“Die Amerikanen hebben onze grote liefde afgenomen, hé”: Burgemeesters Oostende en Waregem over lusten en lasten in tweede klasse

Vanryckeghem en Tommelein streden zelf al eens voor de overwinning. De Waregemse burgemeester trok daarbij aan het langste eind. © Kurt Desplenter Foto Kurt
Frank Buyse
Frank Buyse Senior writer

West-Vlaamse derby in 1B zondag. De laatste tegen de eerste. Allebei uit 1A getuimeld vorig jaar. Intussen nog wat meer KV Miserie – volgens sommigen was dinsdag nog niet zeker dat de match doorging – tegen Essevee We Komen Terug. Wat denken de burgemeesters van hun spartelende voetbalclubs, respectievelijk schijndood en herlevend. Hún voorwedstrijd, vorige week al: “Als je niet goed speelt maar toch eerste staat: dan promoveer je toch?” En: “Wij spelen goed maar staan laatste…”

Ze kennen elkaar al een jaar of tien. Van een bijeenkomst voor de horeca in Waregem waarop Tommelein als staatssecretaris voor Bestrijding van de Sociale Fraude zijn flexi-jobs kwam verdedigen. “En achteraf zijn we wat aan de toog blijven hangen.” Ze hebben ook dezelfde smaak, ze kiezen in Brasserie Albert in Thermae Palace meteen dezelfde aperitief: een picon. Het klikt dus tussen de burgemeesters van Oostende (Open VLD) en Waregem (CD&V). Het grootste verschil: Tommelein (61) gaat in de komende gemeenteraadsverkiezingen voor een tweede termijn als burgemeester terwijl Vanryckeghem (58), al sinds 2007 burgemeester van Waregem, in oktober uit de politiek stapt.

Maar we zitten hier niet voor de politiek, maar voor het voetbal. Daar hebben beiden ook een gezamenlijke herinnering aan.

Tommelein: “De bekerfinale tussen KVO en Essevee in 2017. Weet je nog, Kurt? We stonden daar naast elkaar bij Marc Coucke in de catacomben.”

Vanryckeghem: (fijntjes) “3-3, wij wonnen met strafschoppen.”

Tommelein: (gevat) “Wie won de laatste confrontatie in november in Waregem? Het was 0-1, hé!”

De burgemeesters verdedigen hún voetbalclub, het zijn ook wel voetballiefhebbers. Ooit zelfs actief: Vanryckeghem trapte al eens een balletje in de sportschool van Meulebeke, Tommelein sjotte heel bescheiden bij het vroegere Hermes Oostende. Vandaag toont hij zich best een fanatieke fan van KVO. Hoogtepunt: de match tegen Olympique Marseille, de enige Europese verplaatsing van KVO, in die hoogdagen van Couckes weireldploegsje in juli 2017.

Tommelein: “Ik was toen nog minister. Coucke nodigde mij uit in het hotel, maar ik wilde met de supporters een pint drinken op een marktje. Tot de gendarmes hoorden dat er OM-supporters kabaal wilden maken én dat er een Belgische minister tussen de Oostendse fans zat! Ze werden zot! Ik moést langs een achterdeur van een café ontzet worden!” (lacht)

Vanryckeghem: “Op míjn enige Europese verplaatsing met Essevee (Lazio Roma-Essevee: 2-0, september 2017, red.) waren er géén fans. Er moest door eerdere problemen achter gesloten deuren gespeeld worden. Ze legden heel Rome plat om onze bus naar het stadion te begeleiden.”

In 2017 speelde KVO zijn enige Europese verplaatsing uit haar geschiedenis. Tommelein was erbij.
In 2017 speelde KVO zijn enige Europese verplaatsing uit haar geschiedenis. Tommelein was erbij. © LAURIE DIEFFEMBACQ BELGA

Dat waren nog eens tijden! Vandaag is KV Oostende terminaal en bengelt het onderin tweede klasse en Essevee is een tweedeklasser die vecht om terug te keren naar 1A. Heren, meteen de kaarten op tafel. Keert Essevee terug naar 1A?

Vanryckeghem: (overtuigd) “Ja! Als je niet goed speelt en toch eerste staat…”

Tommelein: “Wij spelen goed maar staan wel laatste! Ook doordat KVO negen punten werd afgetrokken (de club werd gestraft door de Licentiecommissie voor achterstallige betalingen, red.).”

En gaat KVO failliet?

Tommelein: “Met wat ik nu weet, denk ik niet dat KVO failliet gaat.”

Wat weet u dan?

Tommelein: “Niet zoveel, wie bij KVO zou antwoord moeten geven op mijn vragen? Ik weet wel dat de mogelijke overnemer, Seling Group, aan het onderhandelen is met Alychlo (Couckes investeringsmaatschappij, eigenaar van de tribune, red.) over de huur van de tribune (800.000 euro per jaar, red.). Er zouden voor 1,2 miljoen euro toegevingen zijn gedaan.”

Dan blijft met de acute schulden en schulden aan RSZ en belastingen nog zo’n 10 miljoen euro negatief vermogen over.

Tommelein: “Tja… Advocaat Walter Van Steenbrugge heeft me ook al laten weten van andere geïnteresseerden… Die weten alvast: zal voor de aandelen niets gevraagd worden, de schulden zullen wél vereffend moeten worden.”

Vanryckeghem: “Hebben jullie nog courage, Bart?”

Tommelein: “Ja, ze hebben het nog niet opgegeven.”

“Niks tegen een gezonde amateurclub. Maar de belastingbetaler gaat toch het stadion niet onderhouden?” Bart Tommelein

Hoe belangrijk is het jullie betrokkenheid te tonen bij de problemen van jullie voetbalclub?

Vanryckeghem: “Ik ga nu niet minder kijken omdat ze in tweede klasse spelen. De club heeft onder meer met het vastleggen van Vormer en Vossen duidelijk de intentie getoond meteen te willen terugkeren. Zo hebben ze hun supporters, meer abonnees dan in 1A zelfs, en sponsors kunnen houden. Dat verdient alle steun. Maar het mag maar een jaar duren, hé.”

Tommelein: “Ik supporter al van toen ze in derde klasse speelden, daarvoor ging ik ook naar AS en VG Oostende. Ik probeer nu meer dan ooit op zoveel mogelijk matchen aanwezig te zijn, om de club en de mensen die hun hart en ziel geven voor KVO in deze moeilijke tijden moreel te steunen. De Amerikanen hebben hun grote liefde afgenomen, hé.”

Hoe groot is de sociale functie van een profclub voor Oostende en Waregem?

Vanryckeghem: “We spelen thuis nog steeds voor 7.000 supporters, dat zegt veel.”

Tommelein en Vanryckeghem aan tafel in Thermae Palace. “Met wat ik nu weet gaat KVO niet failliet”, aldus Tommelein.
Tommelein en Vanryckeghem aan tafel in Thermae Palace. “Met wat ik nu weet gaat KVO niet failliet”, aldus Tommelein. © Kurt Desplenter Foto Kurt

Tommelein: “We hebben in Oostende met Theater aan Zee, Film Festival Oostende, De Grote Post… een hoogstaand cultureel aanbod én niet elke Oostendenaar ligt wakker van KVO. Terwijl laatst op een thuismatch van basketbalclub Filou wel 5.000 man zat. Maar KVO heeft wél zijn publiek. Een volkser publiek, meer geboren en getogen Oostendenaars.”

En daarom subsidieert jouw stad elk jaar voor 360.000 euro de jeugd van KV Oostende?

Tommelein: “Dat dateert nog van de vernieuwing van het stadion van Coucke. Wij wilden daar geen geld voor geven, we schonken die som dan liever aan de vzw van de jeugd. Voor het oefencentrum op De Schorre heeft de stad dan weer een renteloze lening toegestaan.”

