In oktober van dit jaar kreeg de gemeente het nieuws dat het dossier voor de volledige restauratie van de Plaatsmolen officieel aanvaard werd. Een positieve noot in een lang aanslepend dossier, maar er moet zeker nog geen victorie gekraaid worden. Paul Lambrecht schetste ons vlak voor zijn afscheid als schepen een beeld van dit ingewikkelde dossier.
De Pittemse Plaatsmolen, die zijn naam dankt aan het feit dat hij dicht bij de dorpskern (‘de plaatse’) ligt, werd in 1382 voor het eerst vernoemd. Tijdens de geuzentijd werd de molen vernield en in 1615 opnieuw opgebouwd, om in de 17de en 18de eeuw eigendom te worden van de Heren van Pittem. Pas tijdens de Franse Revolutie in 1798 kwam hij in particuliere handen en werd in 1855 overgenomen door de familie Goethals, de voorouders van de laatste molenaars Etienne.
De huidige molen werd in 1910 gebouwd en werd in 1949 buiten werking gesteld. De gemeente kocht de molen aan in 1973 en op 6 februari 1985 werd hij wettelijk beschermd als monument. In de jaren 90 werden een aantal werken uitgevoerd, maar in 2002 werd beslist dat een grondige restauratie noodzakelijk was.
“Het restauratiedossier werd in 2002 officieel opgestart om de molen tegen 2010, 100 jaar na de bouw, volledig gerestaureerd te krijgen”, begint Paul Lambrecht. “Een termijn van acht jaar bleek ons haalbaar, maar dat bleek utopisch. Het dossier werd destijds opgedeeld in drie delen. Het eerste deel was de molentechnische afbraak en de restauratie van de molenromp, het tweede deel was de molentechnische restauratie en het laatste deel waren de omgevingswerken.”
Restauratiepremie
“Al bij de eerste fase waren de tegenstellingen en discussies niet te tellen. Restaureren of heropbouwen, deugen de bestaande bakstenen, de mortel…? Er waren ook heel wat betrokkenen, die allen hun zegje wilden doen. Uiteindelijk werd gekozen voor een volledige afbraak en heropbouw van de molenmantel, met een maximaal hergebruik van het goed bewaarde binnenwerk. Op 9 oktober 2008 werd bij ministerieel besluit ook definitief de restauratiepremie goedgekeurd.”
“In 2009 werd de molen afgebroken en werd het molentechnisch gedeelte veilig opgeborgen in de gemeentelijke loodsen, waar het tot op vandaag nog steeds ligt. Het was de bedoeling in 2010 met de heropbouw te starten, maar helaas zorgde een bezwaar van de Cel Onroerend Erfgoed over de steenkeuze ervoor dat pas in september 2011 de eerste steen gelegd werd.”
“Nadat in 2012 de werken een jaar werden stilgelegd na een discussie tussen de aannemer en de architect over de houten balken raakte de molenmantel begin 2014 dan toch afgewerkt. Aansluitend werd een dossier ingediend voor fase twee, de molentechnische restauratie, maar daar stokte de molen echter weer. Omdat alles goed opgeborgen lag in de loodsen, was er volgens de overheid geen sprake van hoogdringendheid. We werden dus het slachtoffer van onze eigen zorgvuldigheid.”
Meerkosten
“Na heel wat pogingen werd het dossier begin oktober opgenomen in de lijst van te restaureren molens, waarbij Pittem op de tweede plaats zou staan. Het is uiteraard een eerste belangrijke stap, maar er is nog een lange weg te gaan en er blijven nog onzekerheden. Zo is er het feit dat deze materie inmiddels overgegaan is van de provincie naar het Vlaams gewest en dat er geen duidelijkheid is of Vlaanderen de subsidie van de provincie voor zijn rekening zal nemen. “
“r zijn ook al heel wat meerkosten opgedoken: de prijzen van meer dan tien jaar geleden zijn niet meer die van vandaag, het molentechnisch gedeelte in de loods heeft geleden door de tand des tijds en ten slotte staat de molenmantel al acht jaar onbeheerd. Op een planning voor de start van de werken is er dus nog geen zicht. Het blijft dus een kwestie van geduld.”
(JG)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
