Een plas bloed in een kasteel. Een excentrieke vader van vier kinderen die spoorloos verdwenen lijkt. Geruchten van incest. Een populaire dorpsdokter met een gekrenkt eergevoel én connecties in de onderwereld. Met die elementen is het niet verwonderlijk dat West-Vlaanderen tien jaar geleden in de ban was van de Kasteelmoord. Onze misdaadjournalist Laurens Kindt reconstrueert het spraakmakend verhaal in een exclusieve reeks. Vandaag aflevering 2: Omerta in Ruiselede.
De Kasteelmoord in het kort
Op 31 januari 2012 verdwijnt kasteelheer Stijn Saelens spoorloos uit kasteel Carpentier in Wingene. Zeventien dagen later vindt de politie hem dood in een put bij de chalet van Pierre Serry in Maria-Aalter. Serry is een boezemvriend van dokter André Gyselbrecht uit Ruiselede, de schoonvader van Stijn Saelens. Gyselbrecht gaf de opdracht om zijn schoonzoon te vermoorden omdat hij vreesde dat die met zijn vrouw en vier kinderen naar Australië zou emigreren én omdat er sprake zou geweest zijn van incest door Stijn Saelens. Om de moord uit te voeren, deed Serry een beroep op een Nederlandse go-between – Evert de Clercq – die vervolgens twee huurmoordenaars vond: Ronnie Van Bommel en Roy Larmit. Na een proces dat in totaal twee jaar duurde, kreeg dokter Gyselbrecht in mei 2019 21 jaar celstraf opgelegd. Serry, De Clercq en Larmit kregen respectievelijk 19, 20 en 15 jaar. Van Bommel overleed kort nadat hij de moord pleegde aan kanker.
Gealarmeerd door een paniekerig telefoontje van Elisabeth Gyselbrecht over de verdwijning van haar man Stijn Saelens rept een combi van de politiezone Regio Tielt zich op dinsdag 31 januari 2012 even na 13 uur naar kasteel Carpentier in Wingene. De agenten hebben blijkbaar weinig terreinkennis want ze rijden alsmaar verkeerd en doen er bijna een uur over om de oprijlaan van het kasteel te vinden.
Uiteindelijk is het Dieder, een broer van Stijn Saelens, die met zijn Audi voorrijdt en de agenten de weg toont. Eenmaal in het kasteel krijgt de politie de volle laag van Anne-Marie Dupont, Stijns moeder, die zich afvraagt hoe het komt dat zij er vanuit Kortrijk sneller geraakt is dan de politie. Ook Elisabeth is in alle staten. Hoewel.
Lucide
Ondanks de blinde paniek waarin ze verkeert, is Elisabeth dan al lucide genoeg om te beseffen hoe de vork hoogstwaarschijnlijk aan de steel zit. Razend belt ze haar vader, dokter André Gyselbrecht, die dan net klaar is met zijn rondje huisbezoeken. “Papa, waar is Stijn?”, tiert ze hysterisch door de telefoon. “Ge weet het, papa, zeg het! Waar is Stijn? Ik moet Stijn hebben, ik kan niet leven zonder Stijn. Waar is hij? Ik kom nooit meer naar Ruiselede als ge het niet zegt, nooit meer!”, briest ze.
Vader Gyselbrecht reageert ijzig koel. “Liesbetje toch, kalmeert ne keer. Wat doet ge uw papa nu toch aan?”, kaatst hij de bal terug, waarop hij zijn vrouw Monique naar het kasteel stuurt met wat pillen Xanax, een kalmeringsmiddel.
Ook de politie zit meteen op het juiste spoor, althans gedeeltelijk. Zowel André Gyselbrecht als zijn zoon Peter worden gearresteerd en op de rooster gelegd. Beiden ontkennen ook maar iets met de verdwijning van Stijn Saelens te maken te hebben. Ondertussen start de politie een telefoontap op alle gsm-toestellen van de familie Gyselbrecht, inclusief die van Elisabeth.
Zo horen ze hoe Elisabeth op 1 februari al belt met Pierre Serry uit Maria-Aalter. Hij is een goeie kennis van dokter Gyselbrecht en was ooit hoofdsponsor van voetbalclub Groene Leeuwen Ruiselede waar André Gyselbrecht een tijdlang voorzitter was. Maar sympathieke Serry is een man met twee gezichten en is ook een beruchte onderwereldfiguur met connecties in de hormonen- en drugsmaffia. Elisabeth spreekt met hem af aan de afrit van de E40 in Aalter, waar Serry staalhard ontkent iets met de zaak te maken te hebben.
