Wie helpt vluchtelingen op weg als ‘omarmer’? Huizen van Vrede zorgt voor onderdak én integratie

De vzw Huizen van Vrede helpt vluchtelingen aan onderdak én integratie. (foto Huizen van Vrede)
Nancy Boerjan

Erkende vluchtelingen de kans geven om zich in onze maatschappij te integreren: dat is het doel van de Brugse vzw Huizen van Vrede. Omdat dit zowel hen maar ook onze maatschappij ten goede komt. “Alles begint evenwel bij een dak boven je hoofd”, aldus coördinator Peter De Roo. En daar zorgt Huizen van Vrede dan ook in de eerste plaats voor. Waarna hun ‘omarmers’ voluit inzetten op het inburgeren.

In 2016 belandden ook in Brugge heel wat Syrische vluchtelingen als gevolg van de oorlog in hun thuisland. Guido Maertens (72) besloot toen met enkele gelijkgezinden een huisvestingsproject op te richten, Huizen van Vrede, van waaruit een aantal van hen in onze samenleving kon instappen. Huizen van Vrede werkt volgens het systeem van een sociaal verhuurkantoor: “We huren huizen in om die onder te verhuren aan erkende vluchtelingen”, legt hij uit.

Vandaag huurt Huizen van Vrede 148 woningen in het arrondissement Brugge. Daarnaast zijn er ook 95 woningen waar de vzw niet de rol van juridische tussenschakel op zich neemt, maar wel mee aan tafel zit om de rechtstreeks verhuring tussen eigenaar en erkende vluchteling te realiseren. “Want rechtstreeks verhuren is niet eenvoudig. Pas aangekomen vluchtelingen spreken doorgaans nog onvoldoende Nederlands en kennen nog weinig of niets van onze wetgeving, wat de gesprekken bemoeilijkt. In dat scenario helpen wij om het contact correct en vlot te laten verlopen.” Huizen van Vrede voorziet vandaag in huisvesting voor 578 mensen. 

Raad en daad

Huizen van Vrede is in tien jaar tijd sterk gegroeid. “Nieuwe huurhuizen blijven nog altijd welkom, want de nood is groot. We zoeken vooral ook grotere woningen, met bijvoorbeeld vier of meer slaapkamers, voor grotere gezinnen.” Eigenaars over de streep trekken om aan vluchtelingen te verhuren, is evenwel niet altijd even gemakkelijk. “Toch lukt dat vaak wel, als we tenminste de kans krijgen om hen ons principe uit te leggen vooraleer een woning verkocht wordt. Belangrijk argument daarbij is dat wij de verhuurders ontzorgen door hen met raad én daad te ondersteunen. Eigenaren zijn zeker dat de maandelijkse huur correct betaald wordt, ze vinden bij ons een aanspreekpunt bij problemen, we helpen hen in hun communicatie met de overheid en met het betaalbaar renoveren van de woning. Dat geeft bij mensen die sociaal ingesteld zijn, of misschien nog niet meteen afscheid willen nemen van een woning om emotionele redenen, doorgaans de doorslag om de woning aan ons te verhuren. Verkopen kan dan later altijd nog.” Huizen van Vrede heeft overigens ook een vrijwilliger-erenotaris aan boord die eigenaren adviseert rond schenkingen en legaten. 

De werking van Huizen van Vrede geraakt intussen bekend in de regio: “We merken dat steeds vaker mensen zich spontaan aanmelden om hun woning via ons te verhuren. Dat is een heel positieve evolutie.”

Leren wonen

Huizen van Vrede heeft twee betaalde krachten in dienst: Yasmin Alloush volgt het onthaal op, Peter de Roo staat in voor de algemene coördinatie van de vzw. De werking op het veld wordt verzekerd door een 120-tal vrijwilligers. “Rond die vrijwilligers is onze hele structuur opgebouwd”, aldus Guido. “We hebben een team dat zich bezighoudt met het inhuren van de woningen en alles wat daarbij komt kijken. Een ander team selecteert de kandidaat-huurders, op basis van urgentie, gezinsgrootte, aansluiting met de buurt…”

“Wij ontzorgen de verhuurders door hen met raad én daad bij te staan”

Andere vrijwilligersteams zorgen dan weer voor het inzamelen van meubelen en huisraad, waaruit de nieuwkomers een keuze kunnen maken om de woning van een basisinrichting te voorzien. “Eens ze er wonen, moeten wij er ook voor zorgen dat de woning in orde blijft. We spelen daarbij kort op de bal: een controleur gaat regelmatig langs, op een aangekondigd tijdstip, om de woning volledig na te kijken. We doen dat op een empathische manier, maar het stelt ons in staat om, áls er problemen zijn, die snel te detecteren. Op basis van het verslag van de controleur worden – in samenwerking met de bewoners – kleine reparaties uitgevoerd door ons klusteam. Grotere mankementen zijn voor rekening van de eigenaar, met wie Yasmin dan contact opneemt. Of stel dat een keuken er onverzorgd bij ligt, dan gaat iemand langs om de bewoners te tonen hoe ze dat beter kunnen aanpakken. Zo spelen we constant kort op de bal en dat werkt.”

Guido en Peter schatten dat driekwart van hun huurders intussen aan het werk is. “Momenteel hebben we zelfs enkele huurders die op zoek gaan naar een koopwoning, omdat ze intussen de financiële middelen daartoe hebben. In dat traject worden ze begeleid door Karel, een vrijwilliger die dan weer uit het bankwezen komt.”

Begeleiders gezocht

Het is duidelijk dat Huizen van Vrede staat of valt met vrijwilligers. Een bijzondere deelgroep zijn de omarmers. Een omarmer loopt mee met een gezin gedurende hun eerste integratiejaar: school, openbaar vervoer, administratie… Ze helpen, vaak in overleg met het OCMW, de vluchtelingen met die zaken waarmee ze nog niet vertrouwd zijn, en zetten hen zo op weg. Niet elk gezin heeft die steun nodig, maar voor een aantal is dat cruciaal. Hoe vaak een omarmer bij een gezin langsgaat, of waar hij of zij precies op let, is grotendeels een kwestie van aanvoelen. Het gaat er in de eerste plaats om dat mensen hierdoor geresponsabiliseerd en gemotiveerd worden om zich zo goed mogelijk te integreren. Een project waar we veel toekomst in zien, maar waarbij we momenteel zeker nog meer vrijwilligers kunnen gebruiken”, besluit Guido.

Meer info, ook over het project ‘omarmers’, op www.huizenvanvredevzw.be

Partner Expertise