In Kuurne, Lendelede en Kortrijk heb je het meeste kans om gecontroleerd te worden op alcohol achter het stuur, want op een jaar tijd voerde politiezone VLAS maar liefst 19.177 controles uit. In 2023 werden er in totaal 152.780 alcoholtesten afgenomen in West-Vlaanderen. Dat blijkt uit cijfers, die federaal parlementslid Matti Vandemaele (Groen) opvroeg bij het kabinet Binnenlandse Zaken. “Op vlak van het aantal controles doen we het in West-Vlaanderen niet per se slecht. Maar er zijn grote verschillen tussen de politiezones onderling, die moeten weggewerkt worden. En ook de verschillen tussen de momenten waarop de testen worden afgenomen, moeten kleiner.”
De West-Vlaamse politiezones voerden in 2023 maar liefst 152.780 alcoholcontroles uit. Dat is maar liefst 10,27 procent van de bijna anderhalf miljoen testen die afgenomen werden in België. Ook de voorlopige cijfers van 2024, die van het eerste semester, zitten in dezelfde lijn met 79.644 alcoholcontroles in West-Vlaanderen.
Federaal parlementslid Matti Vandemaele (Groen) uit Kortrijk vroeg de cijfers op bij toenmalig minister van Binnenlandse Zaken, Annelies Verlinden (CD&V). “Vorig jaar bracht Pano van VRT een reportage over alcoholcontroles, waaruit bleek dat die cijfers niet vlot beschikbaar waren. In diezelfde reportage deed Nicholas Paelinck, korpschef van de Westkust nogal laconiek over het belang van die cijfers. Dat voelde niet goed en daarom wilde ik meer duidelijkheid over de zaak.”
“Het voelde niet goed dat we geen duidelijkheid hadden over de cijfers van de alcoholcontroles”
Alcoholcontroles worden op twee manieren afgenomen. Enerzijds heb je sampling, wat vergelijkbaar is met een pré-test. Als politiezones dat toestel gebruiken kunnen ze aanzienlijk meer controles uitvoeren binnen eenzelfde tijdspanne dan bij de klassieke ademtest. Het toestel voor de sampling is ook veel gevoeliger en zal reageren op de minste alcoholconcentratie. Wanneer de sampling negatief blijkt, is alles in orde. Als het testresultaat van de sampling positief blijkt, dan krijgt de bestuurder nog een volledige ademtest. Dit wil niet per se zeggen dat die onderzochte persoon onder invloed is. Die specifiekere test kan nog altijd een negatief resultaat opleveren.
In vergelijking met andere provincies scoort West-Vlaanderen gemiddeld. Bij het aantal alcoholcontroles van 2023 staan we pas op de zesde plaats en moeten we dus de helft van de provincies en Brussel voorlaten. In het eerste semester van 2024 lijkt het al iets beter, want daar staat onze provincies op de vierde plaats met 79.644 alcoholcontroles. Maar voor 2024 ontbreken voorlopig nog de resultaten van het tweede semester. De provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Limburg doen het systematisch stukken beter. (Lees verder onder de tabel)
Grote verschillen
Waar federaal parlementslid Matti Vandemaele vooral van schrok is de grote verschillen. “Politierechters vertellen geven aan dat het al langer geweten is dat bepaalde politiezones veel overdag controleren en nooit ‘s nachts of dat andere zones dan weer meestal controles uitvoeren tijdens de week en niet in het weekend. Tot nu was dat vooral een aanvoelen en de cijfers van het kabinet Binnenlandse Zaken hebben dit gevoel nu bevestigd.” (Kijk onder de tabel)
De cijfers verschillen volgens Vandemaele erg per politiezone. “Het is absurd dat men in bepaalde plaatsen amper controles uitvoert ‘s nachts of dat er geen zijn in het weekend. Zo wordt er bijvoorbeeld in de politiezone Oostende te weinig gecontroleerd ‘s nachts, zeker als je kijkt hoe regelmatig ze controles uitvoeren overdag. Met 1.859 alcoholcontroles in het weekend raken ze bij politiezone Het Houtsche niet in de buurt van de helft van de controles, die doorheen de werkweek worden uitgevoerd (5.228). En dat terwijl in de weekends net meer zou moeten gecontroleerd worden. (Kijk op de kaart hoeveel alcoholcontroles er uitgevoerd worden in jouw politiezone)
Pakkans verhogen
Vandemaele hoopt vooral dat de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin (MR) met deze cijfers aan de slag wil. “Tijdens de plenaire vergadering zal ik hem hier enkele vragen over stellen. De cijfers tonen nu een té groot verschil in het aantal controles en de verdeling hiervan tussen week en weekend, dag en nacht. Iedere politiezone moet moeite doen. En sommige moeten gestimuleerd worden om meer testen af te nemen op bepaalde momenten. Want de pakkans zou overal even hoog moeten zijn. Ikzelf heb nog maar een keer moeten blazen in mijn hele leven.”
“Zeker in West-Vlaanderen waar er best wat ongevallen gebeuren met alcohol zijn meer controles een goed idee”
“Het allerbelangrijkste is dat we de pakkans verhogen. Iedereen die in de auto stapt moet denken dat de kans bestaat dat ze straks zullen moeten blazen. Als we de pakkans zullen verhogen, dan zijn mensen minder geneigd om dronken achter het stuur te kruipen. Zeker in West-Vlaanderen, waar er best wat ongevallen zijn met alcohol zijn meer alcoholcontroles een goed idee voor de verkeersveiligheid van iedereen. Het is oké dat mensen graag iets drinken, maar dan moet men niet achter het stuur kruipen”, besluit Vandemaele.