De subsidies voor de jeugd werden laatst ingehouden. Was dat omdat jullie vreesden dat eigenaar Conway er zou mee weglopen?

Tommelein: “We wilden niet dat het geld in verkeerde handen zou vallen, juist. We hebben laatst ook 50.000 euro vrijgemaakt ter betaling van de dringendste facturen.”

Ligt de financiële steun voor Essevee in dezelfde lijn?

Vanryckeghem: “Niet meteen. Onze klassieke subsidies voor de jeugd liggen helemaal niet zo hoog als die van Oostende. We hebben het nieuwe stadion mogelijk gemaakt door de verkoop van de ontwikkelingsgronden rondom, voor de bouw van kantoren en een tophotel, waar dringend nood aan was. Die 7,5 miljoen euro diende integraal voor de bouw van de Elindus Arena.”

“Ik krijg nog steeds kippenvel als ik de naam Patrick Decuyper hoor” Kurt Vanryckeghem

Het lijkt Manhattan aan de Gaverbeek. 1B in zo’n stadion en omgeving is bijzonder pijnlijk.

Tommelein: “De omgeving van de Diaz Arena ontwikkelt zich ook razendsnel. Na het centrum wordt dat dé wijk van de stad!’

De gronden van KVO zouden bij een faillissement véél geld kunnen opbrengen voor Oostende, dat financieel krap zit.

Vanryckeghem: “Stoute vraag, hé. Mijn stad zou ook veel geld kunnen verdienen aan de verkoop van de 10 hectare van de renbaan, maar geen haar op mijn hoofd dat daaraan denkt.”

Tommelein: “Bij een faillissement worden de gronden, nu in erfpacht voor 35 jaar, opnieuw eigendom van de stad, dat klopt. Maar geen enkele Oostendenaar wil een voetbalclub met zo’n traditie verliezen. Verkopen we dan ook maar de gronden van de luchthaven?”

KVO is in tegenstelling tot de Waregemse renbaan en de Oostendse luchthaven zwaar verlieslatend. Start je dan niet beter opnieuw met een amateurclub?

Tommelein: “Niks tegen een gezonde amateurclub. Maar de belastingbetaler gaat toch het stadion niet onderhouden? En een ander, kleiner stadion is geen optie. We hebben alle velden van De Schorre nodig voor de trainingen en voor andere sporten. Dit is in oppervlakte de kleinste stad van het land, de helft dient al voor logistieke doeleinden! En de kosten voor de jeugd en het onderhoud van De Schorre zullen blijven. Neen, we moeten er alles aan doen om minstens in 1B te blijven. Dat heeft ook te maken met onze fierheid op onze stad. Ik herinner me Louis Tobback: die was jarenlang zwaar gefrustreerd dat Leuven geen profclub had.”

De nieuwe Thaise eigenaars brachten OHL wel snel terug naar eerste klasse.

Vanryckeghem: “KVK heeft een Maleisische eigenaar, maar die stopt geen geld in de club.”

Zonder Tan was KVK in 2017 wel failliet. Idem voor Cercle zonder Monaco en voor KVO zonder de Amerikanen. Zulte Waregem heeft heel veel geluk met hoofdaandeelhouder Tony Beeuwsaert. Zelfs in 1B zorgde hij meteen voor een kapitaalsverhoging van 16 miljoen euro.

Vanryckeghem: “KVK was beter af geweest met een Tony Beeuwsaert, ja. Geen steen investeerde Tan. Van Quickenborne kwam in 2018 af met een nieuw stadion… één week voor de verkiezingen.”

Jelle Vossen van Zulte Waregem. “Door hem en Ruud Vormer vast te leggen heeft Essevee duidelijk de intentie getoond meteen te willen terugkeren”, vindt Vanryckeghem.
Jelle Vossen van Zulte Waregem. “Door hem en Ruud Vormer vast te leggen heeft Essevee duidelijk de intentie getoond meteen te willen terugkeren”, vindt Vanryckeghem. © JOHAN EYCKENS BELGA

Zijn vijf West-Vlaamse eersteklassers niet van het goede te veel?

Tommelein: “De kust, de Brugse regio en Zuid-West-Vlaanderen zijn toch regio’s die minstens één club in 1A verdienen?”

Dat kunnen ze ook in Antwerpen zeggen.

Tommelein: “West-Vlaanderen is wel dé topprovincie, hé!”

Maar Daikin, hét Oostendse topbedrijf, sponsort wel Club Brugge en Westerlo.

Tommelein: (zucht) “Een burgemeester kan daar niet in bemiddelen, ik kan hoogstens wat netwerken. Voor ons is de nv KVO een bedrijf als een ander.”

Maar u bemiddelde wel vier jaar geleden met succes in de verkoop aan PMG en Conway. Intussen zijn al 17 profclubs in buitenlandse handen. Hoe schrikbarend is dat?

Tommelein: “Mijn persoonlijke mening: het geld dat circuleert in het voetbal is on-ver-ant-woord! Het is zelfs pervers. Zeker in het buitenland.”

Vanryckeghem: “Bart, ken je Patrick Decuyper nog?”

Tommelein: “Decuyper, godverdomme! Dat verhaal!”

Vanryckeghem: “Ik krijg nog kippenvel als ik die naam hoor! De zwartste bladzijde uit de geschiedenis van Waregem. We waren amper twee dagen vice-kampioen en hij wilde de club verkopen aan Antwerpen en KV Oostende overbrengen naar Waregem! Daar heeft de stad toch voor tegengas gezorgd. Dan zitten wij nu dankzij de groep rond Beeuwsaert in een luxe-situatie. Die mensen hebben tenminste clubliefde en regio-gevoel. Dat zijn bijna vriendschappelijke contacten. De burgemeester van Kortrijk wilde de concessie met Vincent Tan niet verlengen omwille van het gebrek aan communicatie.”

“Mijn persoonlijke mening: het geld dat circuleert in het voetbal is on-ver-ant-woord!” Bart Tommelein

Tommelein: (zuchtend) “Ik krijg al maanden ondanks herhaaldelijk aandringen weinig of geen informatie over de situatie bij KVO. En weet je wat mij ook zwaar tegen de borst stuit: KVO-Zulte Waregem wordt beschouwd als een risicomatch, maar wij moeten al die politie-eenheden betalen, hé. Op den basket volstaan voor 5.000 man een paar agenten. En als Club Brugge Europees speelt, moet ónze politie gaan helpen. Maar als onze gouverneur Carl Decaluwé daar tegenin gaat, wordt hij genegeerd door Bart Verhaeghe en geschoffeerd door Vincent Mannaert. Zelf meegemaakt, hé. Dié arrogantie.”

Het gaat niet goed met het West-Vlaamse topvoetbal. Van de vijf eersteklassers zijn er vorig jaar twee gezakt, met KVK volgt wellicht dit jaar nog één, is één virtueel failliet, blijft Cercle alleen in leven dankzij geld uit Monaco en in Brugge krijgen ze geen fatsoenlijk stadion gebouwd.

Tommelein: (grijnzend) “Dat heeft KVO wél.”

Oostende heeft ook nog zee, strand, jachthaven, cultuur, Wellington… als troeven. Waregem is alleen bekend voor Essevee en Waregem Koerse?

Vanryckeghem: (verontwaardigd) “Wat met de wielerklassieker Dwars door Vlaanderen dan? Alleen al door de centrale ligging is Essevee heel belangrijk.”

Zondag voetbalt in Oostende de laatste tegen de eerste van 1B, daar gaan we vanuit. De burgemeester van KVO zal er zijn, de burgemeester van Essevee is verhinderd.

Vanryckeghem: “1-3!”

Tommelein: “1-0!”