Het parket eist een celstraf van 15 maanden met uitstel en een stevige boete voor voormalig burgemeester Francesco Vanderjeugd van Staden wegens belangenneming. Bovendien wil de procureur dat Vanderjeugd alle winst die hij maakte met de verdachte vastgoedtransacties – goed voor om en bij de 463.000 euro – terugbetaalt. Zelf vraagt Vanderjeugd de vrijspraak. “Ik heb het recht om te ondernemen, net als iedereen.”
Schijnbaar ontspannen en vergezeld door zijn twee advocaten – oud-stafhouder Antoine Van Eeckhout en de Gentse procedurepleiter Louis De Groote – stapte Francesco Vanderjeugd dinsdagmorgen de rechtbank in Kortrijk binnen. Vanderjeugd wordt vervolgd wegens belangenneming: het vermengen van persoonlijke belangen met die van de gemeente waar je een mandaat bekleedt. Tot december vorig jaar was Vanderjeugd burgemeester van Staden. Op zijn 23ste werd hij er de jongste burgemeester van het land en raakte hij er twee keer herverkozen.
Tijdens zijn laatste ambtstermijn zou hij zich volgens het openbaar ministerie schuldig gemaakt hebben aan belangenneming. Twee keer zelfs. Vanderjeugd kocht telkens panden op, die samen met aanpalende panden verkocht werden aan een projectontwikkelaar. Die gooide de woningen plat en zette er appartementen op. Dat Vanderjeugd telkens een serieuze meerwaarde kon realiseren – in het ene geval 285.000 euro, in het andere 187.000 euro – op anderhalf jaar tijd, deed de wenkbrauwen fronsen. Onze krant bracht de zaak in december 2021 naar boven, waarna het gerecht een onderzoek startte.
200 procent integer
“Mensen met een openbaar ambt, zoals een burgemeester, genieten het vertrouwen van de burger en moeten dus zeer voorzichtig zijn dat ze hun persoonlijke belangen niet vermengen met die van de gemeente die ze besturen. Meneer (doelt op Francesco Vanderjeugd, red.) is daarin schromelijk tekortgeschoten”, aldus de procureur. Zo bleek uit haar betoog dat de neef van Francesco Vanderjeugd – die in zijn naam onderhandelde over de aankoop van één van de bewuste panden – bij de verkopers aanklopte met een schattingsverslag dat op een onverdacht moment nog opgesteld werd in opdracht van de gemeente, die ook haar oog had laten vallen op het bewuste pand maar het niet kocht. “Hoe kon die neef aan dat document komen? Ik moet daar wellicht geen tekeningetje bij maken”, stelde de procureur.
“Het is duidelijk dat hij zijn financiële belangen vooropstelde”
Voor de openbaar aanklager is het zonneklaar dat Vanderjeugd over de schreef ging. “Mensen in een openbare functie moeten 200 procent integer zijn. Het is duidelijk dat hij hier zijn financiële belangen vooropstelde en dat hij daarbij kennis gebruikte die een gewone burger niet had”, stelde ze. Voor Vanderjeugd vroeg de procureur dan ook vijftien maanden celstraf met uitstel, een effectieve geldboete en de verbeurdverklaring van alles wat hij met de vastgoedtransacties heeft verdiend. Uit het dossier blijkt dat dit om 463.000 euro gaat. De vraag is of daar ook de meerwaardebelastingen en de notariskosten moeten van afgetrokken worden.
Advies
De verdediging van Francesco Vanderjeugd gaat vol voor de vrijspraak. “Over de hele lijn, u zal wel moeten”, pleitte advocaat Louis De Groote. “Er is geen enkele sprake van voorkennis. Hij heeft ook de besluitvorming over de projecten waarin hij betrokken was, niet beïnvloed. Meer zelfs: toen er moest gestemd worden over de omgevingsvergunningsaanvraag van één van die projecten, heeft hij vooraf advies gevraagd aan de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten met de vraag of hij wel mocht meestemmen. Men zei dat dit geen probleem was. Hoe transparant kan je zijn?”, pleitte ook advocaat en oud-stafhouder van de West-Vlaamse balie Antoine Van Eeckhout.
Francesco Vanderjeugd kreeg zelf het laatste woord. “Ik ben blij om hier te staan om mijn verhaal te doen”, begon hij zijn betoog, duidelijk geëmotioneerd. “Er wordt hier geprobeerd om een verhaal op te hangen alsof ik heer en meester was in Staden maar men vergeet dat ik slechts een deel van het college van burgemeester en schepenen was én vooral dat er ook een neutrale ambtenarij is. Ik heb altijd geprobeerd om mijn mandaat integer uit te oefenen. Ik heb het recht om te ondernemen, net als iedereen. Elke andere burger die dezelfde transacties zou gedaan hebben, zou hetzelfde resultaat behaald hebben”, klonk het.
Seksfilmpje
Vanderjeugd kwam ook nog eens terug op zijn politieke afscheid, deze zomer. Nadat in deze krant bekend raakte dat hij op een verkiezingsevent een zelfgemaakt seksfilmpje had getoond aan enkele jongeren, gooide Vanderjeugd de handdoek in de ring. De feiten benoemen in de rechtbank deed hij niet, maar het afscheid van de politiek was wel noodzakelijk. “Ik moest wel stoppen met de politiek om de rust te laten terugkeren in de organisatie en in de gemeente. De perceptie zat fout, ook bij de mensen die vertrouwen hadden in mij. Ik hoop dat ik ooit nog het vertrouwen kan krijgen om iets te doen voor de samenleving, in gelijk welke rol, ik heb dat altijd graag gedaan”, klonk het in tranen.
Zijn advocaten hielden, naast de gevraagde vrijspraak, nog een slag om de arm. “Mocht u toch beslissen dat de feiten bewezen zijn, dan durven wij een opschorting vragen. Meneer Vanderjeugd voelt zich ook niet te goed om een werkstraf uit te voeren. En mocht u toch een straf willen opleggen, vragen wij u om rekening te houden met de agressieve mediacampagne die er tegen hem geweest is”, klonk het.
De rechter doet uitspraak op 4 februari.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier