In Brugge strijden meest diverse kandidaten om stem van kiezer

Mannen en vrouwen, jongere en oudere kandidaten, verschillende sociaal economische achtergrond en regionale spreiding. Een kieslijst samenstellen was nooit een sinecure. Maar vandaag lijken de partijen alle registers open te trekken : vertegenwoordigers van allerlei nationaliteiten, van de holebigemeenschap… In Vlaanderen spant Brugge de kroon met onder meer twee transgenders, een jongen met down en de jongste lijsttrekker bij de gemeenteraadsverkiezingen. Is al die diversiteit een verrijking?

Sinds Tane Depuydt (19) bekend maakte dat hij zou opkomen voor Groen in Brugge laait het debat rond inclusie hevig op. Tane heeft het syndroom van down, maar dat houdt hem niet tegen zijn politieke dromen waar te maken. “Ik wil van de stad een echte jungle maken met veel planten en bomen. De stad moet groener”, zegt hij. Zelf vindt hij het een voordeel dat hij opvalt tussen de andere politici. “Het is een voordeel dat ik down heb. Ik ben anders, maar ik heb ook mijn visie. Veel mensen zeggen : ik ga op je stemmen. Ook op Facebook krijg ik veel positieve reacties.” Vader Cedric Depuydt stond in 2012 op de lijst voor Groen en haalde toen 200 stemmen. “Ik werk liever achter de schermen. Tane is ontwapenend zichzelf en dat siert hem. Mocht hij verkozen worden, dan kan hij zich in de gemeenteraad laten assisteren.” Die taak heeft Tane al aan zijn jongere zus Litse toegewezen. “Zij had ook graag op de lijst gestaan, maar is net een maand te jong om op te komen.”

“Stem in beleid”

Tim Claerhout staat op de CD&V-lijst als rolstoelgebruiker. “Er valt nog heel veel te doen rond inclusie en een directe politieke stem is handig om dingen echt in beweging te zetten.” Zou het niet kunnen dat CD&V hem er bij neemt omdat het nu eenmaal goed oogt om iemand met een handicap op de lijst te hebben? “Ik hoop dat Dirk De fauw, onze lijsttrekker, mij om meer dan het beeld alleen heeft gekozen. Maar ik ken hem al langer dan vandaag en ik ga uit van zijn goede intenties. Ik heb heel wat ervarings- en professionele deskundigheid over inclusie en ben Master in de bestuurskunde. Ik wil meer dan alleen op de lijst staan, ik wil ook mijn stem in het beleid.”

Maria Kleopatra Dekeyser: “Ik geef toe dat het een leuke bijkomstigheid is dat ik door mijn verschijning extra aandacht krijg”

Tussen de kandidaten op de Groen-lijst staat ook een kandidate met groen haar : Maria Kleopatra Dekeyser (30), die tijdens de vorige verkiezingen ook al op de groene lijst stond, maar dan onder de naam Pieter. “Officieel heet ik ook nog Pieter Dekeyser, want zo staat het op mijn paspoort”, vertelt Maria, die zichzelf genderqueer noemt, een overkoepelende term voor personen die niet exclusief mannelijk of vrouwelijk zijn. “Op mijn verkiezingsaffiches sta ik ook met groen haar, dat leek mij een leuk accent.” Heeft ze dan niet het gevoel dat ze gewoon op de lijst stond omdat ze er anders uitziet? “Nee, het feit dat ik de vorige keer ook op de lijst stond onder een andere naam en met een minder opvallend uiterlijk bewijst dat het ook om mijn ideeën gaat. Maar ik geef toe dat het een leuke bijkomstigheid is dat ik door mijn verschijning aandacht krijg.”

Lijsttrekker bij Groen in Brugge is Raf Reuse. Met zijn 20 jaar is hij ook een politiek buitenbeentje. De jongste lijsttrekker, iemand met down, een transgender… gaat het bij Groen eigenlijk nog om de ideeën? “Natuurlijk. Het feit dat we opvallende kandidaten hebben, is helemaal geen politieke strategie. De media-aandacht is mooi meegenomen, maar daar gaat het niet om. Natuurlijk worden we aangesproken op onze kandidaat met down. Als mensen vragen en twijfels kenbaar maken, dan vind ik dat prima. Want het opent weer deuren om te praten over politiek.”

Ook Pol Van Den Driessche van N-VA koos bij het samenstellen van zijn lijst voor enkele opvallende kandidaten. “Je hebt de klassieke spreiding man-vrouw, jong-oud, arbeiders-bedienden-zelfstandigen… Maar onze maatschappij heeft steeds meer oog voor alle speciale gevallen. Ook wij hebben twee rolstoelgebruikers op onze lijst. Wist je dat één Bruggeling op negen tijdelijk of blijvend een beperking heeft? Vertegenwoordigers van die groep helpen je om anders naar de wereld te kijken. Zij zien of ervaren dingen waar wij niet op letten. En zelfs al raken ze uiteindelijk niet verkozen, ik wil die mensen na 14 oktober niet kwijt. Zij moeten een stem blijven hebben binnen de politiek in Brugge. Jaren geleden keek ik bijvoorbeeld ook vreemd naar de kwestie van genderidentiteit. Nu ben ik blij dat we Ulrike De Bondt op onze lijst hebben, een van de eersten die zich in Vlaanderen uitte als transgender. “Ik sta volledig achter het programma van N-VA”, zegt Ulrike. “Ik denk dat ik een verrijking ben voor de politiek omdat ik vanuit een ander perspectief kijk naar hoe de maatschappij in elkaar zit. Ik hoop dat ik een stem krijg binnen de gemeenteraad om van daaruit te streven naar meer diversiteit in Brugge. Ik dacht bijvoorbeeld aan een tweejaarlijks festival voor de holebi- en transgendergemeenschap.”

Vreemde eend

Bij de traditionele partijen zie je iets minder nieuwe, opvallende kandidaten. “Als meerderheidspartij hebben wij veel uittredende mandatarissen op onze lijst staan”, legt Dirk De fauw uit. “Die hebben hun waarde voor de partij bewezen en verdienen natuurlijk ook hun plaatsje op de lijst. Met onder meer Nico Blontrock en Brigitte Balfoort hebben we toch enkele bekende nieuwe kandidaten op onze lijst staan. Ook een rolstoelgebruiker en mensen met internationale roots maken dat we een heel diverse lijst kunnen presenteren.”

De SP.A-lijst oogt minder divers. Alleen catcher Bernard Vandamme lijkt een vreemde eend in de bijt. “Ik doe niet mee aan al die spelletjes om op te vallen”, zegt burgemeester Renaat Landuyt. “Bij ons gaat het niet om mediatechnieken, maar om inhoud en visie. Niet hoe je eruit ziet, maar wat je wil bereiken. De drijfveer voor het samenstellen van de lijst is politiek engagement, willen meedenken met de partij. In het verleden kozen veel kandidaten van Groen uiteindelijk voor onze partij. Misschien gaat het bij ons meer om inhoud?”

Er zijn ook buitenbeentjes die niet de traditionele politieke partijen gebruiken om hun visie naar voren te brengen. Jan Werbrouck kwam vorige week op de proppen met een nieuwe lijst in Brugge : ‘Doe Geweune’. Daar staan vijf kandidaten op. “Ik wil dat de politiek meer gaat over wat de Bruggelingen willen en niet over de afgesproken plannen van de gevestigde politieke elite. Volgens mij kunnen er in de politiek niet genoeg buitenbeentjes zijn. Het vastgeroeste politieke systeem heeft nood aan frisse ideeën.”

Volgens politicoloog Carl Devos is het verhaal van de eenmanslijsten en nieuwe partijen typisch bij lokale verkiezingen. “Het is een bewijs van onze laagdrempelige democratie. Iedereen kan een lijst indienen, dat kost helemaal niets. Meestal gaat het om een ludiek statement, maar soms nemen ze zichzelf ook heel ernstig. Al raken ze zelden echt in het bestuur. Ook traditionele politici kiezen vaker voor een open lijst : denk maar aan Team Burgemeester in Kortrijk of de Stadslijst in Oostende.”

Carl Devos: “Mensen willen geen freakshow”

De verruimingskandidaten op de klassieke lijsten ziet Carl Devos als een positieve evolutie. “Een downkandidaat zoals in Brugge is heel uitzonderlijk. Transgenders voorlopig ook nog, al zie ik ze vaker opduiken naarmate het thema meer bespreekbaar wordt. Lijsten zijn traditioneel zo divers mogelijk. Alleen de man-vrouwverhouding is wettelijk vastgelegd. Maar goed ook. Allochtonen zijn bijvoorbeeld een moeilijk begrip. Vanaf welke generatie ben je geen persoon meer met een allochtone achtergrond? Als je te veel criteria vastlegt, zit je op den duur af te vinken in een Excellijst en zoek je op het laatst bijvoorbeeld nog naar die ene allochtone, laaggeschoolde vrouw die lesbisch is en in die deelgemeente woont. Dan gaat het niet meer om inhoud, toch? Misschien spreken sommige partijen wel bewust excentrieke kandidaten aan om een statement te maken. Je moet daarmee wel opletten. Als de kiezer het gevoel heeft dat hij naar een freakshow aan het kijken is, dan zal hij toch afhaken.”