De verstoorde relatie tussen jongeren en hun ouders opnieuw op een goed spoor zetten door hen uit hun comfortzone te halen: Trekker, een ambulante dienst binnen de jeugdzorg, bereikt op dat vlak hoopvolle resultaten. “Vaak groeit daar in een tentje in de Ardeense natuur het inzicht dat ze hun gedrag moeten veranderen.”
De Vereniging Ons Tehuis (VOT) in Ieper is als welzijnsvereniging actief binnen de Bijzondere Jeugdzorg en Opvoedingsondersteuning. De vereniging biedt verschillende vormen van begeleiding aan ruim honderd kwetsbare gezinnen uit de regio Zuid-West-Vlaanderen en vangt zo nodig ook jongeren op die als gevolg van de moeilijke situaties binnen die gezinnen nood hebben aan extra veiligheid.
Onder de vleugels van VOT werd in 2023 Trekker opgericht, een ambulante dienst waarbinnen Maxim Vermeeren en Anthony Vanderstraeten trajecten op maat uitwerken voor sommige van die gezinnen en jongeren. “Trekker is gegroeid vanuit de vaststelling dat sommige probleemsituaties volledig vast zitten, hoe goed onze collega’s binnen de leefgroepen hun werk ook doen. Soms willen jongeren of hun ouders ook gewoon niet deelnemen aan die begeleiding.”
Daarom besloten Maxim en Anthony om, in tegenstelling tot begeleidende gesprekken rond een tafel, de betrokkenen net weg te halen van die tafel en hen in een hen onbekende omgeving te plaatsen. Zo proberen ze nieuwe openingen te creëren in relaties die vastgelopen zijn, of dreigen vast te lopen. De begeleiding focust daarbij op het verminderen van agressie en verhogen van weerbaarheid, om van daaruit een nieuwe verbinding tot stand te brengen. “Het kan gaan om sociaal kwetsbare gezinnen, maar dat zijn het lang niet altijd”, aldus Maxim. “Er zijn ook gezinnen waar alles goed lijkt te gaan, maar waar het contact tussen druk werkende ouders en kind zoek is geraakt. Er zijn ook veel verstoorde relaties na echtscheidingen.”
(lees verder onder de foto)
Kort op de bal
De trajecten op maat die Trekker uitwerkt, variëren van agressietraining tot korte ervaringsgerichte trajecten. “Op zo’n kort traject nemen we een jongere en een of meerdere mensen uit zijn of haar gezin, soms ook uit de ruimere omgeving, mee op een uitstap. Belangrijk daarbij is dat we ervaringsgericht werken, wat zo veel betekent als dat we de deelnemers uit hun dagelijkse omgeving en comfort halen en in een uitdagender context plaatsen. Dat zijn veelal outdoor activiteiten, zoals klimmen of een vorm van speleologie in de Ardennen. Ze worden er uitgedaagd om samen de weg ergens naartoe te zoeken, of te overnachten in een tentje in de natuur.”
We halen de jongeren uit hun comfortzone en zorgen voor een uitdagender context
Het concept werd eigenlijk al 15 jaar toegepast binnen VOT, maar de vraag bleef groeien en uiteindelijk kon de werking van Trekker onlangs als vast onderdeel worden ingebed in die van VOT. “We spelen kort op de bal. We doen gezinnen die hiervoor in aanmerking komen een voorstel, leggen een datum vast en maken de tocht. Vergaderingen en verslagen worden tot een minimum beperkt. Onze werkuren steken we bijna volledig in begeleiding, zo weinig mogelijk in administratie.
De resultaten van die aanpak zijn bemoedigend”, aldus Maxim. “We merken vooral dat mensen, als ze in voor hen onbekende situaties terecht komen sneller inzicht krijgen in wat niet goed zit in hun relatie. En dat is vaak zeer confronterend. Dat betekent weliswaar nog niet dat we hun gedrag ook daadwerkelijk ten goede kunnen veranderen, maar inzien dat er iets moet veranderen, is al een grote stap voor hen.”
Angst voor onbekende
In juli ondernamen Maxim en Anthony voor het eerst ook een meerdaagse reis naar Friluftsliv in Zweden, samen met vijf jongeren tussen 16 en 18 jaar. Een uitzonderlijk project dat financieel alleen mogelijk werd met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen, dat al meer dan 20 jaar organisaties en schenkers die zich sociaal engageren in onze provincie samenbrengt. “De jongeren die we op deze pittige achtdaagse meenamen, komen uit zeer kwetsbare situaties, sommigen dragen ook een psychische problematiek met zich mee. Vijf dagen brachten we door in een kano, reizend van de ene slaapplaats naar de andere. We hadden alles bij om onderweg te overnachten en voor onszelf te koken”, vertelt Maxim. “Bij het vertrek waren de jongeren bijzonder zenuwachtig, bang voor het onbekende. Een zesde jongere haakte zelfs op het allerlaatst af, uit angst. De meeste van die jongeren zijn ook nog nooit buiten hun nabije omgeving geweest, laat staan in het buitenland. Maar eens vertrokken, beseften ze vrij snel dat net die start de grootste drempel voor hen is, en dat ze die al overwonnen hadden. Stilaan voelden we hun zelfvertrouwen groeien, het besef dat ze wel degelijk voor zichzelf kunnen zorgen in moeilijke omstandigheden.”
(lees verder onder de foto)
Zelfvertrouwen opbouwen
De reacties terug thuis bleken positief. De tocht was intens en vermoeiend, maar de deelnemers gaven aan dat dit een leerrijke ervaring voor hen was. Zelfredzaamheid, zelfvertrouwen opbouwen en opnieuw relaties durven aangaan met anderen kwamen daarbij als belangrijkste inzichten naar voor. “Een van de deelnemers vertelde dat hij veel mensen, ook vrienden, van zich afduwde, uit angst om gekwetst te worden. Na onze uitstap nam hij zich voor om dat mechanisme weer te proberen om te draaien.”
www.votjeugdhulp.be
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
