“Humor is in mijn leven altijd essentieel geweest”: Erwin (57) vertaalt ’s lands belangrijkste strips in zijn Wingens atelier

Erwin Cavens bij een kleine greep uit zijn vertaalde stripverhalen. “Ik lees graag knappe verhalen.” © foto GGM
Georges Gielen
Georges Gielen Medewerker KW

Wanneer je even bladert door ’s lands belangrijkste strips zoals Thorgal, Largo Winch, Buck Danny, XIII, Blake & Mortimer of Guust Flater sta je er waarschijnlijk niet bij stil dat de man die al die Franse ballonnetjes in het Nederlands vertaalt gewoon in Wingene woont, in de Vinkestraat. Zijn naam is Erwin Cavens (57) en van zijn werk worden jaarlijks honderdduizenden exemplaren gedrukt.

We treffen Erwin Cavens in zijn landelijke woning in de Vinkestraat, knus weggestopt in het weidse landschap. Zowat alles in zijn interieur ademt oosterse invloeden: Japanse schuifdeuren, Chinese pentekeningen, beschilderde vazen met oosterse motieven… Hij moet ook een verwoed verzamelaar zijn. In de ene hoek mijmert een collectie beren, in een andere staan rijtjes vintage mini-sportwagens. In de woning neemt een met voetpedalen aangedreven Singer-achtige naaimachine opvallend veel plaats in.

Eenmansredactie

Het eenmansbedrijf van Cavens heet ‘The House of Boom!’, een grappige onomatopee of klanknabootsing op de bekende Indiana Jones-film ‘The Temple of Doom’. “Humor is in mijn leven altijd essentieel geweest”, verklaart Cavens. “Ik vind een dubbele bodem belangrijk in zowat alles wat je doet.”

Geen wonder dat hij zich in de stripwereld in geen tijd thuis voelde als een vis in het water. “Ik volgde een grafische opleiding bij Sint-Lucas in Brussel”, vertelt Erwin. “Mijn vader Karel werkte als een eenmansredactie voor het weekblad Robbedoes en was bevriend met Jef en Karel Anthierens. Zo maakte ik vrij snel kennis met de vele uitgaves van Dupuis. Ik ben als het ware met strips opgegroeid, kan schrijven, kan humor waarderen en ken Frans. Op een bepaald moment moest ik mijn vader bij het weekblad Robbedoes tijdelijk vervangen. Ik ben er definitief gebleven.”

Bomen snoeien

Toen het weekblad Robbedoes in 2005 definitief stopte, bleef Erwin Cavens in de stripwereld kleven via Magic Strip en Balloon Books, om uiteindelijk vanaf 2012 als zelfstandige binnen zijn eenmansbedrijf ‘The House of Boom!’ vertaalwerk en ‘lettering’ te doen. “Die bedrijfsnaam was wellicht niet mijn beste idee, want in het begin dachten mensen waarschijnlijk dat ik bomen snoeide”, lacht Erwin.

“Er is niets moeilijker dan Franse humor vertalen”

Voortaan werkt hij voor de grootste stripuitgeverijen zoals Dupuis, Lombard, Dargaud, Glenat en De Standaard. Wij denken dan: Artificial Intelligence (A.I.) doet dat vertaalwerk toch in een handomdraai? Heb je daarvoor nog een knappe kop uit Wingene nodig? Cavens kan een glimlach niet onderdrukken.

Knappe verhalen

“Ik doe veel meer dan louter vertalen”, reageert hij. “Veel strips worden in ’t Frans gemaakt voor een Franstalig publiek. Maar daar zitten soms heel wat speelse verwijzingen in. Guust Flater bestaat uit niets anders dan woordspelingen. Er is werkelijk niets zo moeilijk als Franse humor vertalen. Dat kan A.I. niet, want dat systeem kent geen humor.”

Stripreeksen zoals Thorgal, Largo Winch en Blake & Mortimer worden met honderdduizenden uitgegeven.
Stripreeksen zoals Thorgal, Largo Winch en Blake & Mortimer worden met honderdduizenden uitgegeven. © fotomontage GGM

“Bovendien wordt in reeksen zoals De Blauwbloezen de tekst nog ambachtelijk en manueel in de ballonnen geschreven. Dat is zo leuk aan de job: ik schrijf graag en ik maak kennis met heel wat knappe verhalen. Gelukkig maar, want – geloof me – er is niets zo erg als een slecht verhaal vertalen. Dat loopt voor geen meter.”

Drukke periode

Het werk van Cavens heeft een enorme impact. “De bekendste strips worden toch makkelijk op zo’n kwart miljoen exemplaren gedrukt”, weet Erwin. Geleidelijk komt de zomer eraan en dat is meteen de drukste periode. “Veel strips moeten tegen november en december in de winkel liggen, want die periode maakt zowat de helft van alle omzet”, weet Erwin. “Vandaar dat ik nu de ene na de andere strip toegestuurd krijg. Je mag rekenen dat ik per stuk toch gauw een week bezig ben: vertalen, nalezen en herwerken. Maar als al die bekende strips dan in de kerstperiode uitkomen, heb ik die natuurlijk al allemaal gelezen. It’s part of the job!

Je kan The House of Boom! volgen op Instagram.