Een mening met een boerenhart én voor natuur: “De natuur eet ons dagelijks brood niet op”

Boerenhart Vlaanderen protesteert tegen het stikstofprobleem en het nieuwe mestactieplan, hier in Diksmuide. © ACK
Peter Bossu
Peter Bossu Milieuactivist uit Diksmuide

Onder de bewegingsnaam “Boerenhart Vlaanderen”, worden er overal in Vlaanderen een reeks acties opgezet. Er verschenen kruisen, perceeltjes graan ingezaaid in natuurgebied en velen die op de een of andere met natuur en milieu bezig zijn, kregen zakjes graan en/of een kettingbrief in de bus.

In alles kwam de boodschap neer op “men maakt plannen voor meer bos en natuur, maar pas of want anders is er straks onvoldoende ruimte om nog graan te kweken voor je brood”. Kadjang, boem, dat is een waarschuwing die kan tellen: als die natuurzaken doorgaan zal er geen brood meer zijn, mag je eten wat een keun eet. Ik geef het hier zo wat plastisch mee omdat het iets is wat ik al vele jaren regelmatig naar het hoofd krijg en dat nu ook duidelijk de campagnelijn is van waar het agrarisch hart klopt, allez toch in die georganiseerde campagne.

Populisme

De mensen achter “Boerenhart” mogen dan wel altijd anoniem in de pers komen (volgens de instructies op de foto zelfs altijd met de kap op en met het gezicht weg van de camera), de betaalde PR mensen die gans de campagne bedachten, weten wat populisme is. Met mensen bang maken dat ze straks geen eten meer hebben, kun je wel wat paniek zaaien.

Iedere keer dat ik zo’n foto zie met ‘onherkenbaren’ en hun anonieme uitleg lees, stel ik me de vraag hoe bijvoorbeeld de Boerenbond, het ABS en veel politici van het platteland zouden reageren moest de milieubeweging maanden aan een stuk zo anoniem actie voeren en in essentie ook dreigen dat er iets ergs (in dit geval geen of enkel nog slecht eten) als een bepaald project of een beleid in het algemeen zo doorgaat. Ik ben zeker dat het Vlaams dat ze als reactie zouden geven weinig positiefs zou bevatten.

“Het Vlaams graan wordt dus niet ons brood, maar veevoer”

Vraag is natuurlijk vooral wat er nu klopt van de bewering dat ons dagelijks brood in gevaar komt. Is het zo dat onze glooiende West-Vlaamse velden vol staan met granen die wachten om ons aller brood te worden? Neen dus! Circa 60% van de Vlaamse landbouwgrond wordt gebruikt om veevoer te produceren. Op een zeldzaam biologisch graanveld na verdwijnt alle Vlaamse gerst en tarwe, samen met honderdduizenden tonnen mais (en tonnen soja uit elders in de wereld), in de magen van onze varkens, koeien en kippen die dan weer voor zowat 70% uitgevoerd worden naar het buitenland. Het Vlaams graan wordt dus niet ons brood, maar veevoer. Het vlees voeren we dus ook massaal uitgevoerd, maar met de stikstofuitstoot en de mest blijven we zitten en daardoor ook met een pak problemen.

Waarheid te ingewikkeld?

Het is dan ook zeer merkwaardig dat “Boerenhart Vlaanderen”, net zoals de Boerenbond en hun politieke acolieten dat o zo graag en zo gretig doen: de natuurbeweging en het milieubeleid met de vinger wijzen als het grote gevaar voor hun toekomst. Waarom doen ze dat? Omdat de waarheid vertellen te ingewikkeld is of gewoon te ongemakkelijk?

Zondebok

Of doen ze dat ook omdat ze een systeem willen in stand houden gericht op groter en groter, voer verkopen en produceren en het aantal landbouwers die nog echt van de boerenstiel kunnen leven, in de werkelijkheid niet echt van belang zijn? Is het niet zo dat natuur en het beleid en de beweging errond als zondebok gebruikt worden om ofwel andere waarheden te verdoezelen of om een andere agenda er door te krijgen? Is dat niet zo, net als het zo vaak gebeurd is in onze geschiedenis en op zoveel plaatsen nog aan het geburen is?

“Landbouwers verdienen betere prijzen en de wurggreep van altijd maar meer en groter en dito leningen/ schulden moet absoluut stoppen”

Het mag duidelijk zijn dat ik er het mijne van denk. De echte problemen en -als je het zo wil noemen – ‘de vijand’ zit elders. Ja, ik heb begrip voor de situatie van een pak landbouwers. Ze verdienen betere prijzen en de wurggreep van altijd maar meer en groter en dito leningen/ schulden moet absoluut stoppen. Juist daarin zit het kernprobleem, niet bij natuur, niet bij het natuurbeleid.

Graanprijs

En de graanprijs dan? De graanprijs wordt vandaag bepaald door een speculatieve wereldmarkt en daar spelen vandaag de oorlog in Oekraïne en de klimaatverandering, zoals de droge zomers van de laatste 5-6 jaar, de voornaamste rol, niet een aangepaste Vlaamse regelgeving of Natuurpunt die meer natuur en bos vraagt.

Als men het echt meent dat een gezond en dus duurzaam – ook qua inkomens- landbouwbeleid voor boer, burger en leefmilieu belangrijk zijn, dan ligt de oplossing voor de hand: gebruik onze waardevolle landbouwgrond meer voor directe menselijke consumptie en niet voor het produceren van veevoer dat dan weer voor een groot stuk bestemd is voor de uitvoer. Stop het beleid van altijd maar groter en meer en weet dat enkel dit kan voorkomen dat boeren binnen 20 jaar meer zijn pionnen, dan uitvoerders van het grote agrarisch concern waarin de echte boer niet meer bestaat.

Zondebokken

Ja, boeren verdienen ook rechtszekerheid en beter vandaag dan morgen. De vijandbeelden die door bepaalde acties en beweringen nu weer tot leven gewekt worden, dienen de toekomst evenwel niet. Met vijandbeelden aanscherpen, zondebokken zoeken, oogst je uiteindelijk alleen eenzaamheid, geen duurzame plek in een samenleving. Dat was gisteren zo, dat is vandaag zo en zal morgen zo zijn.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier