Neem een flesje Cristal uit een bierbak en met een beetje geluk zie je een afbeelding van hopteler Benedikte Coutigny uit Proven. Alken-Maes, die de pils brouwt, doet dat om hun hopleverancier te bedanken voor de samenwerking. Benedikte runt samen met haar man en zoon het ’t Hoppecruyt en mag de Alkense brouwerij tot haar grootste klant rekenen. “Het is een mooie vorm van erkenning.”
In het centrum van Proven – je moet een beetje zoeken om de site te vinden – ligt ’t Hoppecruyt, een Vlaamse hoeve waar al vijf generaties van de familie Desmyter hop kweken. Op een van de akkers groeit het gewas al sinds 1893. “Nooit werd op dat stuk grond iets anders gekweekt”, zegt Benedikte Coutigny (49).
Benedikte baat het bedrijf uit samen met haar man Wout Desmyter (52) en zoon Roel (25). Dochter Marou (22) studeert in Gent. “Wij hebben 13 hectare grond bestemd voor het kweken van verschillende soorten hop. Daarnaast telen we, vooral om de wintermaanden op te vangen, spruitjes en knolselder.”
Kennis verdwijnt
“Op ons bedrijf vind je twaalf variëteiten hop: elf soorten aromahop en één bitterhop. De aromahop dient vooral om streekbieren te maken, terwijl bitterhop veelal gebruikt wordt in pilsbier. Er is een tijd geweest dat de pils niet meer met Belgische hop werd gebrouwen en dat is meteen een van de redenen waarom heel wat hopboeren ophielden te bestaan. Een ander probleem, dat we wel meer zien in de landbouw, is dat bedrijven worden stopgezet omdat er geen opvolging is. De kennis verdwijnt. Het kweken van hop wordt niet onderwezen op de landbouwschool, zelfs in de bacheloropleiding komt het niet aan bod.”
Overproductie
“Hop telen kan je niet vergelijken met het telen van een andere vrucht. Voor onze spruiten en knolselder zijn we afhankelijk van de marktprijs. Voor hop is dat anders. Je onderhandelt met de klant over de hoeveelheid, de variant en de prijs. Voor onze hop krijgen we een heel correcte prijs, wat bij veel andere landbouwgewassen wel anders is. Dat geldt enkel als je rechtstreeks levert aan een brouwer. Indien je werkt voor een groothandelaar, zit je met hetzelfde probleem.”
“Het heeft ook andere voordelen. Het is veel meer ecologisch, je verkoopt wat je teelt. In de landbouw hoor je vaak spreken van overproductie, waardoor de prijzen kelderen. Omdat wij de hoeveelheid op voorhand afspreken, hebben we dat probleem niet.”
Extreem weer
“Hoe Cristal bij ons terecht kwam? Die mensen hadden één bepaalde variëteit nodig die wij toevallig kweken. We hadden gemerkt dat ze via een onze webwinkel al enkele keer een kleine hoeveelheid hadden besteld. Dat was wellicht om te testen. De resultaten moeten positief zijn geweest, want de brouwerij werd onze grootste klant.”
“Het fijne is dat we elkaar op veel vlakken vinden. Zo zijn we bijvoorbeeld beiden bezig met de klimaatverandering. Wij zoeken een soort hop dat extreem weer kan weerstaan. Cristal gaat volledig mee in dat verhaal. Ze bekijken hoe ze dat product kunnen verwerken in hun pils.”
Vlaamse Innovatieprijs
Het verhaal van hop in bier begint in de middeleeuwen. “De monniken gebruikten het om ‘de mannen rustig te houden’”, lacht Benedikte. “Tot ze het op een dag probeerden in bier. Meteen hadden ze een bewaarproduct ontdekt voor hun gerstenat en later werd hop een echte smaakmaker.”
In 2018 won ’t Hoppecruyt de Vlaamse Innovatieprijs voor land- en tuinbouw met het project ‘Verwerken en verpakken van de hop binnen de 24u’. “We doen dat door onze hop te pelletiseren. Daardoor moeten we hop niet meer opnieuw drogen en besparen we op elektriciteit en diesel, verminderen we de transportkosten en is de oogst binnen de 24 uur bij de brouwer. Het is een heel ecologische manier van werken.”
Rode spint
Een ander ecologisch initiatief waarmee de hopboer experimenteert, is schapen laten grazen tussen de ranken. “De schapen zetten we in tegen de rode spint. Die mijt legt haar eitjes op de onderste blaadjes van de planten. De schapen lusten die blaadjes wel. Vroeger hadden we een heel goed resultaat door alles met de hand te verwijderen, maar dat was een gigantisch werk. De schapen maken het ons dus een stuk gemakkelijker.”
Meester-brouwer
“De relatie met onze leverancier is vooral gebaseerd op vertrouwen. Met Benedikte en haar gezin is dat vertrouwen er vast en zeker”, zegt meester-brouwer Ellen Mertens van brouwerij Alken-Maes.
Brouwbedrijf Alken-Maes is het op een na grootste brouwbedrijf van België. In 1988 ontstond het uit een de fusie tussen Brouwerij Maes en Brouwerij van Alken. Sinds 2008 maakt het deel uit van de Heinekengroep. “Ook houden we ecologie en lokaal werken hoog in het vaandel. Bovendien zijn Benedikte, Wout en Roel gepassioneerd door hun product. We geven ze dan ook graag een plaatsje op onze Cristalflesjes.” (CMW)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier