Lieve Blancquaert: “Ik kan echt zó slecht doen alsof”

Als het van moeten is, haakt fotografe Lieve Blancquaert af. Ook als het over feesten gaat, van verplichte nummertjes met oppervlakkige babbels tot haar eigen trouwfeest. Feestend oud worden daarentegen, ziet ze perfect zitten, want welgemeend feesten smeedt een band. “Ik denk dat we weer wat dichter bij elkaar moeten gaan leven.”

Voor een feest met vrienden, easy going, is Lieve Blancquaert altijd te vinden. Wat ze zelf officiële feesten noemt, daar is ze minder op gebrand, en dat soort gelegenheden beschouwt ze dan ook eerder als verplichtingen. En toch kan ook zo’n verplichting wel eens goed uitdraaien, afhankelijk van degene naast wie ze aan tafel belandt. “Wat me bij de sleutel van een goed feest brengt: het draait om de mensen die je er ontmoet, en of je al of niet een goed gesprek met hen kan voeren of een prettige tijd met hen deelt. Maar zo’n feest waarbij je van het ene naar het andere tafeltje dwaalt en elk gesprek in oppervlakkigheid blijft steken, daar hou ik helemaal niet van.”

“Ik nodig nog het liefst mensen uit bij ons thuis. Dikwijls zijn dat mensen die elkaar niet kennen zelfs, en dat worden doorgaans prettige avonden. En hoewel ik zelf graag kook, vraag ik iedereen dan om iets lekkers mee te brengen. Ik heb geen zin om zelf alles te moeten bijhalen, of om mijn kookkunsten te moeten etaleren. Het steekt allemaal niet nauw op zo’n feestje, er hoeft niks gepresteerd te worden, en in die sfeer voel ik me goed.”

Is uitbundig feesten aan jou besteed?

“Zeker. Alleen valt het me op dat we dat naargelang we ouder worden, van langsom minder doen. Ik mis de dansfeestjes van vroeger wel. Want dansen heb ik altijd graag gedaan. Dansen maakt me vrolijk en vrij. Ik kan ook echt opgaan in de seksuele geladenheid die dan soms tussen dansers ontstaat. Een dans kan intiemer aanvoelen dan een gesprek, zelfs als je de andere niet goed kent. Dansen is een taal, een mooie manier om elkaar iets te vertellen.”

En dan houd je het bij dansen?

“Ik heb nadien geen seks met die man, neen. (lacht) Dat mag van mij best allemaal, maar het ligt niet in mijn aard.”

Drink je dan ook wel eens te veel?

“Ik ben graag een beetje tipsy, maar haat het om zat te zijn. Het is erg lang geleden dat ik nog eens dronken was en dat is zelfs dan nooit out of control en dat wil ik zo houden.”

Vooral een pruik opzetten werkt, dan durf ik echt alles

“Nu, ik heb sowieso weinig nodig om los te gaan. Ik ben geen muurbloempje dat zich eerst liters moed moet indrinken vooraleer ze zich op de dansvloer waagt. Ik heb weinig gêne.”

Is dat lef aangeboren of aangeleerd?

“Ik ben altijd zo geweest. Mijn moeder kan vreselijke verhalen vertellen over hoe ik als kind in elkaar zat. Zo moet ik ooit geweigerd hebben om in de mis mijn cent in het geldmandje te gooien. En vertelde ik de pastoor doodgemoedereerd dat ik het liever zelf hield om snoep mee te kopen. Ik zei als kind gewoon mijn gedacht, ook tegen ouderen. En ik was daar inderdaad heftig in. Met ouder worden ben ik gematigder geworden. Maar dan vooral omdat iemand die een beetje bekend is en haar gedacht durft te zeggen meteen een hoop shit over zich heen krijgt. Dat is het me niet meer waard, het vergt te veel energie om er tegenin te gaan. Ik ben dan ook van langsom minder bezig met sociale media. Doorgaans word je er niet veel slimmer van. Facebook doet me eigenlijk een beetje denken aan zo’n feest waar je iedereen even gedag zegt om meteen weer naar de volgende tafel te benen. Daar kom ik dan leeg en ongelukkig van thuis. Nee, laat ik die energie maar gebruiken om te feesten dan!” (lacht)

Bereid je je graag voor op een feest? Make-up? Kapper?

“Ja! Ik verkleed me ook heel graag. Dan ga ik soms zelfs naar een kapper die me met extensions gigantisch lange haren geeft. Als ik daar dan het gepaste kleedje bij vind, ben ik gelukkig.”

Gaat het je dan om het mooi maken of het verkleden?

“Allebei. Ik maak mezelf graag mooi, maar aan een echte verkleedpartij beleef ik ook veel plezier. Een avondje iemand anders zijn, is zalig. Voor mijn part kleed ik me dan zelfs ronduit marginaal. (lacht) Nieuwjaar vieren we elk jaar met een twintigtal vrienden en daar was het thema vorige keer ‘Love Boat’. Heel erg leuk! Vooral een pruik opzetten werkt: dan durf ik me alles te permitteren…”

Welk feest zal jij nooit vergeten?

“Mag dat ook in negatieve zin zijn? Want dan is er inderdaad wel een dat ik nooit meer vergeet. Ik hou niet van verrassingen; daar ben ik te gevoelig voor, denk ik. Maar voor mijn dertigste verjaardag organiseerde een vriendin een suprise party in mijn eigen huis. Dus toen ik mijn woonkamer binnenkwam, sprongen er allerlei mensen van achter de zetel, terwijl ik me verheugd had op een gezellig avondje met mijn toenmalige vriend, samen in bad met champagne… Ik voelde me verloren in mijn eigen huis die avond. Om middernacht heb ik iedereen naar huis gestuurd.”

