Sinksenfeesten eren striptekenaar Morris met thema ‘The Far West’

Morris gaf ook de bekende hond van Lucky Luke een eigen strip. © BELGA
Peter Van Herzeele
Peter Van Herzeele Medewerker KW

Het thema van de Sinksenfeesten 2023 is niet voor niets ‘The Far West’, een knipoog naar Kortrijkzaan Maurice De Bevere, alias Morris, de artistieke en geestelijke vader van de stripheld Lucky Luke, die zijn avonturen beleeft in het Wilde Westen. Morris zou dit jaar 100 geworden zijn. “Een mooiere insteek konden we niet hebben”, aldus burgemeester Ruth Vandenberghe.

Maurice De Bevere is geboren op 1 december 1923 en bracht zijn jeugd door op Overleie en aan het Sint-Amandscollege. Zijn vader was directeur van een fabriekje waar pijpen in terracotta werden gemaakt met pijpenkoppen in de vorm van een hoofd van een bekend persoon. Morris volgde de middelbare school aan het Sint-Jozefscollege in Aalst waar hij op internaat zat, geleid door paters jezuïeten. Deze paters, die toen nog een lange zwarte soutane droegen, inspireerden hem voor de figuren van de lijkbidders uit Lucky Luke, zijn stripheld.

Maurice raakte er geïnteresseerd in een Pathé Baby-projector waarvan hij ook thuis een exemplaar had. Met het apparaat kon hij films vertraagd afspelen en zo leerde hij hoe animatie in haar werk gaat. Na zijn middelbare studies ging hij rechten studeren aan de Universiteit Leuven, in de hoop om na zijn studies de pijpenfabriek van zijn vader niet te hoeven overnemen. Zijn interesses lagen echter elders: het beeldverhaal.

C. B. A. en Dupuis

Als kind en adolescent las hij onder meer het blad Mickey Mouse Weekly en hij was fan van Popeye en Kuifje en van films. Op zijn tiende maakte hij bijvoorbeeld folioscopen voor zijn vrienden. Na zijn studies wilde hij dan ook in de tekenfilmbranche werk vinden.

In 1944 ging Morris werken voor de toen naar Brussel verhuisde tekenfilmstudio C. B. A. die Morris uit de krant had leren kennen. Ondanks Morris’ kennis op dat vlak, werd hij aanvankelijk geen animator, maar werd hij aangenomen om de potloodtekeningen van de animatoren met penseel te inkten op cellofaan. In 1945 werd hij toch animator. Nadat C. B. A. in 1946 werd gesloten, ging Morris bij Dupuis aan de slag. In 1947 verscheen het eerste verhaal van Lucky Luke en dat werd meteen een groot succes.

Naast Lucky Luke tekende Morris ook Rataplan, een spin-off over de gelijknamige hond. Het eerste Lucky Lukeverhaal van Morris verscheen in 1947 onder de titel Arizona 1880. Bij de studio C. B. A. leerde Morris André Franquin kennen, die een vriend voor het leven zou worden. Ze deelden hun passie voor jazz en de Amerikaanse popcultuur. In 1948 reisde Morris met Franquin naar Mexico en de VS. Hij zou er zes jaar blijven en werd in New York voorgesteld aan René Goscinny, die ansichtkaarten inkleurde. Goscinny zou vanaf 1955 Morris’ vaste scenarioschrijver worden.

Tweede auteur

Op 8 januari 2022 publiceerde de website Marsam een artikel met conclusies van een jarenlang onderzoek naar de rol van Louis De Bevere, de broer van Maurice. “Louis of Lodewijk of Lode, zoals hij zich in het Nederlands liet noemen, zou namelijk meegeholpen hebben bij de totstandkoming van Lucky Luke en de eerste verhalen van de komische westernreeks”, vertelt Arvid Viaene, de voorzitter van de goochelaarsvereniging Inner Magic Circle van Kortrijk en auteur van een lezing over Louis/Lode die ook goochelde en illusionist was.

“Documenten bewijzen dat Maurice’ broer Louis meerdere keren meeschreef” – Arvid Viaene

“Overtuigende bewijzen uit de grote familiearchieven moeten duidelijk maken dat Louis op de allitererende namen van Lucky Luke en Jolly Jumper, naar het voorbeeld van Donald Duck en Mickey Mouse, kwam, maar dat hij ook meerdere verhalen van Lucky Luke heeft geschreven, of er tenminste het basisidee voor leverde.”

In 2017 ontmoetten onderzoekers Michaël Baril en Clément Lemoine de uitgeefster Danielle Monsch van Lucky Productions. Zij stelt Louis voor als de scenarist van alle Lucky Luke-verhalen voordat René Goscinny de reeks begint te schrijven. “Om die bewering te verifiëren, proberen de onderzoekers de familie van Louis te contacteren, maar zijn zoon Dirk was overleden en Morris had zelf geen kinderen. Maar de dochter van Dirk, Yana, wilde het graag hebben over haar grootvader. Om Louis’ inbreng te laten erkennen, opende ze de familiearchieven en bracht ze Michaël en Clement met mij in contact. Uit dat onderzoek kwamen de eerste tegenstellingen tot de officiële versie bloot te liggen. In interviews gaf Morris zelf al te kennen dat zijn broer de synopsis van Dick Diggers Goudmijn (1947) heeft geschreven, met de aanvulling en niets anders. In de archieven zijn nochtans meerdere stukken te vinden die meer dan dat aantonen. Zo bestaan er meerdere overschrijvingen, alsook een door Louis ondertekend ontvangstbewijs voor 2.000 Belgische frank die Louis van zijn oudere broer Maurice kreeg voor het scenario van het korte verhaal Lucky Luke en Androcles uit 1956. Yana woont in Parijs en ik heb goede contacten met haar. De documenten bewijzen dat Louis meerdere keren meeschreef en zelfs enkele tekeningen ontwierp”, aldus Arvid die een achtergrond heeft in straattheater, illusionisme en goochelen.

Nieuw stadsspel

Stad Kortrijk lanceert tijdens het Sinksenweekend het nieuw stadsspel Lucky Luke en de Guldensporenschat. In de gevangenis ontmoeten de Daltons kwakzalver Dr. Doxey. Ze ontfutselen hem een schatkaart die hij geërfd heeft van een verre voorouder, die in 1382 deelnam aan de plundering van Kortrijk. Dat stadsplan toont de bergplaats van een aantal Gulden Sporen. De vier boeven ontsnappen en reizen naar Kortrijk, Lucky Luke is ze nagereisd en arresteert hen. Een fles van Dr. Doxeys elixir met daarin de schatkaart geeft hij in bewaring ergens in Kortrijk. Gezinnen kunnen helpen de schat te vinden.

Er zijn dagelijks drie sessies van het stadsspel in het Ondernemerscentrum aan de Leiestraat 22: om 13, 15 en 17 uur, telkens voor twee tot vier gezinnen. Inschrijven voor het stadsspel kan op zaterdag en zondag, tussen 12 en 16 uur, in het Ondernemerscentrum.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier