Serge Pauwels, vier jaar na Rio: “Olympische wegrit verliep als een juniorenkoers”

7 augustus 2016 was de dag waarop Greg Van Avermaet zich in Rio tot olympisch kampioen op de weg kroonde. U weet ongetwijfeld nog waar u die avond was. Serge Pauwels (36) herinnert het zich alleszins ook. De klimmer uit De Haan was in Brazilië immers de slaapkamergenoot van Gouden Greg. “Ik had nooit gedacht dat wij daar konden winnen.”

Serge Pauwels moet zowat de eerste West-Vlaming ooit zijn die een wielerwedstrijd op Braziliaanse bodem betwistte. Op 16 augustus 2015, één jaar voor de Spelen in Rio de Janeiro, nam hij er deel aan het olympische testevent. Alexis Vuillermoz won, Pauwels werd tweede voor Romain Bardet, Tony Gallopin, Thibaut Pinot en Warren Barguil. “Dat ik er daar bij was, heeft zeker in mijn voordeel gespeeld om een selectie af te dwingen. Ik kende het parcours. Bondscoach Kevin De Weert wilde me mee als gids. En ik reed toen ook erg goed in de Tour.”

Pauwels besefte na het testevent dat de wegrit een zware klus zou worden. “Ik had niet gedacht dat wij, de Belgen, er konden winnen. Maar wat me toen vooral opviel: door de kleine ploegen verliep de wedstrijd als een echte juniorenkoers. Open en niet gecontroleerd. Niet zoals Sky toen dus. Ik dacht dat dit ook op de Spelen het geval zou zijn. En dat was ook zo.”

Sterke Tour

In de Tour van 2016, enkele weken voor de olympische wegrit, strandde Pauwels op de Mont Ventoux op een zucht van ritwinst. Intussen won Van Avermaet wel de lastige etappe door het Centraal Massief en droeg hij enkele dagen de gele leiderstrui. “Toen besefte ik: als Greg zo’n dag in Rio heeft, kan hij er winnen. En die dag had hij. Je mag niet vergeten: zo’n wegrit is een eendagskoers. Dat speelt ook mee. Het is geen rit in een grote ronde. Nochtans waren we niet als favoriet naar Rio getrokken. Kevin geloofde wel dat we zouden meedoen. Maar winnen? Dat leek eerder iets voor Nibali of Froome te zijn.”

Zelf twijfelde Pauwels aan zijn staat van frisheid. “Ik was heel vermoeid uit die Tour gekomen en voelde me de dagen erna belabberd. Op aangeven van de bondscoach reed ik geen criteriums, wel nog de Clasica San Sebastian. Ik vertrok met een bang hartje naar Spanje, maar net die dag vond ik mijn goeie benen terug. Ik reed een goeie koers en tankte vertrouwen. Diezelfde avond zijn we nog naar Düsseldorf gevlogen en hebben we in een hotel in Brussel overnacht. De dag erna reisden we al naar Rio af. Het volgde allemaal heel snel op elkaar, maar dat wisten we op voorhand.”

Toilet zoeken

Eenmaal in Rio maakte Pauwels kennis met het olympisch dorp. “Dat waren allemaal heel hoge appartementsgebouwen. Om te eten moesten we 400 meter wandelen en daarnaast had het BOIC vouwfietsen voorzien. Maar het bleef soms een hele organisatie. Ik herinner me dat Kevin op tijd naar de parking moest vertrekken om de auto op te pikken en ons op training te kunnen volgen. Typisch voor de Spelen.”

Pauwels herinnert zich ook de relaxte sfeer in het Belgische kamp. “Dat was bij mij en Greg het geval, maar ook bij de anderen: Laurens De Plus, Philippe Gilbert en Tim Wellens. Met Greg ging ik op een middag eens lunchen op een terras. Op het gemakje. De sfeer was echt ontspannen.” De dag zelf begon echter stresserend. “We sliepen de nacht ervoor in het olympisch dorp, van waaruit het met een bus nog een uur rijden was naar de start. Daardoor moesten we wel heel erg vroeg opstaan. Net voor de start moest Greg ook nog een toilet zoeken en ik geloof dat hij die gevonden heeft in één of andere kleine bar. Omkleden deden we ons op stoelen. Maar uiteindelijk is alles goed verlopen en konden we eraan beginnen.”

Zelf werd Pauwels 22ste in de wegrit. “Op het moment dat Greg demarreerde, reed ik met hem vooraan in de groep. Caruso ging eerst, Greg reageerde. Als hij dat niet had gedaan, zou ik meegegaan zijn, want Tim had een slechte dag, Laurens had al veel gewerkt en Philippe zat op dat moment niet mee vooraan. Vanaf dan heb ik me koest gehouden. De achtervolging kwam nooit op gang en toen ik zag dat Cancellara en Valverde zelf op kop begonnen te rijden, wist ik dat de vogels gaan vliegen waren. De laatste kilometers reed ik in een groepje met Bardet en Vuillermoz. Paul Herijgers reed op de moto en liet me weten dat Greg gewonnen had. Er werd die dag niet met oortjes gereden, dus wist ik nog van niets. Het was echt zot.”

Op de tribune

“Toen Greg op het podium mocht, stonden wij, de andere Belgen, allemaal in de tribune. (lacht) Ja, ook dat voelde heel abnormaal aan. Na afloop hebben we die gouden medaille natuurlijk gevierd, maar heel beperkt. Die vraag wordt mij heel vaak gesteld, maar we zijn enkel met de mensen van de wielerbond en het BOIC naar een restaurant gegaan om iets te eten. Meer niet. Dat olympisch dorp lag op een uur rijden van het centrum van Rio en je gaat ook niet zomaar naar de favela’s.”

“De dag erna zijn we wel naar het Belgium House getrokken, middenin de favela’s. Daar werden we in de bloemetjes gezet, op een dakterras, en waren er meer genodigden, zoals Jacques Rogge en Marc Uytterhoeven. Toen hebben we wel wat cocktails gedronken, maar veel stelde het niet voor. De dag erna zaten wij alweer op het vliegtuig. Ons seizoen was nog niet gedaan. Voor veel atleten op de Spelen is dat wel het geval. Zij kunnen nog een dag of zeven langer blijven, maar voor ons was dat onmogelijk.”

Koffiezetapparaat

We vragen Pauwels of hij nog mooie anekdotes aan Rio overhoudt. Het antwoord laat niet lang op zich wachten. “Het speciale koffiezetapparaat dat Greg ons achteraf geschonken heeft. Mijn vrouw (Ine Beyen, red.) en ik gebruiken het dagelijks. Op die manier word ik nog voortdurend herinnerd aan die fantastische dag aan het strand van Copacabana. Een unieke ervaring. Ik ben blij en trots dat ik de Spelen toch al minstens één keer heb mogen meemaken.”