteedde bijna 2.500 euro aan autostickers. Elke kandidaat op hun lijst kreeg daarnaast nog 118,05 euro voor promoties op het internet.

Onverkiesbare plaats

“We hebben iedereen een vast budget gegeven met middelen uit de partijkas”, weet Maarten Vander Stichele, partijvoorzitter van Open VLD Kortrijk. “Mensen die meer wilden spenderen aan hun eigen campagne betaalden dat uit eigen zak. We hebben gelukkig goed kunnen sparen de afgelopen zes jaar. Lidgelden, de opbrengst van nieuwjaarsrecepties en een deel van het loon van bijvoorbeeld de schepenen die onze partij leverde, hebben de kas gespijsd.”

Toch waren de persoonlijke bijdragen van de individuele kandidaten niet min. Wie op de lijst van onze burgervader terecht wil komen moet een stevige portefeuille bezitten. Gemiddeld dragen zijn kandidaten 725 euro uit eigen zak bij. Met uitschieters, zelfs op onverkiesbare plaatsen, tot 2.000 euro. Chantal Duck bijvoorbeeld, hoofdtrainer bij de Kortrijkse zwemkring, investeerde 1.236,27 euro in haar campagne. En dat terwijl ze met een 22ste plaats zo goed als onverkiesbaar was. “Ik heb de start van de campagne niet meegemaakt omdat ik maar vrij laat gevraagd ben”, verduidelijkt Chantal. “Tegen dan was het idee om een filmkalender te maken met de vrouwelijke kandidates er al. Ik heb kort even overlegd met mijn man en beslist om mee in het verhaal te stappen, ook financieel. Daar heb ik absoluut geen spijt van, het geld is naar de partij gegaan en heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen.” Team Burgemeester betaalde uiteindelijk 3,55 euro per stem. Dat is opvallend weinig. Enkel Groen en Vlaams Belang haalden hun stemmen nog goedkoper binnen.

Loopbaanonderbreking

“Het klopt dat wij elke euro twee keer omdraaien”, zegt David Wemel (Groen) daarover. “Maar dat is eerder uit noodzaak. Wij hebben geen beroepspolitici met wiens loon we de kas kunnen aandikken. Al kiezen we er natuurlijk sowieso voor om niet meer papier dan nodig te verspillen. We zetten in op online.” Groen spendeerde uiteindelijk iets meer dan 10.000 euro aan affiches, verkiezingsborden en folders. 1.193 euro ging op aan internetcampagnes. Uiteindelijk betaalden ze 3,13 euro per stem. De lijsttrekker ziet geen heil in persoonlijke bijdragen van kandidaten. “Wij vinden niet dat iemands financiële achtergrond een drempel mag zijn om zich verkiesbaar te stellen. Onze kandidaten doen wel veel persoonlijke investeringen. Ikzelf nam bijvoorbeeld drie maanden loopbaanonderbreking om mij te focussen op de campagne, toch ook een inkomensverlies. Het past ook niet bij onze manier van campagne voeren dat iedereen zijn eigen foldertjes zou drukken. Wij gaan voor een gemeenschappelijk verhaal.”

Een gelijkaardig geluid bij N-VA, al zijn de budgetten daar wat groter. Bij die partij dokten ze 6,34 euro voor een stem. Maar kandidaten, met uitzondering van lijsttrekker Axel Ronse, dragen opvallend weinig zelf bij. Huidig schepen Kelly Detavernier bijvoorbeeld investeerde exact 70 euro in drukwerk. “Bij andere partijen is dat misschien anders, maar bij ons in de partij wordt dat eigenlijk niet verwacht”, zegt ze. “Waar we wel heel streng op controleren is dat alle uitgaven correct aangegeven worden.” “Dat klopt”, bevestigt lijsttrekker Axel Ronse. “Al gooien we het geld zeker niet door ramen en deuren naar buiten. Zo ontwierp mijn vriendin, die een grafische achtergrond heeft, ons logo en onze slogan. We zetten ook bewust minder in op verkiezingsborden en affiches. Dat is logistiek een heel intens proces terwijl je kiezers ook makkelijk online kan bereiken. Binnenkort evalueren we die strategie.”

Sociale kas

SP.A trekt aan het kortste eind wat de prijs per stem betreft. Maar liefst 8,10 euro partijgeld moesten ze investeren om één kiezer te overtuigen. OCMW-voorzitter Philippe De Coene gooide er zelf 1.642 euro tegenaan, maar de andere kandidaten houden het wat soberder. Nawal Maghroud bijvoorbeeld, de nummer twee op de lijst droeg 175 euro bij aan haar race naar een zitje in de gemeenteraad. “Bij ons dragen mensen bij naar vermogen”, weet Maxim Veys, verkozene voor SP.A. “We vragen aan al onze kandidaten een bijdrage van 150 euro die ze dan zelf nog mogen aanvullen als ze dat willen. Ik heb bijvoorbeeld nog drie extra grote affiches laten drukken want ik wilde echt heel graag verkozen worden. Voor mensen die dat niet kunnen betalen putten we uit onze sociale kas.”

Ook bij Vlaams Belang – die met 1,68 euro per stem trouwens een goede zaak doet – worden individuele bijdragen van de kandidaten niet verwacht. Enkel lijsttrekker Wouter Vermeersch betaalde een goede 650 euro uit eigen zak. “Dat is omdat politiek mijn passie is, van de kandidaten op onze lijst verwachten we dat niet”, benadrukt hij. “Veel andere partijen gooien met geld. Ik geloof niet dat je door met dure boekjes te strooien stemmen kan winnen. Veel belangrijker is de mensen het gevoel geven dat je aanspreekbaar bent, en dat is gratis.” Opvallend, een tiental mensen op de lijst voerden helemaal geen campagne. “Op een VB-lijst staan ligt nog altijd vrij gevoelig”, zegt de lijsttrekker daarover.

CD&V ten slotte moest diep in de buidel tasten voor hun 8.532 stemmen. Per stuk kostten die hen 6,30 euro. Na Team Burgemeester dragen de kandidaten van CD&V het meeste bij uit eigen zak. Oudgediende Stefaan De Clerck bijvoorbeeld stortte 3.317,43 euro.