‘Vitrine’ is een romantische theaterkomedie die een ode moet zijn aan de onafhankelijke boekenwinkel. Schrijver-acteurs Ellis Meeusen en Steven Beersmans konden daarvoor in Zuid-West-Vlaanderen terecht in Villa Buurvrouw, de kunstorganisatie van Emmanuelle Rollé in de Stationsstraat. Zij was niet toevallig de uitbaatster van de Standaard Boekhandel, de ‘laatste boekenwinkel in Menen’. Toen ze noodgedwongen moest sluiten, leefde dat in de Wieltjesstad. “Een goede boekenwinkel is een meerwaarde voor een stad”, klinkt het.
Van 2002 tot en met 2021 was de Standaard Boekhandel in de Rijselstraat een van de culturele hotspots in Menen. Emmanuelle Rollé was bijna twintig jaar lang het gezicht achter de boekhandel en moest onverwacht haar winkel sluiten. “De boekhandel was op dat moment de laatste in de stad”, zegt ze er zelf over. “Een boekenwinkel in een stad is echt wel een meerwaarde. Door een herstructurering zouden we gaan sluiten. De meeste Menenaars vonden dat geen goede zet. Het leefde hier wel. In het begin was het voor mezelf echt een klap.”
De deur ging op 30 juni 2021 voorgoed dicht, al trok Emmanuelle kort daarna een andere deur stevig open: die van Villa Buurvrouw in de Stationsstraat. Ze kocht een herenhuis in de stationsbuurt en maakte een andere droom waar, de uitbating van een eigen kunstorganisatie. “Ik ben afkomstig van Wevelgem, maar ben in de periode van de boekenwinkel ingeburgerd geraakt hier. We organiseerden er veel evenementen samen en ik ben echt verweven geraakt met de inwoners.”
Ergens was het dus een logische stap om de Wieltjesstad te nemen als locatie, al was cultuurstad Gent in het begin ook een optie. “Ik wou gewoon iets starten waar cultuur in de brede vorm plaats kon vinden. Gent werd steeds onbetaalbaarder en mijn oog viel op dit pand. Het plaatje paste gewoon.” Zo hield Emmanuelle, samen met een paar vrienden, kort na de sluiting van ‘haar’ boekenwinkel al een eigen vzw boven de doopvont.
Met cc De Steiger
Ellis Meeusen en Steven Beersmans, de schrijver-acteurs van het stuk ‘Vitrine’ hadden op het eerste gezicht Menen niet voor ogen toen ze hun stuk creëerden. Via Bart Bogaert, theaterprogrammator van CC De Steiger, vielen de puzzelstukken ook hier opnieuw naadloos ineen. Het theaterstuk is er gekomen in samenwerking met CC De Steiger. “Steven en ik studeerden allebei in Leuven en werken er nog vaak. Je hebt er Boekarest, een onafhankelijke boekhandel met een inspirerende eigenaar”, zegt Ellis. “Je mag ‘Vitrine’ zien als een ode aan de onafhankelijke boekhandel. Het is een ontmoetingsplek, waar je dankzij een vast klantenbestand vaak dezelfde gelijkgestemden tegenkomt. Een goede uitbater kent zijn publiek en durft hard te zijn in welke boeken hij aan welke persoon tipt. Dat doen grote boekenwinkelketens uiteraard niet.”
Het nakend gevaar van de grote ketens voor de kleine boekhandels is ook iets wat gethematiseerd wordt in ‘Vitrine’. “In het stuk komt er een grote keten aan de overkant van de straat”, legt Steven uit. “Dat maakt de zaken steeds moeilijker. De eigenares in ons stuk gelooft echter volledig in haar eigen filosofie. Ze kent haar boeken en klanten; doet niet aan acties en kortingen.” Zonder de volledige plot uit de doeken te doen, geven Ellis en Steven wel nog het volgende mee. “Er komt elke dag een schrijver langs in de boekenwinkel, een vriend van de eigenaar. En op een dag gebeurt er iets bovenwerkelijks…”
Een kleine setting
Het stuk is zo ook een ode aan het lezen an sich. Lezen we steeds minder? De cultuurliefhebbers zijn het er zelf niet over eens. Emmanuelle zegt van wel, en dan vooral de jeugd. Ellis is dat niet zo zeker en is hoopvol. “Als ik wat ik zie op een modale treinrit als steekproef neem, dan ben ik hoopvol. Er wordt toch nog gelezen, hoor.” En dat hoort ook zo. Er worden ten slotte verschillende voordelen genoemd, en dan hebben we het niet enkel over de ontwikkeling van je eigen fantasie. “Fictie lezen is de beste manier om de mens te begrijpen”, zegt Steven. “Je volgt de gedachtegang van een personage en leeft je in.”
“Fictie lezen is de beste manier om de mens te begrijpen”
‘Vitrine’ wordt drie keer opgevoerd in Villa Buurvrouw in de Stationsstraat 84, op 13 en 15 februari. Op 16 februari staat de cast in de boekhandel Tiny Stories in Kortrijk, om erna nog naar Wilrijk te trekken. De voorstellingen in Zuid-West-Vlaanderen zijn volledig uitverkocht. De romantische theaterkomedie wordt telkens opgevoerd in een kleine setting, wat van Villa Buurvrouw de ideale locatie maakte. In Menen nemen er ook drie Meense gastacteurs, Julia Wenes, Kim Rigole en Rita Verfaillie, een kleine rol op zich. Met dank aan: Nico Boon, Aline Nuyens, Bram Kelchtermans, Bart Bogaert, Sabien Van Herzele, boekhandel Boekarest en deBuren. Met steun van: CC De Steiger/Menen, deAuteurs en Stad Leuven.
