‘Schelpenman’ Antoine Maréchal viert tienjarig bestaan: “Schelp is het oudste instrument ter wereld”

Schelpenman Antoine Maréchal: “In het voorjaar breng ik een nieuwe EP uit.” (foto Kristof Desmet)
Rémi Bruggeman
Rémi Bruggeman Medewerker KW

Antoine Maréchal is het gezicht achter het project Schelpenman. Muziek maken op basis van schelpen en stem? Hij is er het levende bewijs van. Dit jaar viert de Wevelgemnaar het tienjarig bestaan van de Schelpenman met een nieuwe EP. Je kan hem de komende maanden ook op verschillende plekken in de regio aantreffen.

Zelfs iemand die niets van muziek kent, kan doorgaans wel de standaardmuziekinstrumenten opnoemen: gitaar, trompet, drum… Wat Antoine Maréchal (45) uit Wevelgem doet is echter behoorlijk bijzonder. Ondertussen maakt hij al een tiental jaar muziek met schelpen. “Ik heb de klik gemaakt toen ik op de rommelmarkt in Doornik rondwandelde en een schelp vond. Ik bedacht dat het mogelijk moet zijn om ook daar muziek mee te maken”, blikt hij terug op het prille begin van zijn project Schelpenman.

Muzikaal leven

Nog voor het debuut van de Schelpenman, kon Antoine echter zijn muzikale ei al kwijt in tal van andere projecten. Hij is bij wijze van spreken geboren met een muziekinstrument in de hand. Piano, gitaar, schelpen en nu ook een zelfgemaakte xylofoon, ze behoren allemaal tot de mogelijkheden van Antoine.

De muzikant leefde dan ook zeven jaar in de cultuurstad en -regio Aix-en-Provence, op een boogscheut van Marseille. Voor de liefde verhuisde hij uiteindelijk naar België en sinds een paar jaar mag hij zich een Wevelgemnaar noemen. Maréchal werkt over de grens, voor een deel in het CFMI (Centre de Formation de Musiciens Intervenants, red.) in Lille, waar hij onder andere ook een opleiding tot instrumentenmaker volgde. Nu organiseert hij zelf workshops in Noord-Franse basisscholen waarin leerlingen zingen, bewegen en spelen met Antoine zijn zelfgemaakte instrumenten en soms ook zelf instrumenten maken. “Ik sta met één voet in Frankrijk en één voet in België”, omschrijft hij het zelf.

Stemmen met wax

Vandaar ook – deels – het idee om muziek te gaan maken met schelpen. Toch speelde hij ook daarvoor al met het concept. “Voordien was ik lid van een fanfare en voor een bepaald optreden kwam ik in contact met Les Chevals (een Parijse brassband die bekend staat om het gebruik van schelpen, red.). Ik hoorde hen toen muziek spelen met schelpen, maar toch klonk het volgens mij nog te ruw.”

Later leerde Antoine dus zelf hoe hij de schelpen kon stemmen aan de hand van wax. Hij heeft zelfs voor elke noot een bepaalde schelp liggen. “Het besef dat ik met verschillende schelpen een akkoord kon bouwen, was de grote eye-opener voor mij. Ik zocht dus steeds meer schelpen op rommelmarkten tot ik alle noten kon vormen. Bij de optredens van de Schelpenman vormen mijn stem en de schelpen de basis. Er kan ook gitaar en percussie bij komen.”

Met de Schelpenman treedt Antoine per jaar zo’n tien keer op, in de ruime regio en soms ook in het Brusselse. Hij noemt het zelf ‘The Magic Conch Spell’, een ‘toverspreuk van de magische schelp’. In spirituelere culturen is de schelp als instrument trouwens veel gangbaarder. “De schelp is het oudste instrument ter wereld”, weet Antoine. “Die wordt in religieuze en muzikale context gebruikt, maar bijvoorbeeld ook bij vissers in de Caraïben.”

Inspiratiebron

Hij noemt de Amerikaanse jazztrombonist Steve Turre als grote inspiratiebron. Hij was de eerste die de tonaliteit van schelpen kon aantonen en gebruiken. “Een andere grote inspiratiebron is de a-capellazanger Bobby McFerrin. Dankzij zijn muziek ben ik veel meer gaan improviseren. Dat was een verademing.”

De formule van Antoine laat zich trouwens allesbehalve beperken. Zelfs met zijn ‘Schelpenfiets’ kan hij optreden. “De fiets vervoert een eigen geluidsinstallatie en kan zelfs zijn eigen elektriciteit opwekken. Ik kan ermee spelen in velden, tuinen, aan zee…” Hij biedt uiteraard ook workshops aan waarin je zelf kan leren instrumenten maken, en dan gaat het niet enkel over schelpen. “Je kan bijvoorbeeld ook een xylofoon maken aan de hand van fleskalebassen (plant uit de komkommerfamilie, red.). Als je die laat uitdrogen zijn ze een ideale resonator. Het is dankzij het CFMI dat ik dat ben beginnen inzien. Ze hebben een andere aanpak van muziek maken. Werkelijk alles kan een muziekinstrument zijn.”

Tien jaar

2025 luidt het tienjarig bestaan in van de Schelpenman, en dat mag gevierd worden. “Ik kom in het voorjaar met een nieuwe EP. Ik heb het gevoel dat de nummers meer afgewerkt zijn dan die van mijn vorige album. Ik heb er ook uitgebreid de tijd voor genomen.” Wil je Antoine zelf eens aan het werk zien? Op 10 mei speelt hij in het Textielhuis in Kortrijk in samenwerking met een soundsystem, maar ook op de Sinksenfeesten zal je hem terugvinden. In regio Menen zal hij het beste van zichzelf geven op Reckebilck Feest en de kermis in Rekkem.

www.schelpenman.com/nl

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content