Filip Dewinter: “Ik ben in Brugge ter wereld gebracht door vrouw met hoofddoek”

Filip Dewinter. © Davy Coghe
Stefan Vankerkhoven

Aan de vooravond van de kampioenenmatch Cercle-Beerschot kan de naar Antwerpen uitgeweken Bruggeling moeilijk kiezen tussen zijn voetbalhart en politiek verstand.

Filip Dewinter op zijn identiteitskaart staat de Engelse voornaam Philip werd op 11 september 1962 geboren in Brugge. “In het Sint-Janshospitaal, dat toen nog gerund werd door kloosterzusters. Mijn grootoom, dokter Dewinter was er arts, zijn standbeeld prijkt aan de inkom van het AZ Sint-Jan. Mijn ouderlijk huis bevond zich vlakbij, in de Oude Gentweg. Vanuit onze woning keek ik recht op het huis van de familie Dehaene, de ouders van Jean-Luc. En om de hoek woonde Frank Van Acker”, herinnert Filip Dewinter zich nog. “Ik was enig kind en voorbestemd om bakker te worden. Mijn grootvader en oom hadden een bakkerij in de Sint-Amandsstraat.”

Stamt u uit een Vlaams-nationalistisch nest?

Filip Dewinter: “Mijn vader stemde wel voor de Volksunie, maar in tegenstelling tot wat sommigen denken kom ik niet uit een familie van zwarte collaborateurs. Integendeel! Mijn grootmoeder langs moeders kant was een Française uit Rijsel. Mijn mama Micheline Mengé, die in de Inno in Brugge werkte, had een Franse naam. Haar vader Frans Mengé was in Blankenberge een actief verzetsstrijder. Hij was politieofficier en nam deel aan acties van de witte brigades.”

“In mijn hart ben ik fan van Cercle, maar met mijn verstand van Beerschot”

“Mijn vader Roger Dewinter hoopte om de familietraditie voort te zetten en dokter te worden. Hij droomde ervan de praktijk van mijn grootoom over te nemen en studeerde geneeskunde, maar tijdens WOII werd de Leuvense Universiteit gesloten. Om aan verplichte tewerkstelling in Duitsland te ontsnappen, is hij ondergedoken. Maar hij werd opgepakt, vloog gedurende enkele weken in de cel van ‘t Pandreitje en werd dan naar Duitsland afgevoerd en in Hamburg verplicht tewerkgesteld in de Messerschmidt-fabriek. Na de oorlog begon hij te werken bij de spoorwegen en werd stationschef in Zeebrugge.”

Vanwaar komt dan uw Vlaams-nationalisme?

Filip Dewinter: “Samen met enkele andere leerlingen van de Frères heb ik op mijn zestiende de Vlaamse Scholieren Actiegroep opgericht. Later is het VSAG uitgebreid met leerlingen van het VTI en van OLVA, waar Frank Vanhecke school liep. Ik was geabonneerd op De Taktivist, het maandblaadje van het Taal Actie Komitee. ‘t Was de periode van Vlaamse wandelingen in de Voerstreek en betogingen in Schaarbeek. Tot ongerustheid van mijn moeder, die bang was dat ik zou gearresteerd worden. ‘t Was mijn Sturm und Drang-periode, mei ’68 voor mijn generatie. We waren trots op onze blauwe plekken na veldslagen met de politie. Ik liep zelfs een hersenschudding op door uit een combi te springen.”

Filip Dewinter.
Filip Dewinter.© Davy Coghe

“Vanuit mijn ouderlijk huis keken we naar de huizen van Dehaene en Van Acker”

“Wij vergaderden in het Breydelhof aan de Vismarkt, dat ook het café was van de Volksunie. Ik ontmoette er Pol Van Den Driessche en Pieter Leys. Senator en advocaat Guido Van In verdedigde mij, toen ik als minderjarige door de politie opgepakt was na het plakken van affiches. Nadien leidde ik het Nationalistisch Jong Studenten Verbond, dat in de Rubenskelder vergaderde. Geregeld waren er confrontaties met extreemlinks. Telkens als de ruiten van ons lokaal werden ingeslagen, sneuvelden de ruiten van de Cactus in de Sint-Amandstraat.”

U was ook lid van de KSA.

Filip Dewinter: “KSA Parsival in de Violierstraat. Een uitgesproken Vlaamsgezinde jeugdbeweging in die tijd. Weet je wie er ook in de leiding zat? Chris Dusauchoit en Marc Decloedt alias cartoonist Marec! Daarnaast was ik een fervent roeier als lid van de Koninklijke Roei- en Watersportclub. langs de Oostendse Vaart.”

Is het omdat u secundair onderwijs volgde bij de Frères dat u Cerclesupporter werd?

Filip Dewinter: “Nee. Heel mijn familie was fan van Groen-Zwart. Mijn vader was bevriend met Gerard Versyp, scheidsrechter en manager bij Cercle die de eerste golf van Scandinavische voetballers, onder wie Benny Nielsen en Sören Skoff, naar Cercle haalde. Ik had wel Carlos Knockaert, die woordvoerder was bij Cercle, als wiskundeleraar en heb zelf van de miniemen tot aan de junioren linksmidden en linksback gespeeld bij Cercle. Voor andere posities had ik onvoldoende talent. Jules Verriest was ons grote idool. Ik volg Cercle nog, twee à drie keer per seizoen ga ik naar een match kijken.”

Supportert u dit weekend voor Cercle of Beerschot?

Filip Dewinter: “In mijn hart ben ik nog altijd fan van Cercle, maar met mijn verstand supporter ik voor Beerschot. Niet zozeer omdat ik in Antwerpen aan politiek doe. Maar als Beerschot wint en promoveert, krijgen we eindelijk opnieuw Antwerpse stadsderby’s. Maar ‘t zal niet zo zijn. Ik voorspel dat Cercle wint.”

“De liefde hield mij in Antwerpen”

“Ik heb de heenwedstrijd gezien. Traditioneel haalt de tweede periodekampioen het van de eerste, omdat die beter in vorm is. Cercle heeft meer potentieel dan Beerschot, met een budget dat vier keer zo groot is. Het doet mij pijn dat beide Vlaamse ploegen uitverkocht zijn aan buitenlandse belangen: Cercle aan Monaco en Beerschot aan een Saoedische sjeik.”

Wanneer hebt u uw geboortestad Brugge verlaten?

Filip Dewinter.
Filip Dewinter.© Davy Coghe

Filip Dewinter: “In 1980 ben ik na mijn humaniora naar Antwerpen getrokken. Mijn ouders vonden het verstandiger dat ik op kot ging bij mijn strenge tante Marie de tweelingzus van mijn moeder dan dat ik onbewaakt richting Leuven of Gent zou gaan. Ik studeerde eerst pol & soc aan UFSIA, maar dat was geen succes. Ik deed in die periode veel aan politiek, maar helaas niet op de universiteitsbanken. Nadien heb ik mij herpakt en ben ik journalistiek gaan studeren aan de Erasmus Handelsschool. Na mijn studies heb ik een tijdje als journalist gewerkt voor De Nieuwe Gids, de Antwerpse editie van Het Volk.”

Waarom bent u na uw studies niet teruggekeerd naar Brugge?

Filip Dewinter: “De liefde hield mij in Antwerpen! Als student werd ik verliefd op een Antwerpse Lutgarde Verboven met wie ik nog altijd gelukkig getrouwd ben. We hebben drie dochters: Karolien (29), An-sofie (26) en Veroniek (23). Drie weken geleden werd ik voor de derde keer opa. Mijn kleinkinderen heten Lucas (5), Filip (3) en Jack (3 weken).”

U bent bij het Vlaams Belang de man van de harde lijn. Is die islamofobie te wijten aan een jeugdtrauma?

Filip Dewinter: “Als Brugse student in Antwerpen terechtkomen, is een traumatische ervaring. Ik kwam vanuit een geborgen en ingeslapen provinciestadje, waar de eerste gastarbeider nog moest arriveren, plots terecht in een multiculturele grootstad, met al zijn problemen en waar de moskee meer lawaai maakte dan de kerk. Dat heeft mij inderdaad nieuwe politieke inzichten gegeven…”

Die inzichten leverden het Vlaams Blok in 2004 een veroordeling voor racisme op. Nu waarschuwt u in uw nieuw boek ‘Verzet’ voor de islamisering van Europa….

Filip Dewinter: “Niemand zal kunnen zeggen dat ik het niet gezegd heb. Ik heb te vroeg gelijk gehad en ben hiervoor veroordeeld. Nu maken andere partijen zeker de N-VA grote sier met dezelfde standpunten. Het Vlaams Belang heeft met bulldozers het vuile werk gedaan en het pad geëffend, wij hebben de bakens verzet en de verrechtsing van Vlaanderen mee gestalte gegeven. Ik ben gediaboliseerd en gedemoniseerd. Mijn 70-puntenplan was zogezegd racistisch en fascistisch, maar ik stel vast dat de helft ervan nu uitgevoerd is via wetten en beleidsplannen. Wie vroeger zei dat de aarde rond was, werd ook op de brandstapel gezet.”

Uw radicale standpunt leverde u zelfs bedreigingen op….

Filip Dewinter: “Twee jonge IS- strijders beraamden een aanslag op mij, ze wilde mij ontvoeren en zijn inmiddels veroordeeld. Maar ze hebben nog kompanen in Syrië. De grootste bedreiging is weg. Een jaar lang werd ik met twee auto’s van de staatsveiligheid rondgevoerd, omringd door acht lijfwachten. In het begin waan je je de president, maar dat gevoel raak je vlug kwijt. Nu nog zijn er beschermende maatregelen voor de veiligheid van mijn gezin.”

U bent opnieuw lijsttrekker in Antwerpen, maar u droom om burgemeester te worden mag u vergeten…

Filip Dewinter: “Tot drie keer toe haalde het VB meer dan 30 procent van de stemmen in Antwerpen, evenveel als Bart De Wever bij de jongste verkiezingen. Ik heb dus evenveel recht op de sjerp. VB en N-VA zijn communicerende vaten. Eens zal het cordon sanitaire sneuvelen, dat is onvermijdelijk. N-VA schuift alsmaar meer naar rechts op en wordt steeds minder aanvaardbaar voor de centrumpartijen CD&V en Open VLD….”

Filip Dewinter over …

Brugge missen

“Hoe ouder je wordt, hoe meer je je geboortestad mist. Wie jong is, is volop bezig met zijn carrière, trouwen en kinderen krijgen, een huis bouwen en heeft weinig tijd om Brugge te missen. Mijn ouders zijn overleden, ik heb er geen pied à terre meer. Jarenlang had ik een appartement en een strandcabine in Zeebrugge, nu zitten we in Nieuwpoort. Ik gebruik de Heilig Bloedprocessie, de Reiefeesten of de Gouden Boomstoet als alibi om met de kleinkinderen naar Brugge te komen.”

Terugkeren

“Als ik ooit naar Brugge terugkeer, is het niet om aan politiek te doen, maar om van de rust te genieten. De grote vraag is of je in de binnenstad nog een betaalbare woning vindt. Blijkbaar toch, want Hugo Coveliers heeft een huisje gekocht in de buurt van de Gistfabriek dat hij gerenoveerd heeft.”

De Garre

“De ijkpunten uit mijn jeugd zijn verdwenen uit de binnenstad: het Sint-Janshospitaal, het Sint-Lodewijkscollege, op de plaats van het politiekantoor in de Hoogstraat staat nu zelfs een hotel. In mijn jeugd was Brugge een stad waar de Bruggelingen zich nog thuis voelden. Nu is het een knap gerestaureerd openluchtmuseum voor de toeristen. In de buurt waar ik woonde zijn huizen veranderd in kantwinkels, hotels en chocoladeshops. Gelukkig is er nog De Garre in de Breydelstraat. Ik ga er af en toe een biertje drinken, de uitbater is een Antwerpenaar…”

Frank Vanhecke

“Na onze grote politieke ruzie ben ik weer on speaking terms met Frank Vanhecke. Hij was mijn beste Brugse jeugdvriend. Hij is recent hertrouwd, woont in Schoten en runt een immobiliënkantoor in het Waasland. We zien elkaar op begrafenissen van vrienden en familieleden. De tijd heelt alle wonden.”

Stefaan Sintobin

“Zijn kansen? Hij is pas recent uit Izegem naar Brugge verhuisd. Als je in Brugge de stalgeur van meerdere Brugse generaties niet hebt, is het niet makkelijk om veel stemmen te halen.”