Ook daags nadien, wanneer Elisabeth hem thuis opzoekt, gebaart Serry van krommenaas. “Ik kan je niet helpen”, zegt hij aan de radeloze vrouw die opnieuw op het goede spoor zit. Omdat hun alibi klopt en de politie geen spoor van Stijn Saelens vindt in hun auto of huis, worden André en Peter Gyselbrecht op 3 februari weer vrijgelaten.
Steunbetuigingen
Dat nieuws wordt wereldkundig gemaakt door advocaat Jef Vermassen, de toenmalige raadsman van André. Hij haalt André persoonlijk op aan de gevangenis en belt de verzamelde pers op om hen uit te nodigen in zijn kantoor in Lede. Omdat zijn eigen gsm een platte batterij heeft, belt Vermassen met de gsm van André Gyselbrecht. Zo horen de speurders op de tap hoe Vermassen aan twee journalisten uitweidt over het pedofiele gedrag van Stijn Saelens en de incest die hij pleegde op een van zijn kinderen.
Op de persconferentie meldt Vermassen dat hij “in de ogen van zijn cliënt gekeken heeft en gezien heeft dat die man onschuldig is”. In de dokterspraktijk in Ruiselede stromen ondertussen de steunbetuigingen voor dokter Gyselbrecht toe. Tientallen patiënten willen hun dokter een hart onder de riem steken en geloven rotsvast in zijn onschuld. Maar dezelfde dag nog wordt Pierre Serry opgepakt in Beauraing, onderweg naar de veemarkt van Ciney.
Met hem worden nog een paar Tsjetsjenen aangehouden, die eerder bij een toevallige politiecontrole in Aalter tegen de lamp liepen en in wiens gps het adres van het kasteel ingesteld stond. Tijdens zijn verhoor houdt Pierre Serry de lippen stijf op elkaar. Ook zijn auto wordt doorzocht, maar men vindt geen spoor van Stijn Saelens. Wel wordt er afluisterapparatuur in de Mercedes geïnstalleerd. Daags nadien mag Serry alweer beschikken.
Dichtgegooide put
Het is dankzij die afluisterapparatuur dat de puzzel stilaan vorm krijgt. Op 11 februari horen de speurders via de microfoontjes in de auto hoe Serry in het Blekkerbos in Maria-Aalter – waar hij een chalet heeft – druk bezig is met een tractor. Hij lijkt een put dicht te gooien en er is ook het geluid van een kettingzaag te horen.
Op 14 februari horen de speurders hoe André Gyselbrecht in de wagen van Pierre Serry stapt aan de rotonde in Aalter. De twee spreken over geld. Pierre Serry wil nog 15.000 euro van de dokter en vraagt hem om dat geld daags nadien naar Oostende te brengen. Zover komt het echter niet. Beiden worden op 15 februari opnieuw gearresteerd, net als Peter Gyselbrecht, de Tsjetsjenen en ook nanny Delphine.
Om te vermijden dat André Gyselbrecht en Pierre Serry met elkaar kunnen communiceren, wordt die laatste overgebracht naar de gevangenis van Ieper. In zijn cel in Brugge vindt een cipier nadien een briefje van Serry, gericht aan zijn minnares. “Ik ben geen moordenaar, ik wilde alleen André helpen. Ik moest de mannen leveren maar Saelens moest niet dood”, schrijft Serry.
Eén en één is twee, redeneren de speurders en ze besluiten het bos rond de chalet van Serry grondig uit te kammen. Met resultaat. Op 17 februari vinden ze er in een put het lichaam van Stijn Saelens, gewikkeld in een blauw zeil. De kasteelheer is eindelijk terecht. Het verdwijningsdossier verandert in een moorddossier. Al maakt dat weinig indruk op dokter Gyselbrecht en nog minder op de doorwinterde beroepscrimineel Pierre Serry.
Terwijl de dokter minimaliserend toegeeft dat het alleen de bedoeling was om pedofiel Stijn Saelens een lesje te leren, zwijgt Serry in alle talen, daartoe aangezet door zijn toenmalige advocaat Hans Rieder. Omerta als verdedigingstactiek. Het de speurders zo moeilijk mogelijk maken door te zwijgen, alleen toegeven wat niet te ontkennen valt, dat is de strategie-Serry.
Nieuwe strategie
Terwijl de speurders alles op alles zetten om zo snel mogelijk alle puzzelstukjes te leggen – wie heeft Stijn vermoord? – verandert dokter Gyselbrecht van strategie. Zijn nieuwe advocaat Johan Platteau, die als rechtenstudent uren in de assisenzaal sleet om te luisteren naar illustere strafpleiters als Piet Van Eeckhaut, schiet met scherp op het onderzoek. Het werkt. Onderzoeksrechter Paul Gevaert zet een stap opzij, een van de speurders wordt van het onderzoek gehaald, in de kranten lekt met de regelmaat van een klok informatie uit over het incestueuze gedrag van Stijn Saelens.
Vanuit het kamp-Gyselbrecht is men druk bezig om de publieke opinie – en dus de toekomstige juryleden van het nakende assisenproces over de moord – te prepareren. André wil in het beschuldigdenbankje zitten als de radeloze opa die zijn dochter en kleinkinderen wou behoeden voor de gevaarlijke pedofiel Stijn Saelens en geen andere uitweg zag dan zijn schoonzoon een lesje te leren. Over zijn eigen rol rept André Gyselbrecht met geen woord meer tijdens de verhoren.
Dankzij een tip van een Nederlandse politie-informant kunnen de Brugse speurders vrij snel alle ontbrekende gaten in het onderzoek dichten. Ze identificeren de Eindhovense beroepscrimineel Ron Van Bommel als huurmoordenaar, daarbij geholpen door zijn neefje Roy Larmit. Het was Bommeltje die op 31 januari 2012, verkleed als postbode en met een pakketje in de hand, aanbelde aan het kasteel en Stijn neerschoot.
Samen met zijn neefje Roy bracht hij het lijk vervolgens in hun Nissan Kubistar naar het bos van Pierre Serry. Van Bommel is kort na de moord overleden aan kanker. Uit verder onderzoek blijkt bovendien dat Van Bommel geronseld werd door Evert de Clercq uit IJzendijke, op vraag van Pierre Serry. De Clerq en Serry kennen elkaar uit het hormonenmilieu. De puzzel is gelegd, al blijft de omerta bij alle verdachten van kracht. Tot Pierre Serry in september 2016 van advocaat wisselt en met meester Kris Vincke het geweer van schouder verandert.
Plots doet Serry het hele verhaal van naaldje tot draadje uit de doeken. Hoe hij al in juni 2011 benaderd werd door de dokter, hoe hij eerst Tsjetsjenen ronselde die echter betrapt werden door de politie, hoe hij vervolgens via De Clercq tot bij Van Bommel raakte en twee pre-paid gsm’s kocht om te communiceren met de huurmoordenaars. En vooral: hoe hij met dokter Gyselbrecht afsprak dat de moord 150.000 euro moest kosten. Het verhaal van de dokter over hoe Stijn alleen een lesje moest geleerd worden, stuikt als een kaartenhuisje in elkaar.
Fans naar rechtbank
Zelfs nu Serry de kaarten opnieuw dooreen geschud heeft, blijven dokter Gyselbrecht en meester Platteau aansturen op een assisenproces. Een zekerheid is dat niet, want een nieuwe wet heeft het hof van assisen in 2016 quasi afgeschaft. Moordzaken moeten door een correctionele rechtbank behandeld worden, stelt de wet.
Wanneer de raadkamer in Brugge zich in het najaar van 2016 moet buigen over de vraag voor welke rechtbank het proces zal behandeld worden, verzamelen zich een dertigtal supporters van dokter Gyselbrecht aan de sporthal in Ruiselede. Gewapend met spandoeken en protestborden – Assisen! Assisen! Het volk = eerlijk! – rijden ze met de spelersbus van Cercle Brugge naar de rechtbank. In de rechtbank trakteren ze Jan Leysen, advocaat van de familie Saelens, op boegeroep en applaudisseren ze voor Johan Platteau.
De fans van dokter Gyselbrecht halen hun slag binnen want de raadkamer stuurt het dossier door naar de Gentse kamer van inbeschuldigingstelling met het oog op verwijzing naar assisen. In januari 2017 velt die rechtbank een ander oordeel. De kasteelmoord wordt niet voor assisen behandeld, maar door drie beroepsrechters in een strafrechtbank. In Ruiselede schreeuwen ze moord en brand, al is er één lichtpuntje: Peter Gyselbrecht wordt definitief buiten vervolging gesteld.
Zijn vader André, Pierre Serry, Evert de Clercq en Roy Larmit bereiden zich van dan af voor op wat in de kranten Het Proces Van De Eeuw wordt genoemd. Niemand kan dan al vermoeden – of misschien net wel – in welke chaos het proces zal verzanden en hoe de afhandeling van de Kasteelmoord Vrouwe Justitia het schaamrood op de wangen zal bezorgen.
Volgende week: Het proces van Echternach.
VTM zendt vanaf maandag een vierdelige reeks uit over De Kasteelmoord. Ook onze journalist Laurens Kindt en oud-medewerker Jean-Pierre Terryn komen erin aan bod. ‘De Kasteelmoord’, vier weken lang om 21.35 uur op maandag.
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
