Lolake besturen kunnen wettelijk gezien geen toegang krijgen tot de data van camera’s voor nummerplaatherkenning. Dat laat het Controleorgaan op de politionele informatie (COC) weten. Kortrijk was daar vragende partij voor, en organiseerde zelfs al een proefproject om verkeersstromen in kaart te brengen. “Een inbreuk”, zegt Frank Schuermans van het COC. “Eigenlijk zouden we de politiezone Vlas aan de oren moeten trekken.”
Dat de stad Kortrijk fan is van veiligheidscamera’s in het straatbeeld, hoeft geen betoog. Het stadsbestuur en de politiezone Vlas investeerden de voorbije jaren fors in een slim cameranetwerk. Tegen eind dit jaar komen er nog eens vijftig exemplaren bij wat het totaal al ver boven de 200 camera’s op het Kortrijkse grondgebied zal brengen.
Bovendien plant Kortrijk volgende zomer ook een proefproject met geluidssensoren aan de camera’s om het ‘patsergedrag’ van chauffeurs met luid optrekkende en driftende wagens tegen te gaan. Die microfoontjes kunnen een geluidspiek van zo’n uitlaat waarnemen waardoor de politie die snelheidsovertreders makkelijker kan betrappen.
Onderzoek naar ANPR-toepassingen
Maar Kortrijk wil nog verder gaan en ook toegang krijgen tot de data van ANPR-camera’s. Die zijn uitgerust met technologie voor automatische nummerplaatherkenning en kunnen momenteel enkel door de politie worden gebruikt. Toepassingen zijn trajectcontroles, toegangscontroles tot bepaalde wijken of voetgangerszones, en de strijd tegen sluipverkeer.
Samen met Mechelen, Antwerpen en Turnhout liet Kortrijk al eind vorig jaar onderzoeken of de datasets van die ANPR-camera’s ook door lokale besturen gebruikt kunnen worden. Concreet zien de lokale besturen die data als een interessante bron van informatie om onder meer verkeersstromen in kaart te brengen.
Op basis daarvan zou het lokale mobiliteitsbeleid op vlak van infrastructuur doelgerichter kunnen gebeuren door bijvoorbeeld de aansturing van verkeerslichten aan te passen aan de gemeten intensiteit.
“De wet is de wet”
Op een online seminarie eind november werd echter duidelijk dat het Controleorgaan op de politionele informatie (COC) dat niet mogelijk acht. “De wet laat het gebruik van ANPR-data voor niet-politionele doeleinden simpelweg niet toe”, zegt Frank Schuermans van het COC. “De wet is wat hij is. Dat heb ik eerder ook al tegen minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) gezegd, die natuurlijk een belang in Kortrijk heeft. Als men die toegang wil, dan moet de wet worden aangepast.”
“Men wist dat het in principe niet mag. Het is een beetje raar dat men dat dan in Kortrijk toch gedaan heeft”
Maar de politiezone Vlas en de stad Kortrijk namen al de vlucht vooruit en zetten in maart van dit jaar een proefproject op poten om met behulp van ANPR-camera’s verkeerstellingen te doen. “Hoewel ze ons verzekerd hebben dat het om geanonimiseerde gegevens ging, is dat een inbreuk”, aldus Frank Schuermans. “Eigenlijk zouden we de politiezone Vlas, die de data deelde, daarvoor aan de oren moeten trekken. Men wist dat het in principe niet mag. Het is een beetje raar dat men dat dan in Kortrijk toch heeft gedaan.”
Thomas Detavernier, woordvoerder van de politiezone Vlas, bevestigt dat het proefproject heeft plaatsgevonden, maar benadrukt dat alle gegevens wel degelijk volledig geanominiseerd worden. “De camera’s staan er en het potentieel om heel veel andere interessante en nuttige zaken te doen is er. Wij zijn vragende partij om die werking uit te breiden, maar uiteraard moet dat volgens de regels van de kunst gebeuren.”
Wie toegang geven?
Frank Schuermans van het COC acht het niet onmogelijk dat de wet wordt aangepast. “Zeker als het om tellingen gaat, is daar weinig op tegen. Het vraag stelt zich wel: wie gaat alle data anonimiseren? Dat werk zal bij de federale politie terechtkomen, maar daar ontbreekt de capaciteit. Uitbesteden aan derden? Juridisch gezien moet dat mogelijk worden, maar daar zijn wij allerminst voorstander van. De druk om politionele gegevens voor allerlei toepassingen te gebruiken, is enorm. Ik maak toch liever voorbehoud om die deur op een kier te zetten.”
“Wij zijn vragende partij om de werking van de ANPR-camera en het gebruik van de data uit te breiden, maar uiteraard moet dat volgens de regels van de kunst gebeuren” – Thomas Detavernier, politiezone Vlas
De bestaande wet op het politieambt stelt dat politionele gegevens niet aan ‘externe derden’ mogen worden doorgegeven, behalve aan overheidsinstanties met een duidelijk bepaalde law enforcement- doelstelling. “Dat is met andere woorden vrij beperkend”, stelt Frank Schuermans. “Als je dat gaat uitbreiden, kom je al snel op een hellend vlak. Bij een wetswijziging zal heel specifiek en duidelijk omschreven moeten worden wie waarom toegang tot de data kan krijgen. De uiterst brede interpretatie van ‘veiligheid’ volgen wij niet, en dat was ook niet de bedoeling van de wetgever.”
Volgens het COC is het aan het ministerie van Binnenlandse Zaken om een lijst op te stellen die bepaalt wie de derden kunnen zijn aan wie politionele gegevens – zoals de ANPR-data – kunnen worden bezorgd. “Langs alle kanten trekken ze aan onze mouw. Niet alleen lokale overheden, maar ook de Vlaamse gemeenschap is heel geïnteresseerd. Het Havenbedrijf van Antwerpen wil dat soort data ook maar al te graag. Maar zolang die wetswijziging en de lijst niet bestaan, kan het niet”, besluit Frank Schuermans.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
