Gouverneur Carl Decaluwé, bijna weer thuis: “We moesten het wel hard spelen”

In de eerste twee weken van zijn vakantie in Portugal kon hij ontspannen. De laatste werd er toch opnieuw één vol telefoontjes en urenlang overleg met kustburgemeesters, ministers en de NMBS over de treinen naar de kust. Intussen is hij, vroeger dan oorspronkelijk gepland, met de auto onderweg naar huis. Gouverneur Carl Decaluwé, bijna back in town, over de problemen die er nooit hadden moeten komen. “In België moet er altijd iets gebeuren vooraleer iedereen echt in actie schiet.”

Meer dan eens heeft hij gevloekt, geeft hij toe. “Maar als je fris wil zijn en blijven, heb je af en toe nood aan een periode waar je ertussenuit kan knijpen. Niet vergeten dat we al van februari tot nu – en wellicht ook de komende maanden met onder meer de nakende Brexit – keihard werken. Iemand die moe is, kan simpelweg niet de juiste beslissingen nemen.”

West-Vlaams gouverneur Carl Decaluwé was net vertrokken op familievakantie naar Portugal toen de vervroegde Veiligheidsraad in allerijl bijeen werd geroepen. Waarnemend gouverneur Anne Martens, Decaluwés rechterhand op vlak van noodplanning, schoof als vervangster mee aan tafel en verdedigde de West-Vlaamse belangen. Ze kreeg ook de kustburgemeesters op dezelfde lijn wat de mondmaskerplicht op de zeedijk betreft en toetste de lokale maatregelen in de strijd tegen het coronavirus af.

Plannen klaar

“Ik heb altijd het volste vertrouwen in Anne gehad”, zegt de gouverneur vanuit zijn auto, ergens tussen vakantieverblijf en thuisbasis in. “Ik was zeker blij dat zij er was. Ze was van alles op de hoogte en was persoonlijk aanwezig bij de opmaak van alle plannen voor de zomer. Ik wist dus dat alles wel in goede handen was. De eerste twee weken ben ik redelijk goed los kunnen komen van het werk en vond ik de rust. De laatste dagen werd dat moeilijker en zeker na wat er vorig weekend aan de kust is gebeurd, kon ik niet anders dan de telefoon opnemen, mails beginnen opvolgen en achter de schermen mee aan de kar trekken.”

De plannen voor de kust in coronatijden lagen al sinds eind mei, begin juni klaar. En toch is het er meer dan eens fout gelopen, met de vechtpartij op het strand van Blankenberge als voornaamste exponent. “Het is frustrerend om te zien dat van de vele afspraken die we hadden met de NMBS niets in huis is gekomen”, zucht de gouverneur.

“Op basis van onze druktebarometer zien we heel snel en vrij accuraat waar en wanneer een te grote massa dreigt samen te komen. Het akkoord met de NMBS was dat als dat het geval is, dat extra treinen geschrapt zouden worden. ‘We willen dat doen, maar dan moeten we het tijdig weten’, klonk het. Wij waren dus eigenlijk vrij gerust.”

NMBS-akkoord

“Maar blijkbaar is dat akkoord niet politiek afgeklopt bij minister van Mobiliteit Bellot (MR). Hoe dat komt? Geen idee. Men bleef wijzen naar het vervoersplan en de beheersovereenkomst, maar we zitten toch nog altijd in een federale noodfase? Dan moet je daar toch flexibel van kunnen afwijken? Alsof er bij terreur ook gewezen zou worden naar dat vervoersplan. Die uitvlucht vind ik zever.”

De voorbije dagen drong gouverneur Decaluwé samen met Anne Martens en de kustburgemeesters aan op nieuw overleg, overleg dat er dinsdag kwam. “Het was duidelijk dat we niet nog eens zo’n chaos konden hebben. Het weekend van 15 augustus is sowieso traditioneel een erg druk weekend. We kunnen onmogelijk zelf die treinen tegenhouden hé”, aldus de gouverneur.

“We hadden contact met spoorbaas Sophie Dutordoir, met het kabinet van minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem en van minister Bellot en met de federale en lokale politie. Mede dankzij Jasper Pillen (gemeenteraadslid in Brugge voor Open VLD en kabinetschef van Bellot, red.) zijn we erin geslaagd om tot een haalbaar akkoord te komen. De maximale bezettingsgraad van 80 procent geeft toch al een garantie dat we niet opnieuw overspoeld zullen worden. Dat het aantal reizigers per station ook gelimiteerd wordt, vind ik een goede zaak. Oké, we hebben het hard gespeeld, onder meer door te dreigen met het sluiten van stations. Maar dat moest wel. Het is uiteindelijk toch gelukt om een overeenkomst te vinden.”

Shocktherapie

Voor de aanpak van burgemeesters Dumery (Blankenberge) en Lippens (Knokke-Heist) die allebei een tijdlang liever niet te veel dagjestoeristen op hun grondgebied zagen, heeft gouverneur Decaluwé begrip. “Elke burgemeester doet z’n best voor zijn of haar vierkante meter. Neen, Daphné en Leopold hebben correct gehandeld. Zij zijn tenslotte ook verantwoordelijk voor de openbare veiligheid en openbare orde in hun gemeente. Het kwam voor velen als een ingrijpende maatregel. Al denk ik vooral de shocktherapie de chaotische situatie toch heeft kunnen indijken.”

“Kijk, dat is het probleem in België: er moet altijd eerst iets gebeuren vooraleer men bij de hogere overheid in actie schiet. Wij hebben vooraf meermaals gewaarschuwd voor een overbevolkte kust, voor de problemen op de treinen en in de stations, maar pas als het misloopt, worden de meesten wakker. Achteraf krijg je dan gelijk, maar daar koop je niets mee. Ja, dat frustreert me wel.”