“Onze zaak evolueert mee met zijn tijd”: Café Gemeente Sint-Joris bestaat al meer dan honderd jaar

Het vergaat de dorpscafés niet zo best de laatste jaren. Deze trend is al zo’n 40 jaar aan de gang. Het dorpscafé van vroeger zien we sneller gaan dan ons lief is. In Nieuwpoort trotseert café Gemeente Sint-Joris echter de tand des tijds.

In de dorpen rond Nieuwpoort sloten in de loop der jaren vele dorpscafés hun deuren en gaven de cafébazinnen er de brui aan. Het loonde de moeite niet meer, door de aanleg van de nieuwe verbindingsweg met Diksmuide al over de autosnelweg, konden ze nog alleen rekenen op het plaatselijke verkeer en op het cliënteel van de dorpskern. De tijd van de ‘passage’ en van de miliciens uit het kamp van Lombardsijde in de jaren 50 en 60 zou ook niet meer terugkomen. Eén uitzondering: café Gemeente Sint-Joris trotseert de tand des tijds.

Het dorp Sint-Joris kwam bijzonder lelijk gehavend uit de Eerste Wereldoorlog. Honderd jaar geleden werd de kerk van Sint-Joris dichter bij Nieuwpoort gebouwd en verrees ook het dorpscafé Gemeente Sint-Joris dat sinds 1951 werd uitgebaat door Gilbert Vansteenland en Alina Maes, de ouders van huidige uitbater Dirk Vansteeland (62).

Café en veel meer

Alina Maes werd geboren op 14 september 1930, de kranige dame is nu 93 jaar en vertelt hoe het allemaal begon. “Vanaf 1923 werd de herberg uitgebaat door Bertha Zamman. De herberg was toen eigendom van een bekende brouwerij uit leper. In 1929 werd het café aangekocht door mijn ouders Camiel Maes en Elza Vandenbroucke, die niet alleen bier tapten maar ook nog kruideniers- en textielwaren verkochten. Bovendien deed ‘Hoedje’ Maes, zoals hij in de volksmond algemeen genoemd werd, nog ‘de ronde’ met winkelwaar en met ondergoed. Tot hij op 4 maart 1938 vrij plots op 31-jarige leeftijd overleed. Mijn moeder Elza deed de zaak voort tot in 1939. Toen deed Cyriel Maeckelberghe er zijn intrede en hij nam ook ‘de ronde’ over.”

In 1951 trouwde Alina Maes met Gilbert Vansteenlandt, een aardappelboer uit Sint-Joris. Op 6 november van dat jaar nam het jonge stel het café weer zelf in handen. Terwijl Gilbert doorging met het rooien en verkopen van aardappelen, runde Alina zowel de kruidenierswinkel als het café. Daarnaast verkocht zij textiel, damesjurken en japonnen. In die tijd zag je ook Vansteenlandts mobiele etalagekast vaak in de streek rondrijden.

“Hier verbroederen plaatselijke inwoners en toeristen”

“Het café Gemeente Sint-Joris was jarenlang de ontmoetingsplaats voor het hele dorp. Na de hoogmis kwamen de inwoners hier samen om een potje te kaarten of te biljarten. Er is in al die jaren heel wat veranderd. De naam van het café, Gemeente Sint-Joris, bleef bewaard, maar de winkel De Nachtegaal werd een magazijn waar tijdens de kermisweek gedanst en gefeest werd. Op het programma stonden altijd een bal, een zangcrochet en een danswedstrijd tussen de lege flessen. Voorheen gebeurde dit allemaal in een danstent op het marktplein. In 1970 werd het café in een stemmig rustiek interieur gestopt en er kwam ook een open haard bij”, vertelt Alina.

Camping

Sint-Joris is een verminkt dorp. Sinds de fusie van 1970 heeft het een hoge prijs betaald voor de toeristische en industriële expansie van Nieuwpoort, wat het dorp ingrijpend heeft veranderd. De Groeningepolder tussen de Kruisdijk en de kronkelende kreek van Nieuwendamme werd ingenomen door een spaarbekken. Een uitgestrekte camping van maar liefst 30 hectare werd aangelegd tussen de IJzer en de Bruggesteenweg. Voorts werd er een industriezone gebouwd tussen de autosnelweg en de geplande doorsteek IJzer-Veurnevaart. “Die hele evolutie, vooral de massale toeloop van toeristen naar het anders zo vredige dorpje, bekeken mijn ouders zeker niet met een kwaad oog. Een nieuw cliënteel bood zich aan. Ze bleven hun trouwe cliënteel behouden maar hadden dra ook oog voor de toerist op de camping”, verduidelijkt zoon Dirk.

“Het dorpsleven kreeg echter een flinke klap toen de auto en televisie ook het platteland bereikten. Veel herbergiers verloren de strijd om hun klanten te behouden. Gilbert en ik hadden geluk toen in de buurt een spaarbekken en een camping werden aangelegd, waardoor Sint-Joris een recreatiegebied werd”, gaat Alina voort.

Landelijke sfeer

Er kwam een flink terras bij met gezellige zitjes en met een parasol. En in zo’n café op de boerenbuiten kan je plots ook dagelijks een lekkere wafel en een smakelijke pannenkoek verorberen tegen een betaalbare prijs. In de late avond verbroederde de plaatselijke bevolking er met de aangekomen toeristen. Het café evolueerde mee met zijn tijd en overleefde glansrijk, het kreeg een toeristische uitstraling, waar zowel toeristen als vakantiegangers kunnen ontspannen met een biertje, picon à la Dirksje en frietjes met een ferme côte à l’os, waar Dirk Vansteeland bekend voor is.

In de gelagzaal blijft de landelijke sfeer behouden. Naast de 170 bierpotten die aan het plafond hangen, blijven de originele landbouwstukken als blikvangers herinneren aan vroegere tijden, toen Sint-Joris nog volledig afhankelijk was van de landbouw.