Schepen van Mobiliteit Axel Weydts (40) openhartig na woelig jaar vol circulatieplannen en kritiek: “Mobiliteit zal altijd voer voor discussie zijn”

Koppig en vastberaden, hardvochtig en standvastig: het zijn adjectieven die haast dezelfde betekenis hebben, maar een hemelsbreed verschil in perceptie in zich dragen. Tegelijk zijn het naamwoorden die schepen van Mobiliteit Axel Weydts (Vooruit) voortdurend naar het hoofd geslingerd krijgt. Hoge bomen vangen veel wind, gaat het spreekwoord dan. Wij zetten ons schrap en gingen in gesprek met de Vooruit-politicus, die niet aan carrièreplanning doet. “Dat men mij eigengereidheid verwijt? Dat begrijp ik, maar ik volg de raad van mijn opa zaliger (oud CVP-schepen Joël Devos) op die me ooit zei: ‘Blijf altijd authentiek: doe goed, maar zie niet om’.”

Vrijdag 16 tot 22 september gaat de week van de mobiliteit door in Vlaanderen. In Kortrijk houden ze tussentijds, net als in Brussel, op 18 september ook nog een autovrije zondag. Er komt dus een belangrijke week aan voor schepen van Mobiliteit, Openbare Werken, Kortrijk Fietst en Kortrijk Stapt Axel Weydts (40). Het afgelopen jaar kreeg de schepen zowel felle kritiek als steunbetuigingen tijdens de uitrol van zijn mobiliteitsplan, de invoer van enkele ingrijpende circulatieplannen én de vele wegenwerken in Groot-Kortrijk.

We trappen even een open deur in: weinigen zouden momenteel in uw schoenen willen staan.

“Klopt. Maar ik wist dat ik veel kritiek zou krijgen. Daar heeft mijn opa Joël Devos, ooit schepen van Burgerlijke Stand in Kortrijk, me voor gewaarschuwd. Toen ik in 2015 schepen van mobiliteit werd, zei hij dat het geen evidentie zou worden. Hij raadde me aan authentiek te blijven. ‘Doe goed, maar zie niet om’, zei hij me.”

Van kapitein bij de landmacht over federaal kabinetsmedewerker naar jongste schepen van Kortrijk. Uw cv oogt al aardig indrukwekkend op 40-jarige leeftijd.

“Toch heb ik nooit een carrièreplanning gehad. Ik volgde een militaire opleiding omdat ik aan vliegtuigen wilde werken, en werd politicus omdat politiek me van jongs af aan intrigeerde. Wat mijn ‘keuze’ voor mobiliteit betreft: ook die was geheel toevallig. Bij de verdeling van de bevoegdheden in 2012, toen we met het OPEN VLD van Vincent Van Quickenborne en N-VA een nieuwe meerderheid vormden, kregen we naast de mobiliteitsportefeuille ook Sociale Zaken en Natuur, Klimaat en Jeugd. Het lag meteen voor de hand dat Philippe De Coene en Bert Herrewyn deze op zich zouden nemen. (lees verder onder foto)

U had in 2012 dus weinig affiniteit met mobiliteit?

(knikt) “Maar daarom werd ik ook pas twee jaar ná de verkiezingen schepen. Als gemeenteraadslid had ik zo voldoende tijd om me te verdiepen in de materie. Ik deed alle studiedagen en congressen aan die ook maar iets met mobiliteit te maken hadden. Toen ik overnam van Marc Lemaitre had ik een welomlijnd idee over waar ik met Kortrijk naartoe wou.”

Laat u gaan.

“In mijn visie op de stad van de toekomst staat de fiets centraal. Mensen zijn er de hoofdgebruikers van de pleinen en de straten, niét de auto. De fiets is voor mij de manier om je te verplaatsen, van Heule tot aan Hoog Kortrijk. Dat is geen anti-autobeleid, zeker niet: ik heb alle begrip voor Kortrijkzanen die hun kinderen ‘s morgens naar de crèche en de school moeten brengen, en erna naar hun werk vertrekken. Dan lukt het niet zonder auto. Maar: hoe minder auto’s in de stad, hoe minder je er in de file staat. Ook het veiligheidsgevoel voor de zwakke weggebruiker wordt dan groter.”

Toch lijkt die stad uit de toekomst iets verder af nu de provisoire besparingsplannen ook mobiliteit lijken te viseren. Oppositielid David Wemel (Groen) vindt dat er te veel in de groene en te weinig in de grijze mobiliteitsprojecten gesneden wordt.

“Met alle respect, maar ik ben het niet eens met zijn analyse. We hebben een paar miljoen moeten besparen op fietsprojecten, dat klopt. Maar het is uitstel, geen afstel, met het oog op de ontlasting van onze begroting. De groene verbinding richting Heule-Noord gaat integraal door, alleen zullen sommige delen misschien pas in 2025 aangelegd worden. Nu concentreren we ons op de belangrijke projecten. Het stuk van het Astridpark tot aan de Jakob Vandervaetstraat bijvoorbeeld, de fietspaden in de Molenstraat en het park met fietsverbinding tussen Molenstraat en Bozestraat. Die worden nog deze legislatuur gerealiseerd. Voor Marke drukken we wel even de pauzeknop in wat mobiliteitswerken betreft. Zo hebben we de fasering op het kruispunt van de Baliestraat aan de IJzerpoort uitgesteld.”

De kritiek tijdens de lockdown in 2021 was er over. Ik ben ervoor naar de psycholoog gegaan

“Wat die vergrijzing betreft… David verwijst daar naar de Verlaagde Leieboorden. Maar wie goed naar de plannen kijkt, ziet hoeveel we daar zullen ontharden, er staan ook 100 nieuwe bomen in ons Masterplan. Van een grijze site is dan toch geen sprake meer?”

In 2002 werkte Kortrijk een eerste mobiliteitsplan uit, in 2011 volgde daarvan een update. Veel mensen kijken uit naar de derde bewerking: ‘Kortrijk Overmorgen’. Wanneer komt die er? U hebt nog maar twee jaar..

“Ik schat dat we die eind 2022 of begin 2023 gefinaliseerd zullen hebben. Pas op, de visie van Kortrijk Overmorgen wordt nu óók al uitgerold hé, deels op basis van het plan dat in 2011 opgesteld werd. Het mobiliteitsplan is een visiedocument, dat uiteindelijk in concrete realisaties uitmondt. Het uitschrijven ervan is ook niet écht dringend, want we leggen de horizon immers tot aan 2050.

Enkele van uw circulatieplannen zijn wel al uitgerold. Met veel protest tot gevolg. Raakt u dat?

“Uiteraard. Ik heb echt moeten leren om daar mee om te gaan. Vooral de zware persoonlijke kritiek op sociale media tijdens de tweede lockdown, in de zomer van 2021, heeft me aangegrepen. Het werd te veel. Op een gegeven moment heeft John (de man van Axel Weydts, red.) me zelfs gedwongen om naar een psycholoog te gaan. Van hem kreeg ik de tip om werk en privé meer gescheiden te houden.”

Niet evident voor een politicus.

“Ik sluit me niet af hé. De Facebook-app heb ik verwijderd vanop mijn gsm, maar ik zit nog geregeld op Twitter en Instagram. Een kennis van mij zei trouwens ooit dat de bagger op sociale media heel wat lijkt, maar in feite enkel een zeer dun laagje stinkende kak is. Ik geloof dat de maatschappij die zich daaronder bevindt, bestaat uit mensen die constructief zijn en wel iets van hun leven willen maken.”

In het circulatieplan rond Heule-Watermolen accepteerde u het alternatief van de buurt, terwijl het protest over de knip in Bissegem niets uithaalde. Hoe komt dat?

“Simpel. In Bissegem was de knip de énige mogelijke oplossing, in Heule waren er meerdere opties. Kijk, je hebt politici die veel beloven, maar niets doen. Ik handel wél naar hetgeen ik beloofd heb. Ik vind dat de stad soms de verantwoordelijkheid moet nemen om beslissingen door te duwen.”

In aanloop naar 1 september voerde u het circulatieplan tussen de Doorniksewijk en het Volksplein in. Uit een reportage in deze krant bleek toen dat veel mensen daar vooraf niet van op de hoogte waren.

“Dat mensen niet willen luisteren omdat ze niet geloven in de politiek, daarvoor steek ik mijn hand in eigen boezem, want ik behoor ook tot de politieke klasse. Maar met de hand op het hart: we hebben alles geprobeerd om die buurt te bereiken. Communicatie op sociale media, website, via infobrochures, burgerparticipatie… Neen, het moment waarop mensen met de implementatie van een verkeersplan geconfronteerd worden, zullen ze hoe dan ook kritiek hebben. Mobiliteit zal altíjd voer voor discussie zijn.” (lees verder onder de foto)