Wevelgem is eerste troostgemeente van Vlaanderen: “Dringend nood aan dit soort beleid”

De maanden oktober en november staan in het teken van troost. Als eerste troostgemeente van Vlaanderen werkte Wevelgem samen met vzw Reveil en zo ontwikkelden zich allerlei initiatieven. Zowel verenigingen als individuen nodigen uit om samen troost te vinden, het rouwen bespreekbaar te maken en dat alles in een warme sfeer.

We kennen vzw Reveil van de troostconcerten op begraafplaatsen over heel Vlaanderen. Ondertussen vind je die concerten al in de helft van de Vlaamse gemeenten, in Wallonië en sinds dit jaar voor het eerst in het Verenigd Koninkrijk.

“Het begon in 2012”, vertelt Pieter Deknudt van Reveil. “In Deerlijk stierven onverwacht een paar jonge gasten in een heel korte periode na elkaar. Eén van hen was Robbie Van Eeckhout, een van mijn muziekvrienden. Het viel mij op dat er weinig plannen werden gemaakt om rond 1 november Robbie te herdenken. Ik wilde graag het lied ‘Grace’ spelen op de begraafplaats maar was bang om mensen tegen de borst te stuiten. Uiteindelijk deden we dat toch in 2014. Het werd een heel warme avond. Met muziek, verhalen en een fanfare.”

Maar Reveil is meer dan op Allerheiligen ‘muziek op het kerkhof’ brengen. De organisatie wil de Vlaamse rouwcultuur de 21e eeuw in loodsen. Met een Verhalenbank, conferenties en als contactpunt voor vele organisaties die werken rond rouw. En nu dus voor het eerst met een rouwgemeente. Wevelgem is na een piloot- en aldus de eerste troostgemeente.

Troostmarathon

“Sinds corona werden heel wat steden en gemeenten wereldwijd geconfronteerd met verlies en rouw”, vertelt schepen van Burgerlijke Stand Kevin Defieuw. “Zo ook Wevelgem. Velen moesten afscheid nemen van een dierbare in moeilijke omstandigheden. Dit resulteerde in heel wat onverwerkt leed. Vanuit het beleid werd al snel beslist hier iets mee te doen, en samen een weldoordacht beleid uit te werken. Onder meer met een Vlindertuin in de verschillende deelgemeenten, waar familieleden van levenloos geboren kindjes troost vinden. Onder andere met natuurbegraafplaatsen stippelen we een toekomstbeleid uit voor de begraafplaatsen. We beseffen dat een troostbeleid even hard nodig is, vandaar onze samenwerking de voorbije jaren met Reveil. Wat dit jaar uitmondde in een participatietraject en uiteindelijk twee maanden troostmarathon.”

“Omgaan met rouw en verdriet is voor veel mensen heel moeilijk” – Pieter Deknudt van vzw Reveil

De afgelopen maanden werden inwoners van Wevelgem en verenigingen uitgenodigd om aan het organiseren te gaan. Brainstormen in maart, concrete ideeën in april, voorbereidingen de maanden erna tot nu. Deze week werd de start gegeven van twee maanden troostgemeente.

Pieter Deknudt legt uit waarom dat zo belangrijk is: “Omgaan met rouw en verdriet is voor veel mensen heel moeilijk. Soms gaat dit ten koste van sociale contacten. Vaak vermijden we mensen met verdriet omdat we niet weten wat we moeten zeggen. Door een warme omgeving te creëren loopt dat rouwproces makkelijker, je stelt dat ook vast bij mensen die zich verzekerd weten van een warme familie- en vriendenkring.”

Troostpad

De komende maanden worden bijgevolg tal van acties en optredens gepland. Het Wevelgem Harmonieorkest brengt een ‘Toost en Troost’ concert op zondagmorgen. Mistral brengt dans en muziek op het gedicht ‘Als de stilte komt’ van Toon Hermans. In de Spatie op de Wijnberg organiseert Evita Werbrouck een Rouwcirkel en op de dag dat het winteruur ingaat, een ‘Dag van de Stilte’.

“Daarnaast zijn er heel wat acties die allemaal terug te vinden zijn op de website van de gemeente”, aldus schepen Defieuw. “In het gemeenteloket kan je een troostboekje afhalen om er herinneringen, anekdotes en foto’s te verzamelen. Of je kan een troostroosje van Nathalie Callens bekomen, waarmee je iemand een hart onder de riem wil steken. Een troostvaasje gemaakt door De Branding kan je doorgeven aan iemand die worstelt met verdriet. De leerlingen en het hele team van de academie verzamelden troostlapjes, snotvodjes, zakdoeken die hielpen bij groot en klein verdriet. Rond het Cultuurpad dat even het Troostpad wordt, brengen ze spontante troostmomentjes. En nog veel meer.”