Het burgerinitiatief Proper Strand Lopers stelt zijn derde jaarverslag voor. Wat in 2016 begon als een Facebookpagina die mensen wilde aansporen om zwerfvuil op te rapen, is ondertussen uitgegroeid tot een vzw die heel wat acties onderneemt. De beweging groeit en bereikt meer en meer mensen. In totaal werd er sinds de oprichting al een half miljoen liter afval geruimd. Maar de initiatiefnemers zien ook vooral heel veel uitdagingen. “In wat aan de kust aanspoelt en achtergelaten wordt, zien we wat verkeerd gaat in onze samenleving.”
Proper Strand Lopers is een burgerinitiatief dat opgericht werd in 2016. Met tal van acties trachten de vrijwilligers om de zwerfvuilproblematiek aan te pakken, vooral rond de kust. Ze motiveren mensen om zwerfvuil op te ruimen en daar een foto van te posten in de Facebookgroep. Het afval wordt niet enkel opgeruimd, maar ook geregistreerd. Daarmee hebben de Proper Strand Lopers een grote bron van data en informatie.
“Het vergroten van onze kennis stelt ons in staat om makkelijker de afvalbron te achterhalen en aan te pakken”, klinkt het bij Tim Corbisier en Kevin Pierloot van de Proper Strand Lopers.
Golfhoogte
De Proper Strand Lopers registreerden dit jaar maar liefst 10.989 foto’s, ongeveer 7.600 berichten, 30.000 opmerkingen en 200.000 reacties in hun Facebookgroep. “Dit jaar zien we een stijging van 95 procent in volume van geruimd afval vergeleken met vorig jaar. Deze volumes worden berekend met alle geregistreerde acties in onze groep die gestaafd zijn met foto’s, dit enkel en alleen door vrijwilligers.”
In totaal hebben de Proper Strand Lopers sinds hun oprichting al een half miljoen liter zwerfvuil verzameld. “Ons ledenaantal steeg dit jaar met dertien procent. We merken dat de volumes geruimd afval sterk afhankelijk zijn van weersomstandigheden – windsnelheid, windrichting en vooral golfhoogte – en toerisme. Wanneer het kalm weer is, lijkt de hoeveelheid geruimd afval zich te stabiliseren. Er zijn natuurlijk nog heel wat andere factoren, maar die hebben we nog niet opgenomen. Volgend jaar willen we dat nog meer verfijnen zodat we mogelijk een voorspelling kunnen doen over waar en hoeveel afval er zal aanspoelen.”
Er is op provinciaal niveau een onafhankelijke zwerfvuilcel nodig
Er wordt langs de hele kust meerdere keren per week geruimd, maar in Oostende werden de meeste acties geregistreerd en wonen ook de meeste leden.
Vissers
Opvallend is het aantal vissersvaartuigen dat afval rechtstreeks uit de Noordzee opvist en daarna aan land brengt. “De vissers merken dat onze groep mensen inspireert om zelf eens te gaan opruimen”, klinkt het bij Tim en Kevin. “Zij zouden via onze groep ook de bewustmaking over het vissersleven willen vergroten. Gelet op het enorme aandeel in volume – 25 procent van het totaal geruimd afval van de Proper Strand Lopers – en het feit dat de oorzaak van dierenleed in vele gevallen door resten van vissersnetten is, hebben wij het mogelijke gedaan om de verspreiding te helpen uitwerken. We gingen in overleg met de visserijsector en de provincie West-Vlaanderen. Jammer genoeg werd hier niet op ingegaan.”
De resultaten van de geruimde hoeveelheden zijn volgens de Proper Strand Lopers een onderschatting. “Er zijn veel mensen die begonnen zijn met ruimen zonder dat deze foto’s in de groep terechtkomen.”
Zwerfvuilcel
De organisatie blijft hoopvol, maar kijkt ook bezorgd naar de toekomst. “In wat aan de kust aanspoelt en achtergelaten wordt, zien we wat verkeerd gaat in onze samenleving”, klinkt het. De Proper Strand Lopers doen een aantal concrete voorstellen, zoals de oprichting van een zwerfvuilcel. “Er is op provinciaal niveau een onafhankelijke zwerfvuilcel nodig waaruit consulenten het gehele kustgebied kunnen adviseren en bijstaan in de aanpak van zwerfvuil tijdens het toeristisch seizoen en alle mogelijk evenementen die aan de kust plaatsvinden. Deze cel kan later uitgebreid worden naar een cel op Vlaams niveau.”
Statiegeld op PET en blik blijft voor PSL een prioriteit. “Het minste wat wij kunnen betekenen voor mensen die in hun vrije tijd op pad gaan om het zwerfvuil aan te pakken, is ervoor zorgen dat ze gemotiveerd blijven en niet steeds hetzelfde type afval te hoeven op te rapen. Wij zijn een drukkingsgroep voor statiegeld op PET en blik omdat dit ons na onze vele uren ervaring de enige werkbare structurele oplossing lijkt. Het zal ook voor ons een grote uitdaging zijn om mensen te blijven motiveren om te gaan ruimen als we geen veranderingen kunnen realiseren”
Verder nog op de planning: de deelname aan het wetenschappelijk burgernetwerk Zwerfvuil.NET, dat alle opruiminitiatieven rond zwerfvuil in België, Frankrijk en Nederland samenbrengt. “We gaan ook op zoek naar een partner om de ophaling, sortering en verwerking van gevonden strandafval te voorzien. We richten een ecolabel op voor het gebruik van plastics voor bepaalde sectoren. We zetten ook verder in om leerlingen en klassen te begeleiden tijdens strandopruimacties, starten het project voor kansarme jongeren ‘Sea Crab Lab’ en hebben een platform op Facebook opgericht om vissers te stimuleren om zelf opgevist afval aan wal te brengen.”
436.939 euro
En tot slot nog dit cijfer: de waarde van de Proper Strand Lopers vorig jaar is 436.939 euro. “Dat is wat het opruimen van het volume afval dat werd geruimd aan de Belgische kust de maatschappij netto zou kosten mocht men dit volume door de gemeentes, agentschappen en communales laten opruimen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier