Vanavond kan je op Canvas de documentaire ‘Here I Go’ bekijken over Ruben, een kwetsbare jongere die een onthemingstraject volgt in Albezon bij het gastgezin van Ieperlingen Sam Vandeghinste en Emmy Vandewalle. Sam en Emmy leefden twee jaar in de afgelegen Zuid-Franse werkboerderij en dat liet zijn sporen na. “We konden niet meer wennen in de stad en verhuisden naar ‘den buiten’”, vertellen ze.
In zijn docufilm ‘Here I Go’ volgt regisseur Jaan Stevens de zeventienjarige Ruben naar de Zuid-Franse Cevennen. De jongen logeert er tien weken op de werkboerderij Albezon van vzw aPart, een project dat hem weghaalt uit zijn moeilijke thuissituatie. Op dat moment woonden Ieperlingen Sam Vandeghinste en Emmy Vandewalle (44) er samen met hun kinderen Jarno en Luka als permanent gastgezin.
“We waren daar twee jaar, van september 2020 tot september 2022”, vertelt Emmy, die Albezon al langer kende. “Albezon is een kleine boerderij midden in de Cévennes. De locatie wordt gebruikt voor het organiseren van EPOK’s (ErvaringsProjecten met Onthemend Karakter, red.) en vakantiekampen voor jongeren. Plots zag ik op Facebook een advertentie dat ze een nieuw gezin zochten. Ik zei tegen Sam: zo tof! Hij was ook meteen enthousiast.”
Loopbaanonderbreking
Sam en Emmy zijn leerkrachten in GO! Atheneum Ieper en namen loopbaanonderbreking. Ook hun kinderen Jarno en Luka, op dat moment 13 en 11 jaar, gingen mee. “Zij gingen daar naar het school. In het begin was het wel met een klein hartje – Luka kon nog geen Frans, Jarno een klein beetje van op school –, maar ze werden heel snel opgenomen door de klas en maakten zich in een mum van tijd de taal machtig.”
“We vonden direct onze draai en hadden nooit heimwee naar België”
In Albezon keerde het gezin terug naar de basis. “Geen gsm, consuminderen, water van de bron, groentjes uit de moestuin, zelf brood bakken… Het was wel een andere manier van leven”, vertelt Sam. “Maar het was super. We vonden direct onze draai en hadden nooit heimwee naar België.”
“Aanpassen aan Albezon was in een dag gefikst”, beaamt Emmy. “Het aanpassen aan België bij de terugkeer was veel moeilijker en is nog altijd aan de gang eigenlijk. Ik ben nog altijd aan het afkicken en we zijn al meer dan twee jaar verder.”
Reflecteren
Uiteindelijk zouden vier kwetsbare jongeren EPOK’s volgen bij de Ieperlingen. Een daarvan was Ruben, de 17-jarige jongen over wie de documentaire gaat. “Qua temperament hebben we veel verschillende jongeren gehad. Ruben was meer introvert, maar we hebben ook heel extraverte jongeren gehad die niet alleen met zichzelf worstelden, maar ook in de criminaliteit terechtgekomen waren”, vertelt Sam. “Het waardevolst vonden we dat je de tijd en de ruimte krijgt om die jongere echt te leren kennen, zonder dat er druk was om een bepaald resultaat te bereiken. Je hebt de ruimte om de jongeren eerst te laten aanpassen. Door te werken met hun handen en terug te keren naar de basis krijgen de jongeren de kans om te reflecteren op hun leven. Door mee te draaien in het gezin voel je wel dat die scherpe kantjes eraf gaan en dat ze je uiteindelijk wel toelaten in hun hart.”
“Die ruwe bolster gaat er wel af”, pikt Emmy in. “Dat kan ook niet anders. Je kan wel even een masker opzetten, maar als je meeleeft met een gezin gaat dat masker er toch af. Je leert hun ware aard kennen. Wij zijn ook geen opvoeders, jeugdrechters of therapeuten. We zijn daar als gezin en hebben eigenlijk geen rol te spelen. Wij zijn gewoon Sam en Emmy en die jongeren komen bij ons om tot rust te komen. En zo voelde dat ook aan bij die jongeren.”
Respect
Toen regisseur Jaan Stevens aanklopte met de vraag om een documentaire te mogen maken, moesten Sam en Emmy wel even slikken. “Wij stonden er niet voor te springen dat er iemand met een camera zou komen, maar we stonden wel open om te babbelen”, vertelt Sam. “Samen met Angela, zijn vriendin en de cameravrouw kwam Jaan eens langs en dan was de klik er heel snel. We voelden dat ze dat met veel respect voor de jongere, voor ons, de omgeving… gingen doen.”
“Het viel wel mee”, vervolgt Emmy. “Ze kwamen een week in het begin, een week in het midden en een week op het einde van Rubens traject, dus we hadden nog heel wat tijd over met Ruben alleen. We zagen ook wel dat het een kans was om Albezon wat bekender te maken. Eigenlijk zijn er soms ook geen aanmeldingen van jongeren. Nochtans zijn we ervan overtuigd dat heel wat jongeren er deugd van zouden hebben om eens weg te zijn van hun omgeving en vrienden die niet altijd een goeie invloed hebben op hen… Toch bereiken ze Albezon niet.”
“Vandaar dat we ook maar vier jongeren hadden in plaats van zes. Wij dachten: dat kan toch niet dat er niemand gevonden wordt?”, zegt Sam.
VRT Max
Het resultaat was de docufilm ‘Here I Go’, die vorig jaar al geselecteerd was voor Filmfestival Oostende. Woensdagavond 29 januari wordt ze uitgezonden op Canvas en het is ook nog tot 31 maart gratis te bekijken op VRT Max. “Het gaat een beetje traag en er zijn misschien veel stiltes, maar dat is hoe het werkt op Albezon. Het gaat er niet altijd snel en er moet niet altijd veel gezegd worden. We zijn heel tevreden met het resultaat”, zegt Sam.
Ondertussen is het al 2,5 jaar geleden dat er een einde kwam aan hun avontuur in Albezon, maar het heeft nog altijd een impact op hun leven. “We woonden in Ieper, redelijk in het centrum, maar na ons avontuur in Albezon konden we niet meer wennen aan de stad. En ondertussen wonen we op de buiten in Watou, in de buurt van het Helleketelbos. We hebben een oud huisje gekocht en gerenoveerd en we wonen nu een beetje op z’n Albezons met een houtstoof, weg van de drukke stad. Albezon was de ervaring van ons leven. Om dat als gezin te kunnen beleven, dat was een godsgeschenk”, besluiten Sam en Emmy.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
