Week van de Vrijwilliger: zwaar zieke Lieve Dossche verricht al 30 jaar vrijwilligerswerk

“Vrijwilligers mogen door besparingen niet ingezet worden ter vervanging van betaalde werkkrachten”, zegt Lieve Dossche bij de start van de Week van de Vrijwilliger. Nochtans geeft vrijwilligerswerk haar leven, na ziekte en de dood van haar zoon, al 30 jaar zin.

Van zaterdag 29 februari tot zondag 8 maart is het de Week van de Vrijwilliger. Komende week worden de 750.000 vrijwilligers in Vlaanderen bedankt voor hun niet-aflatende inzet. Een van hen is de Brugse Lieve Dossche (55), die al 16 jaar voorzitter is van de stedelijke Raad voor Personen met een Handicap. Ze was jaren actief als bestuurslid bij vzw De Windroos, een dagcentrum voor personen met een meervoudige handicap. Dezer dagen helpt ze als vrijwilligster mee de Brugse eerstelijnszone opstarten, die het werk van overheid, zorg- en hulpverleners beter op mekaar moet afstemmen.

Lieve Dossche kreeg 30 jaar geleden het advies van haar reumatoloog Stefan Poriau om vrijwilligerswerk te verrichten: “Mijn arts zei mij dat de top drie van oorzaken voor een depressie de volgende zijn: je werk kwijt raken, chronisch ziek worden en je kind verliezen. Welnu, ik had ze alle drie. Dokter Poriau gaf mij de gouden tip om iets te zoeken waarbij ik mij goed zou voelen, interessant vrijwilligerswerk verrichten.”

Gouden toekomst

Midden de jaren ’80 lachte nochtans een gouden toekomst Lieve Dossche toe. Ze behaalde haar masterdiploma als industrieel ingenieur biochemie aan het KHBO in Oostende, vond werk bij Email Brugge en huwde met haar Brugse studiegenoot Francis Serruys.

In 1988 zag de beloftevolle ingenieur biochemie zich genoodzaakt om haar job op te geven: “Ik had al vanaf mijn 16de geregeld pijn in de schouder, maar ik dacht dat dit te wijten was aan mijn zware boekentas. Bij Email Brugge meende ik dat ik mijn schouder ontwricht had. Ik kreeg meerdere – te veel – spuiten met cortisone. Pas maanden later viel het verdict: ik lijd aan een auto-immuunziekte. Een reumasoort, waarbij mijn lichaam zichzelf heel langzaam vernietigt. Dat zorgt voor zware gewrichtspijnen. Ik raakte snel vermoeid, kon op den duur nauwelijks nog stappen en belandde in een rolstoel. Af en toe heb ik last van ademnood. Mijn ziekte kan zich ook op mijn luchtpijp en zelfs op mijn hartspier manifesteren.”

Vijf jaar later sloeg het noodlot opnieuw toe. “Onze tweede zoon Koenraad – we hebben drie kinderen – overleed in 1993, toen hij amper vijf maanden oud was. Hij leed aan een stofwisselingsziekte. Die klap kwam zeer hard aan, nog harder dan de diagnose van mijn handicap. We zijn toen verhuisd van Moerkerke naar Sint-Kruis. Elke dag de trap opgaan en passeren langs de kamer van Koenraad lukte niet meer. Gelukkig gaf Koenraad ons, zoals zijn naam aangeeft, wijze raad. Een op twee echtparen scheidt na het overlijden van een kind. De dood van Koenraad heeft Francis en ik dichter bij elkaar gebracht.”

Fakkel doorgeven

Ook het vrijwilligerswerk hielp Lieve Dossche opnieuw zin geven aan haar leven: “Met aangepaste medicatie kan ik dat aan. Ook al zijn er dagen waarop het beter gaat dan andere. Maar zie: de dokters hadden mij verteld dat ik mijn kinderen nooit zou zien opgroeien. De diagnose was dat ik door mijn auto-immuunziekte zou overlijden vooraleer Pieterjan en Michiel volwassen waren. Maar mijn zonen zijn inmiddels al 29 en 25 jaar oud! Ik trek mij op aan mijn man, mijn zonen en het vrijwilligerswerk.”

Lieve Dossche knoopte de raad van dr. Poriau in haar oren en zocht naar vrijwilligerswerk dat in de lijn ligt van haar persoonlijke interesses: “Ik heb altijd al affiniteit gehad met mensen met een beperking. Mijn nicht en mijn neef zijn blind geboren, met een meervoudige mentale handicap. Eerst heb ik enkele jaren het secretariaat gedaan voor de vereniging van Bechterew-patiënten, sinds 1994 ben ik actief bij de stedelijke Raad voor Personen met een Handicap. Op het einde van deze legislatuur – in 2024 – zal ik 20 jaar voorzitter zijn, dan wordt het tijd dat iemand de fakkel overneemt.”

“De voorbije jaren heeft onze raad zich vooral ingezet rond de toegankelijkheid van gebouwen voor personen met een beperking. Maar ook tegen het hokjesdenken, met kleine aanpassingen kunnen mensen met een handicap ook goed werk leveren. Maar bij sollicitaties maken ze zelden kans. Daarnaast is er nog een heikel punt: vrijwilligerswerk is mooi en deugddoend, maar mag niet gaan ten koste van een betalende job. Ik ben bang dat onze samenleving die foute weg opgaat. Door besparingen worden vrijwilligers misbruikt en nemen ze taken van professionelen over. Ze hebben hiervoor noch de juiste opleiding noch de kennis. Zullen ze binnenkort ook patiënten wassen in plaats van zorgkundigen? Ook op kerkhoven worden telkens meer vrijwilligers ingezet…”