Ruim een kwart van de bushaltes in de Westhoek zal worden geschrapt eens het licht op groen staat voor de grote shift naar basisbereikbaarheid voor het Vlaamse openbaar vervoer. Sommigen vrezen voor een vervoerswoestijn die afgelegen inwoners helemaal isoleert. Mobiliteitsminister Lydia Peeters (Open VLD) benadrukt dat het vervoer op maat de gaten zal opvullen.
Ieper verliest er 78, Alveringem en Diksmuide elk 42, Heuvelland 34 en Poperinge 28. In totaal dreigen 338 bushaltes in de Westhoek te verdwijnen, goed voor meer dan 27 procent van het totale aantal haltes op vandaag. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams Parlementslid Annick Lambrecht (Vooruit) samen met haar collega Els Robeyns verzamelde bij Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD). Haltes verdwijnen omdat ze ofwel niet meer bediend worden in het nieuwe netwerk of omdat ze samen worden gevoegd tot één nieuwe halte die de bediening verbetert. Tegelijk werden op andere plaatsen ook nieuwe haltes gecreëerd.
Het schrappen van de haltes maakt deel uit van de grote oefening naar basisbereikbaarheid die de Vlaamse overheid op vlak van openbaar vervoer overal in Vlaanderen maakt. “Simpel gesteld gaan we van een aanbodgestuurd model naar een model dat zich baseert op de vraag”, legt minister Peeters uit. “De focus ligt op die plekken waar de vraag naar openbaar vervoer het grootst is: daar zetten we in op meer en stiptere bussen en trams. Waar de vraag kleiner is, zorgen we via vervoer op maat – denk aan buurtbussen, collectieve taxi’s of deelfietsen – voor de nodige dienstverlening.”
Geen alternatief
Lang niet iedereen gelooft dat het vervoer op maat voldoende zal zijn. “Ik ben bezorgd, ja”, zegt Annick Lambrecht. “Ik ben geen tegenstander van een modernisering van De Lijn, maar ik vrees voor de toekomst. In de kernen en de onmiddellijke rand zal er geen probleem zijn, maar wie wat verder woont, zal moeilijkheden ondervinden. Meer dan een kwart van de bushaltes in de Westhoek verdwijnt, maar hoe dat wordt gecompenseerd blijft een vraagteken. Het gaat ook niet om enkele verloederde busstopjes hier en daar, hé. Er zijn veel mensen die zijn toegewezen op de bus voor hun vervoer, heel wat onder hen zullen in de kou blijven staan.”
Op deze manier organiseert Vlaanderen zelf haar eigen onbereikbaarheid
Ook de 78-jarige Hilda Toetenel die op een boogscheut van het Visserdorpje in De Panne woont, maakt zich zorgen. “Ik ben zelf nog vrij mobiel, maar wie zegt dat dat binnen een jaar of twee jaar nog het geval zal zijn? De dichtstbijzijnde halte vandaag is op anderhalve kilometer van hier. Met de fiets, bij mooi weer kan dat nog lukken, maar te voet is dat niet te doen. Ik heb ook geen wagen meer en op de belbus hoefde ik ook al niet te rekenen, ondanks meerdere vragen. Is een dure taxi dan de enige oplossing voor me? Er is geen enkel goed alternatief voor oudere mensen. Wij raken hier straks helemaal niet meer weg. Het openbaar vervoer zou er toch moeten zijn voor mensen die het nodig hebben.”
“Er is op vandaag amper zicht op hoe de vervoerregio’s het vervoer op maat zullen kunnen organiseren”, is Annick Lambrecht scherp. “Op deze manier organiseert Vlaanderen zelf haar eigen onbereikbaarheid, terwijl het doel het omgekeerde was. Neen, ik geloof niet dat het allemaal in orde zal komen, zoals de minister telkens blijft herhalen.”
Steun van gemeenten
Bij de lokale besturen en binnen de vervoerregioraad Westhoek is men er een pak geruster op. Christof Dejaegher, voorzitter van het Westhoekoverleg en burgemeester van Poperinge voor CD&V, stelt dat ‘de steden en gemeenten zich er zeker kunnen in vinden’. “Uiteraard is het een kwestie van geven en nemen. En je kan niet ontkennen dat het op vlak van openbaar vervoer in de Westhoek nooit echt feest is geweest. Maar dit plan is wel degelijk gedragen door de betrokken partijen.”
Dat zegt ook Peter Roose, Veurns burgemeester voor Veurne Plus en als voorzitter van de vervoerregio de spreekbuis voor de Westhoek. “De beslissingen over de haltes zijn genomen in samenspraak met de lokale besturen, een operatie die eigenlijk vrij vlot verliep”, zegt hij. “We hadden een heel groot netwerk van haltes, maar je moet ook kijken welke er effectief worden gebruikt. Het is veel beter om de middelen in te zetten op plaatsen waar mensen opstappen op de bus.”
Extra budget
Dat het vervoer op maat in de Westhoek veel zal moeten opvangen, ontkent burgemeester Roose niet. “Maar dat is altijd al zo geweest. De Vlaamse overheid kent ons in die optiek een fors extra budget van ruim 3,85 miljoen euro per jaar toe”, gaat hij verder. ” Dat is bijna een verdubbeling van de huidige kostprijs van de belbus in onze regio. De vrees van mevrouw Lambrecht is in mijn ogen eerder onterecht. Ik vind het een beetje jammer dat ze het verhaal zo brengt, zonder ons als lokale besturen daarin te kennen.”
Helemaal definitief zijn de plannen voor het schrappen van de bushaltes nog niet. Op basis van plaatsbezoeken op het terrein en in verder overleg met de lokale besturen kunnen nog aanpassingen worden gedaan. Bovendien is nog lang niet duidelijk wanneer het nieuwe openbaarvervoersplan effectief in werking treedt. Oorspronkelijk was voorzien om vanaf 1 januari 2022 de shift te maken, maar een procedure bij de Raad van State over de gunning van de uitbating van de mobiliteitscentrale voor het vervoer op maat zorgt voor vertraging. Het is sinds midden mei wachten op een nieuwe startdatum.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