Je kan dan niet een paar uurtjes doen alsof je het toch wel een beetje leuk vindt?

“Ik kan zó slecht doen alsof. Ik krijg ook niet graag cadeautjes om dezelfde reden. Ik kan gewoon niet doen alsof ik ze mooi vind als dat niet zo is. Nic durft bijna niks meer te kopen voor mij! Als hij nu nog iets koopt, vraagt hij in de winkel al meteen of het desnoods kan geruild worden.”

“Geschenken krijgen brengt me in een soort van stresstoestand. Dan voel ik mijn gezicht alle kanten op trekken. Geven vind ik wel leuk. Op dat vlak heeft mijn dochter trouwens goeie ideeën. Met Nieuwjaar geven we elkaar aan de kant van Nics familie allemaal cadeautjes. Dit jaar stelde Martha voor om niks te kopen, maar iemand iets te geven uit je eigen omgeving, waar je zelf waarde aan hecht en waarvan je vindt dat die persoon het verdient. Ik heb mijn dochter toen een reeks dagboeken van Anaïs Nin gegeven, gesigneerd door Nin maar waarin ook vorige eigenaars notities hadden gemaakt. Zelf heb ik er een nieuwe opdracht aan mijn dochter bij geschreven. Dat vind ik mooi: dat zulke waardevolle zaken doorgegeven worden en verschillende levens met elkaar verbinden. Ik ben oprecht blij dat ik haar dat heb kunnen geven.”

“Voor haar zestiende verjaardag bedacht Martha ook zoiets: toen vroeg ze elke genodigde om een boek mee te brengen waarvan hij of zij vond dat ze het gelezen moest hebben. De tafel lag vol met wel vijftig boeken, waarin elke gever had geschreven waarom ze dat moest lezen.”

Denk je nog wel eens terug aan de familiefeesten uit je eigen jeugd?

“Ja, maar ook niet in positieve zin, vrees ik. Feesten zijn altijd een bron van emoties toch? En de feesten die ik als kind meemaakte, mondden doorgaans uit in slechte emoties. Mijn plechtige communie moet zowat het meest rampzalige zijn dat ik ooit beleefde. Mijn ouders waren toen net gescheiden. De familie van mijn moeder was zo kwaad op mijn vader, dat er nauwelijks iemand van hen kwam opdagen. Ik zie mezelf nog zitten aan die grote tafel, met slechts een paar mensen en een smeltend ijslam. En af en toe ging de bel en werd er een cadeautje afgeleverd, van zij die het toch wel erg sneu vonden voor mij dat ze er niet bij waren. Maar ze geraakten helaas niet over hun grote woede. Ah ja, feesten…”

Mijn plechtige communie was het meest rampzalige feest dat ik ooit beleefde.

“Maar onlangs heb ik zelf een feest voor mijn meter georganiseerd! Ze werd tachtig en ik voelde dat ze er tegenop zag. Tachtig worden moet ook echt wel heftig zijn, denk ik. Ze was ontroerd en heel gelukkig; het is een mooi feest geworden. Ja, dat doet me dan wel deugd. En zij bleek gelukkig wel van verrassingen te houden.”

Kijk jij op tegen oud worden?

“Ik ben daar voor Last Days veel mee bezig geweest. In onze cultuur wordt oud worden als iets heel negatiefs beschouwd, maar in sommige andere culturen is dat helemaal niet zo. Daar is het dan gewoon een fase in je leven, die even waardevol is, soms zelfs waardevoller, dan alle voorgaande. Ik ben zelf nog niet oud, maar ik sta wel aan de voordeur, maar hoe dan ook weiger ik dat als negatief te ervaren. Ik heb daar gewoon geen zin in. En wie zou mij ertoe dwingen overigens? Het kapitalistische systeem waarin wij leven en dat ouderen afschrijft omdat ze niet meer winstgevend zijn?”

“Ik heb in mijn zoektocht voor het programma gezien dat het anders kan. Oud worden kan cool zijn. Ik trek mij van langsom minder aan van wat zogenaamd zou moeten.”

Bijvoorbeeld?

“De drang om te presteren. Ik ben vandaag veel minder bang van wat anderen van mijn werk zullen vinden dan vroeger. Het zal toch nooit voor iedereen goed zijn. Ik kan maar doen wat ik doe, omdat ik het graag wil, en blijf evolueren en leren. Het vluchtige succes dat ik vroeger soms te veel nastreefde, interesseert me niet meer.”

En ze besluit: “Mensen moeten blijven feesten, hoe oud ze ook worden. Jammer genoeg doen we het alsmaar minder. We sluiten ons op in onze grote huizen, verschuilen ons achter onze privacy, en hebben daardoor van langsom minder contact met elkaar. Zelfs in bejaardentehuizen zit iedereen in zijn of haar kamertje, alleen. In Cuba ben ik in tehuizen geweest waar de bejaarden bijeen sliepen, in een grote zaal. Ik beweer niet dat dat de oplossing is, maar het was opvallend hoe daar samen gedanst werd, desnoods op krukken, en muziek gemaakt. Ik denk dat ook wij weer wat dichter bij elkaar moeten gaan leven. Of zo hoop ik tenminste zelf oud te worden. Misschien moet ik straks toch maar in Sun City gaan wonen en majorette worden…”