Dokter en ingenieur willen 130.000 bomen redden

Christophe Depamelaere (links) en Ivan De Clerck in de Vagevuurbossen in Wingene. "Het is ons menens om ANB tegen te houden", zeggen ze. © Wouter Meeus
Philippe Verhaest

Christophe Depamelaere uit Wingene en Bruggeling Ivan De Clerck hebben samen de vzw Bescherming Bomen en Natuur (BB&N) opgericht. Op die manier willen ze meer juridische slagkracht in de rechtbank hebben, zeggen ze. “Want we willen voorkomen dat het Agentschap Natuur en Bos ten onrechte 130.000 bomen zal kappen”, klinkt het strijdvaardig.

Huis- en sportarts Christophe Depamelaere (50) en ingenieur op rust Ivan De Clerck (64) vonden elkaar in hun gemeenschappelijke strijd tegen de bomenkapplannen van het Agentschap Natuur en Bos (ANB). “Begin dit jaar raakte bekend dat ze in het Ryckeveldebos over een oppervlakte van 41 hectare liefst 3.000 bomen wilden kappen”, verduidelijkt Ivan. “Datzelfde bos werd al in 2012 voor 30 procent uitgedund en nu het eindelijk wat hersteld is, wil men er opnieuw in tekeergaan. De meeste bomen worden trouwens in containers geladen en naar China verscheept. Het resthout wordt vermalen en naar overgesubsidieerde biomassacentrales overgebracht. Daar kon ik niet mee akkoord gaan.”

“Onwettig tot stand gekomen”

Christophe Depamelaere vervoegde dan weer het actiecomité dat sinds mei strijdt tegen de geplande kap van 11.000 bomen in de Vagevuurbossen, op de grens tussen Wingene en Beernem. “Voor de Raad van State konden we die kapmachtiging laten schorsen en tot eind dit jaar is dit ook niet meer aan de orde. Maar volgend jaar kan alles gewoon opnieuw beginnen. We willen dat voorkomen.”

Een bosbeheerplan wordt opgemaakt voor een periode van twintig jaar. Veel te lang. Kan dit nog wel in tijden van snelle klimaatveranderingen?

Maar de strijd van Christophe en Ivan reikt verder. “We willen alle bosbeheerplannen van het Agentschap Natuur en Bos vernietigd zien”, zeggen ze kordaat. “Deze zijn onwettig tot stand gekomen. Neem nu het bosbeheerplan van de Vagevuurbossen uit 2007. Daarin werd al jaren geleden een serieuze dunning uitgevoerd van enkel uitheemse naaldbomen. Nu is er opnieuw een dunning en kaalkap voorzien en zouden er echter ook essen, beuken, eiken en populieren tegen de grond gaan. Allemaal inheemse loofbomen. Er werd bovendien ook geen rekening gehouden met de biodiversiteit en de zeldzame diersoorten die in de bossen huizen. En die visie hanteert het ANB overal in Vlaanderen.”

Klimaatveranderingen

De twee hekelen vooral de kortzichtige denkwijze van het ANB. “Het bosbeheerplan is voor een periode van 20 jaar opgemaakt. Als je het bezwaarmoment hebt gemist, sta je twee decennia lang in de kou. Kan dat wel in tijden van snelle klimaatveranderingen? Er wordt ook geen rekening gehouden met het oprukkende zuidelijke klimaat en de opwarming van de aarde. Bovendien is het niet normaal dat een select clubje kan beslissen over wat er met onze bossen gebeurt. Dat kan er bij ons niet in. 98 procent van de bevolking staat trouwens niet achter deze manier van bosbeheer.”

Christophe Depamelaere uit Wingene.
Christophe Depamelaere uit Wingene.© WME

Dat net twee West-Vlamingen het voortouw nemen in deze strijd is volgens Christophe en Ivan geen toeval. “Onze provincie telt een bosindex van amper 2,3 procent en is daarmee de meest bosarme regio van Europa. Ter vergelijking: Duitsland telt een bosindex van 32 procent.”

“We moeten niet met de vinger wijzen naar de gigantische bosbranden in het Amazonewoud in Brazilië, laat ons eerst in eigen boezem kijken. Hier is werk genoeg aan de winkel. Wij willen voorkomen dat het ANB dit najaar ten onrechte 130.000 bomen in Vlaanderen kapt.

Ivan De Clerck uit Brugge.
Ivan De Clerck uit Brugge.© WME

Sterker in de rechtbank

Daarvoor hebben Ivan en Christophe nu de vzw Bescherming Bomen en Natuur (BB&N) opgericht. “Zo staan we juridisch sterker in de rechtbank en moeten we deze strijd niet ten persoonlijke titel voeren”, argumenteren ze. “We willen de gewone Vlaming bewust maken van deze problematiek, want het ANB gaat erg agressief te werk. Onze bekommernissen leggen ze gewoon naast zich neer en wanneer we het kabinet van Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Koen Van den Heuvel (CD&V) contacteren, krijgen we een standaardantwoord waaruit blijkt dat zij achter de plannen van het Agentschap Natuur en Bos staan. Onbegrijpelijk.”

Het ANB waant zich onaantastbaar, terwijl hun bosbeheerplan volgens ons een wetenschappelijk onderbouwde visie moet bevatten

“Het is aan onze beleidsvoerders om hun houding daar tegenover drastisch te veranderen. Het ANB waant zich onaantastbaar, terwijl hun bosbeheerplan volgens ons een wetenschappelijk onderbouwde visie moet bevatten. Dat is op vandaag niet het geval. Net als het feit dat ze allesbehalve een open communicatie voeren.”

23 december voor rechtbank

De eerste concrete actie van Bescherming Bomen en Natuur volgt op 23 december, wanneer het dossier rond het Ryckeveldebos voor de rechtbank van Brugge behandeld wordt. “We zullen onze huid erg duur verkopen, want de manier van werken moet drastisch anders. Bij kappingen wordt de bevolking niet ingelicht en staan mensen met tranen in de ogen naar het gesneuvelde bos te kijken, niet wetend wat er gebeurt. Juridische stappen ondernemen is de enige manier om dit bosbeheerplan tegen te houden.”

De nieuwe vzw wil ook de landbouwers een hart onder de riem steken. “We ijveren voor meer respect voor hen, want zij worden maar al te vaak door de milieubeheerders onterecht als schuldige aangewezen. En daarnaast bieden we ook onze diensten aan groeperingen aan die in Vlaanderen met een plotse ondoordachte bomenkap geconfronteerd worden. Onder andere vanuit Galmaarden – voor het Raspaillebos – is ons al een oproep bereikt. Het is ons menens om een verschil te maken.”

De vzw contacteren kan via beschermbomenennatuur@gmail.com.

ANB: “Bosbeheerplannen wél wetenschappelijk onderbouwd”

Het Agentschap Natuur en Bos pareert de kritiek. “Elk beheerplan werken we minutieus uit”, zegt regiobeheerder Klaar Meulebrouck. “De bosbeheerplannen vormen de basis van het natuurbeheer. De opmaak gebeurt via procedures die per decreet vastliggen en dat gebeurde ook bij de opmaak van de plannen voor de Vagevuurbossen en het Ryckeveldebos.”

“Ons doel is om die omgevingen te versterken en diverser te maken. Met een frequentie van ongeveer acht jaar wordt een dunning uitgevoerd, waarbij we vooral de inheemse bomen willen bewaren. De exoten worden gekapt en telkens gebeurt dat in overleg met wetenschappers of studiebureaus.”

“Het klopt inderdaad dat elk plan 20 jaar geldt, maar op natuurvlak is dat een eerder korte periode. De bomen die wij aanplanten of net kappen, zorgen voor een betere omgeving voor de volgende generaties.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier